Kayıp yakınları ve İHD, ‘Kayıplar bulunsun, failler yargılansın’ eylemlerinde bu hafta, 33 yıl önce katledilen HEP Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın failleri soruldu
Kayıp yakınları ve İnsan Hakları Derneği’nin (İHD) her hafta düzenlediği “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” eylemi birçok kentte devam etti.
Kayıp yakınları ve İnsan Hakları Derneği (İHD) Amed Şubesi, “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” eyleminin 804’üncü haftasında Amed’in Rezan (Bağlar) ilçesindeki Koşuyolu Parkı’nda bulunan Yaşam Hakkı Anıtı önünde bir araya geldi. Bu hafta 5 Temmuz 1991’de evinden gözaltına alınmak için götürülen ve cansız bedeni Xarpêt’in Maden ilçesi sınırlarında bulunan Halkın Emek Partisi (HEP) Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın failleri soruldu.
İlk olarak konuşan İHD Amed Şube Başkanı Ercan Yılmaz, Vedat Aydın’ın ölüm hikayesine değindi. Yılmaz, aradan 33 yıl geçmesine rağmen devlet aklının değişmediğini, Kürt siyasetçiler, insan hakları savunucuları ve gazetecilerin ürettikleri çözümden dolayı cezalandırıldığını söyledi.
‘Karar yukardan verildi’
Ardından söz alan Vedat Aydın’ın eşi Şükran Aydın, Vedat Aydın şahsında yaşamını yitirenleri andı. Vedat Aydın’ın katledildiği günü anlatan Aydın, “Ben kendim Vedat Aydın’ı Diyarbakır Emniyetine teslim ettim. Vedat Aydın’ı gözaltına alanlar Diyarbakır Emniyet polisleriydi. Devlet Vedat Aydın’ın ölüm kararını verdi, 4 polis vermedi. Bizim için failler kaybolmadı, buradadır. Hayatımızın sonuna kadar kayıplarımızın davasını sürdüreceğiz. İlk günden bugüne dediklerimizi tekrar ediyorum; bütün faili meçhullerin kararı yukardan verilip, aşağıdan uygulandı” dedi.
‘Kürt sorunu çözülmeden cinayetler saklı kalır’
Ardından söz alan Vedat Aydın’ın kardeşi Veysi Aydın da, 33 yıl geçmesine rağmen siyasi bir cinayetin aydınlatılmamasının devletin kararı olduğunu söyledi. Aydın, “Biz mahkemeye başvurduk, ‘katiller bunlar’ dedik, ancak ifadeleri dahi alınmadı” diye belirtti. Vedat Aydın ile topluma mesaj verilmek istenildiğini belirten Aydın, “Bu nedenle bu dava politik bir davadır. Bu da Kürt sorunu ile alakalıdır. Kürt sorunu çözülmeden bu cinayetler saklı kalır. Bir kez daha diyoruz ki, bu kadar kan, bu kadar kayıp, bedel yeter. Biz katilleri biliyoruz, mahkemeler sonlansa, zamanaşımı sağlansa da bizim için fail” diye konuştu.
Konuşmaların ardından Vedat Aydın’ın katledilme hikayesi okundu.
Kürtçe konuştuğu için tutuklandı
İHD Amed Şubesi Yönetim Kurulu üyesi Avukat Berfin Elçi’nin okuduğu vedat Aydın’ın katledilme hikayesi şöyle:
“Vedat Aydın, 1953 yılında Amed’in Bismil ilçesine bağlı Kürthacı köyünde dünyaya gelir. 1979 yılında Diyarbakır Eğitim Enstitüsü Edebiyat Bölümü’nden mezun olan Vedat Aydın, 12 Eylül 1980 askeri darbe döneminde tutuklanıp, 4 yıl hapis yatar. Aydın, 28 Ekim 1990 tarihinde Ankara’da gerçekleşen İHD 3’üncü Olağan Genel Kurulu’nda yaptığı Kürtçe konuşma nedeniyle tekrar tutuklanır. Hakkında açılan soruşturma kapsamında bir süre hapiste kalan Vedat Aydın, ardından 1991 yılı Haziran ayında yapılan Halkın Emek Partisi (HEP) İl Kongresi’nde Amed İl Başkanı seçilir.
Gözlaltına alındığı kabul edilmedi
5 Temmuz 1991 gecesi silahlı, elinde telsiz bulunan ve kendilerini polis olarak tanıtan kişilerce ‘ifaden alınacak’ denilerek gözaltına alınır. Ailesi ve avukatlarının girişimlerine rağmen, emniyet tarafından gözaltına alındığı kabul edilmez. 7 Temmuz 1991 tarihinde, Xarpêt ili Maden ilçesi yakınlarında bir köprü altında vahşice işkence edilmiş halde cesedi bulunur.
Cenazeye saldırıldı
10 Temmuz 1991 tarihinde cenazesinin getirildiği Amed’te yüzlerce araçlık konvoy ve on binlerce kişi tarafından karşılanır. Cenazeye katılanlara paramiliter güçler tarafından silahlı saldırı gerçekleşir. Saldırı sonucu en az 8 kişi yaşamını yitirir. Aralarında milletvekilleri ve gazetecilerin de bulunduğu yüzlerce kişi ise yaralanır.
Dosyada zaman aşımı
İtiraflarıyla gündeme gelen JİTEM elemanı Abdülkadir Aygan’ın 2000’li yıllarda Aydın cinayeti konusunda verdiği bilgilere rağmen faillerin kimliği ‘tespit edilmez’. 2021 yılında ise Vedat Aydın cinayet soruşturması ‘zamanaşımı’ gerekçesiyle kapatılır. İşkenceci failler yargı karşısına çıkarılmaz ve cezalandırılmaz.”
Ardından kayıplar için oturma eylemi yapıldı. Oturma eyleminin ardından açıklama sona erdi.
Êlih
Êlih’te (Batman), İHD ve kayıp yakınları, eylemlerinin 640’ıncı haftasında Gülistan Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” pankartının açıldığı eyleme, kayıp yakınları, insan hakları savunucuları, Özgürlük için Hukukçular Derneği (ÖHD) Êlih Şubesi üyeleri, DEM Parti, DBP Êlih İl örgütü yöneticileri katıldı. Eylemde konuşan İHD Êlih Şubesi Yöneticisi Hüseyin Elçi sonuç alınıncaya dek kayıpların akıbetini sormaya devam edeceklerini belirterek, adalet çağrısında bulundu.
Bu haftaki eylemde HEP Amed İl Başkanı Vedat Aydın’ın hikayesi okundu. Açıklama oturma eylemi ile son buldu.
Kaynak: MA
