İran Devrim Muhafızları’nın Federe Kürdistan’ın başkenti Hewler’e yönelik balistik füzeli saldırılarına ABD’den yaptırım yanıtı geldi. İran tepki gösterdi
ABD Hazine Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İran’ın balistik füze programına destek sağlayan Muhammed Ali Hüseyni ile firmaları yaptırım listesine alındı.
30 Mart 2022’de yapılan açıklamada, yaptırım kararının İran tarafından 13 Mart 2022’de başkent Federe kürdistan Başkenti Hewler’e (Erbil) yönelik düzenlenen balistik füze saldırısına karşılık olarak alındığı ve İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun hedef alındığı belirtildi. Muhammed Ali Hüseyni ile ona bağlı çok sayıdaki şirketin Devrim Muhafızları için çeşitli segmentlerde balistik füze parça ve materyalleri sağladığı kaydedildi. Açıklamada, İran’ın balistik füzelerinin bölgesel anlamda önemli bir tehdit olduğu vurgulandı.
İran’dan tepki
İran’ın remi ajansı Mehr’in haberine göre İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Hatipzade, yeni yaptırımların ABD hükümetinin İran halkına karşı kötü niyetli olduğunun bir işareti olduğunu söyledi. Said Hatipzade “Yeni yaptırımlar, ABD hükümetinin İran halkına karşı kötü niyetli olduğunun bir işaretidir. Mevcut ABD hükümetinin iddialarının aksine Washington, İran halkına karşı baskı yapmak ve asılsız suçlamalarda bulunmak için her fırsatı değerlendiriyor. ABD, İran’la yapılan nükleer anlaşma kapsamındaki yükümlülüklerini tam olarak yerine getirmeye hazır olduğunu iddia ederken, anlaşmanın temel ilkesini ve Güvenlik Konseyi’nin 2231 sayılı kararını ihlal etmeye devam etmektedir” ifadelerini kullandı.
13 Mart saldırısı
Suriye haber ajansı SANA, 7 Mart’ta Lübnan’ın başkenti Beyrut’un güney yönünden Şam çevresindeki rejim güçlerine ait bazı noktalara İsrail tarafından hava saldırısı düzenlendiğini ve 2 kişinin (İranlı albaylar Murtaza Saidnejad ve İhsan Kerbelayipur) hayatını kaybettiğine yer vermişti.
İran ordusu da 13 Mart bağlayan gecesi saat 01:00 sıralarında Hewler’e yönelik 12 balistik füze atmıştı. Binalarda hasar oluşurken, KDP’li iş insanı, KAR Grubu’nun sahibi Baz Kerim Berzenji’nin villası da vurulmuştu.
Saldırıyı üstlenen İran, İsrail istihbarat üssünün vurulduğunu ve çok sayıda İsraillinin öldüğünü öne sürmüştü. Kürdistan Bölgesi Hükumeti, “13 Mart 2022’de Erbil’deki ABD Konsolosluğu yakınlarındaki bir İsrail üssünü vurma bahanesiyle Erbil’e yapılan korkakça saldırı, sivil bölgeleri hedef aldı. Saldırının faillerinin propagandasının gerçekten uzak olduğu” demişti.
Saldır sonrası Federe Kürdistan yönetimi ABD’den destek istemişti.
Federe Kürdistan doğalgazı ve Türkiye
Reuters ajansı, İran’ın Hewler’i vururken villasını da bombaladığı KDP’li iş insanı, KAR Grubu’nun sahibi Baz Kerim Berzenci’nin doğal gaz ihraç boru hattını geliştirmek için çalıştığına dair haber yapmıştı.
Reuters’in haberini dayandırdığı kimi kaynakları İran’ın Hewler’e saldırısını asıl tetikleyen sebebin İsrail’in katılımıyla Federe Kürdistan Bölgesi doğal gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya transfer edilme planı olduğunu belirtti.
Türkiye tahılda ve doğal gazda Rusya ve Ukrayna’ya bağımlıydı. Ukrayna ile Rusya arasında kriz derinleşince, Türkiye alternatiflere yönelmeye çalışmış, NATO, AB, ABD, İsrail, BAE, Suudi Arabistan gibi ülkelerle ilgili açılım yapmış ilişkilerini yeniden geliştirme görüşmelerine başlamıştı.
