İHD, F Oturumu eyleminde koronavirüsün cezaevleri üzerindeki tehlikelerine dikkat çekerek, risk grubundaki herkesin acil olarak tahliye edilmesini istedi
İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu üyeleri de koronavirüsü (Kovid-19) salgını nedeniyle daha önce dernek binası önünde yaptıkları F Oturumu eylemlerini 417’nci haftasında sosyal medya hesapları üzerinden canlı yayınla gerçekleştirdi.
Komisyonu Üyesi Hatice Onaran tarafından yapılan açıklamada, risk grubunda olan tüm mahpusların acil olarak tahliye edilmesi gerektiği ifade edildi.
Kapasite aşıldı, hak ihlalleri de arttı
Adalet Bakanlığı’nın açıklamalarına göre Ocak 2020 itibariyle 355 hapishanede 294 bin tutuklu ve hükümlü
mahpusun tutulduğunu belirten Onaran, bunlar arasında 11 bin civarında kadın, 3 bin 100 çocuk, 780 çocuğun da annesiyle birlikte kaldığını hatırlattı. Bu durumda artırılmış kapasitenin üstünde yaklaşık 66 bin kişinin bulunduğuna dikkat çeken Onaran, hapishanelerin fiziksel koşullarının daha da kötüleştiğini ve hak mahrumiyetlerinde ciddi bir artışın yaşandığını söyledi.
Hasta tutuklulara yaşam hakkı ihlali
Hapishanelerde 2019 yılında tespit ettikleri 457’si ağır olmak üzere bin 333 hasta tutuklunun bulunduğunu hatırlatan Onaran, “Kaldı ki mevcut hasta mahpus sayısı bu rakamın çok üzerindedir. Yaşamını tek başına idame ettiremeyen, sağlıklı koşullarda tedavisi yapılmayan hasta mahpuslar, ağır yaşam hakkı ihlaline maruz kalmaktadırlar” dedi.
‘Tedbirler yetersiz’
Adalet Bakanlığı’nın açıkladığı önlemlerin yetersiz olduğunu gördüklerini ifade eden Onaran, “Yine geçtiğimiz hafta mahpus yakınlarından aldığımız bilgiler doğrultusunda endişelerimiz giderek artmaktadır. Hapishanelerde hali hazırda ortam hijyeni mahpusların kendi olanaklarına terk edilmiş, temizlik ve hijyen açısından pek bir adım atılmamıştır. Yine oda ve hücrelerde kalan mahpus sayısı kapasitesinin çok üzerinde, hasta ve durumu daha iyi olanlarla bir arada tutulmakta ve yeterli gerekli temizlik maddeleri dahi kısıtlı verilmektedir” diye konuştu.
Onaran, taleplerini ise şöyle sıraladı:
“* Ciddi risk grubunda bulunan, ağır hasta mahpusların, 60 yaş üzerindeki mahpusların ve kendine bakamayacak durumda olan engelli mahpusların, çocuk tutukluların, çocuklarıyla birlikte kalan ve hamile kadın mahpusların serbest bırakılmalıdır.
* Risk grubunda ve kişisel hijyenlerini sağlamakta yetersiz olan kronik hasta, engelli, yaşlı, çocuklu, hamile mahpusların serbest bırakılana kadar kalabalık koğuşlar yerine kapasitesi ve hijyen koşulları uygun ortamlarda tutulmalıdır.
* Hapishanelerdeki banyo, tuvalet gibi ortak alanların her gün dezenfekte edilmelidir.
* Mahpusların yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmesinin sağlanması için yeterli miktar ve kaloride yemek verilmeli ve ücretsiz vitamin takviyesi yapılmalıdır.
* Hapishane içine girecek kişilerin salgını önlemek için uyması gereken hijyen kuralları ve alması gereken önlemler konusunda bilgilendirilmesi, mahpuslarla temasın söz konusu olduğu durumlarda bu önlemlerin yanı sıra uygun ortam ve koruyucu malzemeler sağlanması gerekir.
* Mahpusların tedavi edildiği hastanelerde uygun ve yeterli sağlık hizmeti verilebilmesi için gerekli önlemlerin alınması, böylece tedavi ve kontrolleri devam eden mahpusların daha fazla mağdur edilmemesini istiyoruz.
* Mahpusların sağlık kurumlarına ve hastanelere ring araçlarıyla değil; daha hijyenik ve sağlığa uygun araçlarla taşınması gerekir.
* Hapishanelerde virüs salgını ile ilgili alınan veya alınacak olan önlemler, karantina uygulamaları, mahpusların sağlık durumları konusunda ailelerine, avukatlarına ve kamuoyuna bilgi verilmelidir.
* Sağlık gerekçesiyle alınacak önlemlerin mahpusların temel haklarını ihlal etmeyecek şekilde uygulanmasına özen gösterilmelidir.”
İSTANBUL