Mersin’de yerleşim yerine yakın kurulan geri dönüşüm fabrikaları bölgede astım hastalığını tetikliyor. Yetkililer bakanlık ve belediyeye çağrıda bulundu
Türkiye’nin Avrupa’dan çöp ithal etmesi geçtiğimiz aylarda kamuoyunun gündemine gelmiş yapılan haberlerde Türkiye’nin Avrupa’nın çöplüğü haline geldiği uzmanlarca söylenmişti.
Mersin’in Tarsus ilçesinde yerleşim alanına yakın geri dönüşüm fabrikalarının sayısı arttı. Bu durum bölge halkının sağlığını da olumsuz etkiliyor.
MA’dan Mukadder Akyol’un haberine göre astım hastalığının yayıldığını söyleyen Çevre Mühendisi Cihan Ersoy, belediyenin gerekli uyarıları yapmalarına rağmen önlem almadığını söyledi.
Halk tepkili
Fabrikanın yakınında yaşayan yurttaşlar da kokudan dolayı rahatsız. 15 yıldır Tarsus’un Kemalpaşa Mahallesi’nde yaşayan Yasemin Kaya, mahalleleri sanayi sitesine yakın olduğu için nefes dahi alamadıklarını belirterek, “Sanayi sitesindeki fabrikaların çoğu ruhsatsız işletiliyor, belediye bunlara el atsın. Kokudan uyuyamıyor nefes alamıyoruz. Atıklar yakıldığında etrafı kapkara dumanlar sarıyor. Mahalle çöplük içinde ama kimse mahalleye gelip bakmıyor, sadece o koltuklarda oturuyorlar. Bu zehri solumak zorunda değiliz” tepkisinde bulundu.
Zehirli gazlar yayılıyor
Mahalle sakinlerinden Gizem Erkek, 7 yıl öncesine kadar böyle bir sorunlarının olmadığını dile getirerek, “Gündüz yakılan plastikler tepkilerimiz üzerine gece yakılmaya başlandı. Ancak bu kez geceleri kokudan ve sesten uyuyamaz, pencereleri açamaz olduk. Koku ve dumandan insanlar sağlığından olmaya başladı. Etrafa yayılan zehirli gazdan en çok çocuk ve yaşlılar etkileniyor. Mersin Büyükşehir Belediyesi ile Tarsus Belediyesi’ne defalarca başvurmamıza rağmen bir sonuç alamadık” dedi.
Astım yayılıyor
Akdeniz ilçesine bağlı Yalınayak Mahallesi sakinlerinden Şemsi İzgi de, 5 yıl önce mahalleye taşındığını belirterek, şöyle dedi: “Nefes alamıyoruz artık. Yaz-kış pencereleri kapatmak zorunda kalıyoruz. Fabrikaya yakın oturan komşumuz göğüs kanseri oldu, şuan tedavi görüyor. Akşam saat 22.00’dan sonra yakmaya başlıyorlar, artık nöbet tutmaya başladık. Plastik geri dönüşüm fabrikaları burada yaşayan çoğu insanı astım, bronşit hastası etti.”
Yurtdışından gelen çöpler
Çevre Mühendisi Cihan Ersoy ise, dünya genelinde yıllık 180 milyon civarında çöp olduğunu ve Türkiye’ye dışarıdan yıllık 650 ton plastik atık geldiğini aktardı. Yurtdışından gelen çöplerin büyük bir kısmının Adana’da işlendiğini ve bunun Mersin’e de yansıdığını belirten Ersoy, “Plastikler 2 kez geri dönüştürülebilen yapıdadır ve bundan sonra da özelliğini kaybettiği için atık vasfında değerlendiriliyor. 500 yıl kadar etkisini gösterebilecek atıktan söz ediyoruz. Toplatıldıktan sonra en fazla atığın yüzde 20’sini alabiliyoruz, ayrıştırılan kısımlar temizlendikten sonra bir parçalama ünitesine getirilip kırpıldıktan sonra geri dönüşümle tekrardan hazır hale getiriliyor. Bu yıkama ünitesinde gerek kimyasal gerek evsel atıklar ya da tarımsal zirai araçların atıkları da olabilir. Bunları kaynağında ayrıştırmak gerekiyor ama maalesef Türkiye’de henüz böyle bir teknoloji yok” dedi.
Kanser tehlikesi
Atık yıkama işlemi sırasında oluşan suların hiçbir işlem yapılmadan önce kanalizasyona ardından denize karıştığını aktaran Ersoy, “İlk göstermiş olduğu tehlikelerden biri; mikro plastik, ikincisi kırpılan malzemeler ısı altında eritildiğinde ısıdan kaynaklı olarak imisyon oluşuyor ve burada tam yanma olmadan oluşan ürünler (dioksin fronlar karbon monoksit gibi moleküller) havaya karışarak insan sağlığını tehdit ediyor. Yalınayak Mahallesi’nden örnek verecek olursak; yerleşim yerlerine çok yakın plastik geri kazanım üniteleri ve ürün haline getiren birçok işletme var. Fabrikaların olduğu yerleşim birimlerine yakın insanlar bu atıklardan son derece mustarip. Bu fabrikadan yayılan emisyonların rüzgarla yerleşim yerlerine taşınması o bölgede astım hastalığını tetikliyor. Bu durum kansere kadar gidebilir” ifadelerini kullandı.
Çalışma yapılmalı
Fabrika atıklarının toprak ve denize karışması nedeniyle tüketilen deniz ve tarımsal ürünlerin etkilendiğini söyleyen Ersoy, şöyle devam etti: “Ülke batının çöplüğüne gelmiş durumdadır. Gelişmiş ülkeler karbon emisyonlarını azaltmak için bu tür geri dönüşüm tesislerini ülkelerinde kapatıp, plastik atıkları bir şekilde kendi topraklarından uzaklaştırmak için gelişmemiş ülkelere gönderiyor. Buna karşı halkın bilinçlenmesi, sorunun farkına varması gerekiyor. Bunu yapabildiğimiz zaman bu sorun çözülür. Bu soruna karşı belediyeler, bakanlık ve STÖ’ler ciddi çalışma yapmalı.”
MERSİN
