Sayıştay’ın geçtiğimiz günlerde açıkladığı rapora göre, İller Bankası yüzde 16 faizle aldığı krediyi, AKP’li büyük şehir belediyelerine yüzde 9’la veriyor
İller Bankası, yüksek faizle aldığı kredileri, borçluları arasında ilk sırada AKP’lilerin yer aldığı belediyelere düşük faizle veriyor. Sayıştay, İller Bankası’na ‘risk’ uyarısında bulundu. Borçluları arasında AKP’li belediyelerin ilk sıralarda bulunduğu İller Bankası, belediyelere kullandırılan ve tahsilinde güçlük yaşanan krediler dolayısıyla risk ile karşı karşıya kaldı. Yüksek faizle aldığı kredileri düşük faizle belediyelere veren banka, kredi taleplerini karşılamak için emanet fonları da devreye soktu. Bursa’nın 1 milyar 73 milyon lira ile birinci, Antep’in 821 milyon lira ile ikinci, Sakarya’nın 805 milyon lira ile üçüncü, Konya’nın 699 milyon lira dördüncü, Antalya’nın 614 milyon lira ile beşinci sırada borçlu olduğu İller Bankası’nda yaşanan sorunlar, Sayıştay’ın denetim raporunda gözler önüne serildi. 2017 yılı raporunda bankanın nakit sorunuyla karşı karşıya kalma riskine dikkat çekildi. Bunun gerçekleşmemesi için kaynak ve kullanım dengesine dikkat edilmesi, yüksek faizle kaynak sağlanarak daha düşük faizle kredi verilmesi politikasının gözden geçirilmesi istendi.
BirGün gazetesinden Nurcan Gökdemir’in haberine göre, bankayı sıkıntıya sokan sürecin anlatıldığı rapora göre, ocak ayında banka kaynaklarından 6 milyar TL kredi tahsisi öngörüldüğü, ancak bu tutarın kredi taleplerini karşılayamadığı gerekçesi ile Haziran’da 7,5 milyar TL’ye üç ay sonra da 8,5 milyar TL’ye çıkartıldığı bildirildi. Likidite yetersizliği sürdüğünden “kredi tahsislerinin asgaride karşılanması, gayrimenkullerin nakde dönüştürülmesi, Vakıfbank ve Halkbankası’ndan uzun vadeli borçlanılması” gibi kararlar alındı. Banka, Vakıfbank ile 1 milyar TL, Halkbank ile 750 milyon TL için yüzde 14.5-16 faiz oranı ile kredi anlaşması imzaladı. Raporda, “Kaynak temini için katlanılan bu faiz oranlarına karşılık yerel yönetimlere kullandırılan kredilerin faizi ise yüzde 9-9,5 dolaylarındadır” denildi. Bu arada, nakit akışındaki dengesizlik dolayısıyla bankanın kullanılabilir likit tutarı negatif düzeylere geriledi ve emanet fonlar kullanılmaya başlandı. Bazı yerel yönetimlerin kredilerini olağanüstü yağış ya da terör nedeniyle yapılandırıldıkları belirtilerek, ancak bazılarının sadece ödeme güçlüğü gerekçesiyle yapılandırma isteklerinin kabul edildiği belirtildi. Raporda, bankanın bu konuda standart bir uygulamasının olmadığının altı çizildi.
İller Bankası kurban edildi
“Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi” TBMM Genel Kurulu’ndan geçerek yasallaştı. 71 maddelik torba teklifte, muhalefetin en kritik madde olarak gördüğü İller Bankası’nın 13. maddesinin 3. ve 7. fıkralarının değiştirilmesini öngören 58. maddesi de muhalefetin itirazına rağmen kabul edildi. İller Bankası Kanunu’nun mevcut 13. maddesinin 3. fıkrasında banka, Genel Kurul tarafından onaylanan bilançonun safi yüzde 51 kârını, nüfusu 25 binin altında olan belediyeler için il özel idaresi tarafından yapılan kentsel alt yapı projelerine hibe verilmesini sağlıyor. Ancak torba teklifte bu hükmün değişmesini öngören 58. madde ile nüfusu 25 bin altında olan belediyeler sınırlaması kaldırılarak bütün belediyeleri kapsayacak şekilde düzenlendi. Milletvekili Mehmet Bekaroğlu, maddenin teklifin “en tehlikeli maddesi” olduğunu belirtti. Bekaroğlu şunları söyledi: “Burada yapılmaya çalışılan şey, İller Bankası bu kaynakları, köylerin, nüfusu az küçük belediyelerin hizmetinde kullanılan bu kaynağı buradan alıyor ve iflas etmiş olan belediyelerin büyük projelerine aktarıyor.”
İSTANBUL