AKP-MHP yönetimi Federe Kürdistan ile İsrail’le doğal gaz projeleri geliştirmek için görüşmeler yapmıştı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Şubat 2022’nin ilk haftası doğal gaz alımı konusunda şunları söyledi: “Irak’tan da belki doğal gaz noktasında Türkiye’ye bir arz olabilir. O da olursa zaten daha da farklı olacak. Neçirvan Barzani, Irak’ın kuzeyinde de olsa biz onunla Irak’ın merkezini de konuşabiliriz ve konuştuk. Neçirvan Barzani’yle olan dostluğumuz bizim çok çok farklıdır ve aramızdaki hukuk ileri derecededir. O da bu konuda elinden geleni yapacağını, döner dönmez merkezi yönetimle olsun, ilgililerle olsun konuyu görüşeceğini söyledi. İnşallah Irak doğal gazıyla ilgili de anlaşmalarımızı yapıp oradan kazan-kazan esasına göre hem onlar kazanacak hem de biz kazanmış olacağız” dedi.
Küresel Enerji Forumu
28 Mart 2022’de BAE’nin Dubai kentinde Küresel Enerji Forumu gerçekleşmişti. Küresel Enerji Forumu’nda Federe Kürdistan Başbakan Mesrur Barzani, Dubai’de Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) Başkanı Muhammed Sanusi Barkindo ile, Mesrur Barzani, Dubai Emiri Şeyh Muhammed bin Reşit Al Maktum ile, BAE Enerji Bakanı H.E. Suhail Mohamed Al Mazrouei ile ayrı ayrı görüştü.
Başbakan Mesrur Barzani BAE Dubai kentinde düzenlenen 2022 Küresel Enerji Forumu’ndaki konuşmasında
şunları söyledi: “Enerji hikayemiz umut vericidir. Biz en başından başladık. Yıl önce petrol üretimi yasasını çıkardığımızda bir bölge için günlük yarım milyon petrol üretimi ve ihracatı yapılıyordu. Ayrıca günlük yarım milyar metreküp üretiliyordu. İkisinin geliştirilmesine yönelik talep de vardı ancak bu kolay bir iş değildi. Verdiğimiz bütün kurbanlardan sonra tarihimizde bir noktaya ulaştık ki inşa için hazırız. İç pazar ve dünya için enerji arzı oluşturacak büyük bir imkana sahibiz ve Kürdistan’ı bölgede bir enerji merkezi haline getirmekte kararlıyız. Son olarak da ABD, gaz sektörümüze olan talebini iletti, gaz üretiminin arttırılması için maddi desteklerini sundu. Bugün burada bazı ortaklarımızın olduğunu biliyorum, geçici sorun ve boşlukların aşılması için daha önce hükümetimle ve yerel yönetimlerle görüşmeleri oldu. Daha fazla enerji durağının oluşturulmasına devam edeceğiz. Güçlü bir enerji için temiz enerji. Aynı zamanda ihracatımızı geliştirmeye devam edeceğiz. Dünyanın artan enerji talebi karşısında Kürdistan’ın yakın bir gelecekte önemli bir enerji kaynağı olacağına eminim. Yakın bir gelecekte Irak’ın diğer parçalarına, Türkiye ve Avrupa’ya gaz ihracatçısı olacak ve enerji güvenlik ihtiyaçlarını karşılayacağız. Şu an petrol ihraç etme kapasitemiz var ki yaşantımızda önemli bir ekonomik rol oynamaktadır. Ayrıca ortaklarımıza enerji sağlanması noktasında da önemli rolü bulunuyor.”
‘Avrupa’nın enerji ihtiyacının bir kısmını karşılayabiliriz’
Avrupa’nın doğalgaz ihtiyacına dikkat çeken Mesrur Barzani şöyle konuştu: “Bölgemizde büyük bir petrol ve gaz rezervimiz var. Irak, Türkiye ve Körfez hükümetleriyle bölgesel bir demiryolunun oluşturulmasıyla ilgili görüşmelerde bulundum. Bana göre bu Irak ve bölge için bir devrim niteliğinde olacak, bölgenin işbirliği açısından yeni bir ticaret yolu ve pencere aralayacaktır. Burada açıklamalıyım ki; biz Kürdistan’da, eğer Bağdat’taki ortaklarımız yardım ederlerse, Avrupa’nın enerji ihtiyacının bir kısmını karşılayabilme imkanına sahibiz.”
WASHINGTON-HEWLER
