Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi, Suriye gündemine ilişkin anket çalışmasına çıkan sonuca göre, HTŞ ve Türkiye politikalarına güven yok
Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi 21-25 Aralık 2024 tarihleri arasında, Suriye gündemine ilişkin bir anket çalışması gerçekleştirdi. 61 yıllık BAAS rejimine son veren gelişmelerin ardından Heyet Tahrir El-Şam’ın (HTŞ) Suriye’de hükümet kurma yetkisi elde etmesi ardından yaşananların, Suriye’deki iktidar ve rejim değişikliği çabalarının Türkiye’ye ve özel de de Kürtlere etkisine odaklanan anket çalışması online ortamda ve telefon aracılığı ile 761 kişiye erişilerek gerçekleştirildi.
Anket, Suriye’de ortaya çıkan yeni dinamik ve koşullardan en çok etkilenecek olan topluluklardan biri de Suriye de yaşayan Kürtler olduğu hasebiyle; Türkiye’de yaşayan Kürtlerin bu sürece nasıl baktıklarını, nasıl algıladıklarını, eğilim, beklenti ve önerilerini öğrenmeye odaklandı.
Suriye’de istikrar sağlanmayacak
Anketin gündeme ilişkin ilk olarak sorulan “Esad’ın Gidişi Sonrası Suriye’de Yeni Yönetimin Kim/Hangi Grup Tarafından Devralındığını Biliyor Musunuz?” sorusun katılımcıların %94,9’u Evet yanıtını verdi. Açık uçlu sorulardan olan “Esad Sonrasında Yönetimi Devralan Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ile Birlikte Suriye’yi Bekleyen Devlet/Yönetim Anlayışı Sizce Ne Olacak?” Sorusuna katılımcıların; %64,1’i Şeriata Uygun Bir Devlet, %23,5’i Federal/Özerk Yapılanmalardan Oluşan Bir Devlet, yanıtını verdi. Bununla birlikte Katılımcıların %84,6’sı HTŞ’nin Suriye’de gerilimi bitiremeyeceğini, HTŞ’nin İstikrarlı bir Suriye sağlayamayacağını düşünüyor.
HTŞ’ye pratiklerine güvenilmiyor
Yine “Suriye’de Yeni Kurulan Hükümetin Yönetim Pratiklerinin Kürtlerin Lehine Olacağını Düşünüyor Musunuz?” Sorusuna katılımcıların sadece %6,6’sının Evet, %21’inin ise Kısmen dediği görüldü. Türkiye’nin, Suriye ile mevcut ilişkilerini olumlu bulanların toplam oranı %10,9 da kalır iken olumsuz bulanların toplam oranı %78,8!
Türkiye karışmamalı
Aynı araştırma grubuna bu defa açık uçlu olarak “Sizce Türkiye Suriye ile Nasıl Bir İlişki Benimsemeli?” sorusu yöneltilmiş, buna görüşmecilerin; %59,3’ü “Suriye’nin İç İşlerine Hiçbir Biçimde Karışmamalı”, %20,4’ü “Herhangi Bir Komşu ile Kurulan Diplomatik İlişkinin Benzeri Bir İlişki Kurulmamalı”, %13,4’ü “Suriye’de Yönetimi Kuran HTŞ’nin İdeolojik Beklentisine Uygun Bir Suriye İnşa Etme Sürecine Karşı Duracak Bir Yöntem Benimsemeli” dedi.
Türkiye’nin politikası benimsenmiyor
“Suriye’deki Yeni Yönetimin Türkiye ile Mevcut İlişkilerini, Suriye’de Yaşayan Kürtlerin Mevcut Durumunu Da Göz Önünde Bulundurarak, Nasıl Değerlendirirsiniz?” Sorusuna ise katılımcıların toplamda %80,4’ü olumsuz bulduğunu bildirmiştir. Bu soruya toplamda sadece %4,5’inin olumlu yanıt verdiği düşünüldüğünde, Türkiye’de yaşayan Kürtlerin, Türkiye ile Yeni Suriye yönetimi arasında gelişen mevcut ilişkileri benimsemediğini söylemek mümkündür.
Rejim Kürtleri dahil etmeli
Suriye’nin toplumsal ve siyasal olarak yeniden inşasında, Suriye’de yaşayan Kürtlerin dahiliyet biçimlerine dair algı, eğilim ve önerileri öğrenmek amacı ile sorulan soruların ilkini “Suriye’nin Yeni Yönetimine Sizce Suriye Kürtleri Dahil Edilmeli Mi?” Sorusu oluşturmuştur. Bu soruya görüşmecilerin %92,4’ü Evet yanıtını verdi. Ardından sorulan “PYD/SDG’nin Yeni Surye Yönetimi ile Uzlaşarak Kürtlerin Mevcut Kazanımlarını Koruyabileceğini Düşünüyor Musunuz? Sorusuna ise görüşmecilerin %42’si Evet derken, %33’ü Kısmen demiş, %14,8’i de Hayır yanıtını vermiştir.
Kürtler özerklik istiyor
Çalışmanın önemli bir diğer sorusu “Sizce Kürtler Yeni Suriye Düzeninde Nasıl Yer Almalı/Ne Yapmalı? Sorusu olmuş, açık uçlu çok sayıda yanıt içeren bu soruya verilen yanıtlardan öne çıkanlar şunlar olmuştur; %23,6’sı Demokratik Özerk Yapılanmaları ile Yer Almalı, %11,6’sı Federal Yapıda Olmalı, %7,9’u Kürt Kimliğine Yönelik Kazanımlarını Korumalılar, %6,7’si Yeni Hükümette Yer Almalı, %6,5’i Suriye’nin Tümünde Demokratik Düzenin Kurulmasına Öncülük Etmeli.,
Değişime olumsuz bakılıyor
Araştırma grubuna ayrıca Suriye’de Yaşanan İktidar ve Sistem Değişimini Nasıl Değerlendirdikleri de sorulmuş, bu soruya görüşmecilerin toplamda %23,5’i Olumlu Buluyorum, toplamda % 42,7’si Olumsuz Buluyorum, %33,8’i Kararsızım, yanıtlarını verdi.
Suriye’de istikrar nasıl sağlanmalı
Katılımcılara açık uçlu olarak sorulan son soru, “Suriye’de İstikrarın Sağlanması İçin Sizce Ne Yapılmalı? Sorusu olmuştur. Bu soruya görüşmecilerin; %16,2’si Tüm Toplumsal Yapıların Kendi Kaderlerini Tayin Edebileceği Bir Yönetim Sistemi, %9,9’u Türkiye Dahil Diğer Tüm Dış Devletlerin Suriye’den Çıkmasıyla, %8,8’i Kürtlerin Mevcut Statüsünün Korunması ve Güçlendirilmesiyle, %8,3’ü Demokratik-Laik-Çoğunluğu Önemseyen Bir Suriye, %7,9’u Farklılıkları Gözeten Adil Bir Sistem, %6,3’ü Federal Bir Sistem İnşa Etmeli. %6,2’si Yönetimin HTŞ Gibi Yapılar Yerine Halkları ve İnançları Önceleyen Bir Yapıya Devretmesi, %5,9’u Demokratik Özerk Bölgelerin İnşasıyla yanıtlarını verdi.
HABER MERKEZİ