İHD Amed Şubesi tarafından 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla açıklanan ‘Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2022-2023 Yılları Arası Çocuk Hakları İhlalleri Raporu’na göre, Kurdistan’da bir yılda en az 48 çocuk hayatını kaybetti, ihmaller sonucu en az 254 çocuk ise yaralandı
İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi, 20 Kasım Dünya Çocuk Hakları Günü dolayısıyla “Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi 2022-2023 Yılları Arası Çocuk Hakları İhlalleri Raporu”nu şube binasında yaptığı basın toplantısı ile açıkladı.
Sözleşmeler var uyan yok
Açıklamaya Çocuk Çalışmaları Derneği (ÇocukÇA), Rengarenk Umutlar Derneği ve Amed Barosu Çocuk Hakları Komisyonu da katılırken, grup adına konuşan İHD Amed Şube Yönetim Kurulu üyesi Avukat Jiyan Ormanlı, Uluslararası Çocuk Hakları Sözleşmesi’nin, çocukların yaşam, sağlık, eğitim, oyun, ifade özgürlüğü, korunma ve katılım gibi temel haklarını içeren en kapsamlı insan hakları sözleşmesi olduğunu belirtti.
Deprem var olan sorunları arttırdı
Ormanlı, ancak buna rağmen sözleşmeye uyulmadığı gibi Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi’nin de görevini etkin bir şekilde yerine getirmediği ifade etti. 6 Şubat tarihinde gerçekleşen Mereş (Maraş) merkezli ve 20 Şubat tarihinde gerçekleşen Hatay merkezli depremler ile birçok ilde büyük yıkımın gerçekleştiğine dikkat çeken Ormanlı, bunun sonucunda çok sayıda can kaybı yaşandığını hatırlattı.
Hayatını kaybeden çocukların sayısı bilinmiyor
AFAD’ın verilerine göre 50 binin üzerinde can kaybı yaşandığını kaydeden Ormanlı, 100 binin üzerinde kişinin ise yaralandığını ifade ederek devamında, “Depremin yaşandığı illerden özellikle batıya doğru yoğun göçler yaşanmıştır. Deprem sebebiyle ailesini yitiren çok sayıda çocuğun akıbeti hala öğrenilememiştir. Kalan çocuklar ise yıkım sebebiyle fiziksel ve psikolojik olarak derin yaralar almıştır. Bahsi geçen sorunlar halen çözülebilmiş değildir” diye vurguladı.
En az 254 çocuk yaralandı
Ardından hazırladıkları rapora dair verileri paylaşan Ormanlı, deblet güçlerinin saldırısında 3 çocuğun hayatını kaybettiğini ifade ederek, ihmaller sonucu yine 4 çocğun hayatını kaybettiğini ve 254 çocuğun ise yaralandığını belirtti.
19 çocuk şüpheli şekilde hayatını kaybetti
Ormanlı, raporda, mayın ve çatışmalardan kaynaklı 3 çocuğun ağır şekilde yaralandığı, Kurdistan kentlerinde 19 şüpheli çocuk ölümü gerçekleştiği ve bunların başında Riha (Urfa), Mêrdîn (Mardin) ve Şirnex (Şırnak) geldiğini belirtti.
10 çocuğun intihar sonucu hayatını kaybettiğini belirten Ormanlı, 4 çocuğun ise intihara teşebbüs ettiğini vurguladı.
Raporun detaylarından bazı başlıklar ise şunlar:
“* Aile içi şiddet sonucu en az 4 çocuk yaşamını yitirmiş, 1çocuk ise yaralanmıştır. En az 2 çocuk aile içinde cinsel istismara maruz kalmıştır.
* Toplumsal alanda şiddet sonucu en az 8 çocuk yaşamını yitirmiş, 13 çocuk ise yaralanmıştır. Yine en az 279 çocuk toplumsal alanda cinsel istismar ve saldırıya maruz bırakılmış, 4 çocuk kaçırılarak alıkonulmuş, 3 çocuk fuhuş yapmaya zorlanmıştır.
* Bölge kentlerinde en az 48 çocuğun yaşam hakkı ihlal edilmiştir.
Çocukların özgürlüğü ve güvenliğine yönelik ihlaller
* Çocukların özgürlüğüne ve güvenliğine yönelik ihlaller sonucu en az 191 çocuk gözaltına alınmış, 3 çocuk tutuklanmıştır. Gözaltında 2, hapishanelerde 1 ve gözaltı yerleri dışında 16 olmak üzere en az 19 çocuk işkence ve kötü muameleye maruz kalmıştır.
* Bölge kentlerinde en az 2 çocuk şiddete maruz bırakılmıştır.”
AMED
