İHD ve kayıp yakınları, bu haftaki eylemlerinde de kaybedilenlerin akıbetinin açıklanmasını ve faillerin yargılanmasını istedi
İnsan Hakları Derneği (İHD) ve kayıp yakınları ‘Kayıplar bulunsun, failler yargılansın’ şiarıyla 861’incisini düzenledikleri eylemde bir kez daha adalet çağrısında bulundu. Amed’in Rezan (Bağlar) ve Colemêrg’in Gever (Yüksekova) ilçelerinde gerçekleştirilen eylemlerde gözaltında kaybettirilen ve faili meçhul cinayetlerle katledilenlerin fotoğraflarını taşındı. Eylemde, 15 Ağustos 1994 tarihinde gözaltına alındıktan sonra bir daha kendisinden haber alınamayan İbrahim Kartay’ın akıbeti soruldu.
Amed’deki eylemde İbrahim Kartay’ın hikâyesi Kayıp Komisyonu Üyesi Berfin Elçi tarafından okundu.
‘Bir umudumuz olsun istiyoruz’
Hikayenin paylaşılmasından önce İbrahim Kartay’ın eşi Salime Çakır olaya ilişkin şunları paylaştı:
“94’te eşimi köyden götürdüler 4 çocuk babasıydı, cesedini de bulamadık. Köylerimizi yaktılar. Ben hamileydim çok zorluk çektik. Göç etmek zorunda kaldık, Amed’e geldik. O zamanlar büyük çocuğum 13 yaşındaydı. Kayıplarımızın en azından bir mezarı olsun istiyoruz, bir umudumuz olsun istiyoruz. Hiç kimsenin hakkı yanlarına kalmasın istiyoruz.”
Köyler yakıldı, hayvanlar katledildi!
Amed’in Hene ilçesine bağlı Gömeç köyünde yaşayan İbrahim Kartay’ın, üç çocuk babası olduğunu ve geçimini çiftçilikle sağladığını belirten Berfin Elçi şunları kaydetti:
“15 Ağustos 1994 tarihinde, askerler tarafından İbrahim Kartay’ın köyüne baskın düzenlendi. Köy halkı meydanda toplanarak köyü boşaltmaları istendi. Eşyalarını almalarına izin verilmeden evler yakılmaya başlandı. Köylülerin geçim kaynağı olan hayvanlar da silahla taranarak öldürüldü. Köy çıkışında eşini bekleyen Salime Çakır’a köylüler, eşinin gözaltına alındığını söyledi. Çocuklarıyla birlikte komşu bir köye sığınan Salime Kartay, on gün boyunca eşinden haber alma umuduyla bekledi. Ardından kayınpederiyle birlikte Hani’ye giderek Cumhuriyet Başsavcılığına başvuruda bulundu. Ancak savcılıktan herhangi bir yanıt alamadılar. Bunun üzerine Hani Jandarma Karakolu’na gittiler. Burada, yetkililer İbrahim Kartay’ın gözaltına alınmadığını söyledi. Bir süre sonra baba Kadri Kartay tekrar karakola başvurdu. Ancak karakoldaki görevliler tarafından kendisine ateş açıldı ve oğlunu bir daha sormaması için tehdit edildi.”
‘Kendisinden bir daha haber alınamadı’
Ailenin tüm başvurularının sonuçsuz kaldığını ve İbrahim Kartay’ın gözaltına alınırken ve gözaltında tutulurken birçok kişi tarafından görülmesine rağmen, yetkililerin gözaltına alındığını inkâr ettiğini kaydeden Berfin Elçi, ‘O günden bu yana kendisinden bir daha haber alınamadı’ diyerek, İbrahim Kartay’ın gözaltında kaybedilişinin 31’inci yılında taleplerini şu ifadelerle belitti:
“Yargı makamları, zaman aşımını; faillerin soruşturulmasını ve yargılanmasını engellemek amacıyla kullanmaktan vazgeçsin. İbrahim Kartay dosyasında gerçeği açığa çıkaracak, suça karışan tüm sorumluları tespit ederek yargılayacak etkinlikte bir soruşturma başlatılsın. İbrahim Kartay için ve tüm kayıplarımız için adalet sağlansın!”
Colemêrg
Colemêrg’de kayıp yakınları, eylemlerinin 187’incı haftasında Gever (Yüksekova) ilçesindeki Sanat Sokağı’nda bir araya geldi. “Failler belli, kayıplar nerede”, “Kayıplar bulunsun failler yargılansın” pankartları ile kayıpların fotoğraflarının taşındığı eyleme, Kayıp yakınları, Dem parti ilçe yönetimi ve DBP ilçe yönetimi ile birlikte çok sayıda kişi katıldı.
Bu hafta ki eylemde açıklamayı okuyan İHD Colemêrg İHD Eşbaşkanı Ozan Akbaş, 1994’te Gever’de gözaltında katledilen Abdullah Kançi’nın akıbeti soruldu.
1994 yılında hayvanlarını otlatmak için köyünden çıkan Abdullah Kançi’nin, bölgede operasyon yürüten Bolu Komando Tugayı’na bağlı askerler tarafından gözaltına alındığını söyleyen Ozan Akbaş, O günden sonra kendisinden bir daha haber alınamadığını belirtti.
Ozan Akbaş, şu ifadeleri kullandı: “Ailesi ve köylüler, günlerce, haftalarca, aylarca onun akıbetini sordu, resmi makamlara başvurdu. Ancak tüm başvurular ‘kovuşturmaya yer olmadığı’ gerekçesiyle sonuçsuz bırakıldı. Abdullah Kançi’nin cansız bedeni, ağır işkence izleri, kesilmiş ayaklar ve yanıklarla bulundu. Bu vahşet, yalnızca bir insanın yaşam hakkının elinden alınması değil, aynı zamanda işkence ve kötü muamele yasağının en ağır ihlalidir. Aradan geçen 31 yıla rağmen, olayın sorumluları yargı önüne çıkarılmamış, dosya cezasızlık duvarına çarpıp durmuştur”
‘Hakikat ortaya çıkmadan adalet sağlanmadan barış mümkün değildir’
Gözaltında kayıp ve “faili meçhul” cinayetlerin, insanlığa karşı suç kapsamında olduğunu vurgulayan Ozan Akbaş, şöyle konuştu: “Bu suçlarda zamanaşımı olmaz. Adalet, ancak etkin, bağımsız ve tarafsız bir yargı süreci ile sağlanabilir. Taleplerimiz açıktır; Abdullah Kançi’nin gözaltında katledilmesine ilişkin dosya derhal yeniden açılmalıdır. Olayın sorumluları tespit edilerek adil bir yargılama süreci başlatılmalıdır. Cezasızlık politikalarına son verilmeli, benzer ihlallerin tekrarlanmaması için devlet gerekli yasal ve kurumsal adımları atmalıdır. Bizler kayıp yakınları ve hak savunucuları olarak, Abdullah Kançi’nin ve tüm kayıplarımızın akıbeti ortaya çıkana, failler yargı önünde hesap verene kadar mücadelemizden vazgeçmeyeceğiz. Hakikat ortaya çıkmadan adalet sağlanmadan barış mümkün değildir”
Êlih
İHD Êlih (Batman) Şubesi ve kayıp yakınları, eylemlerinin 697’nci haftasında Gülistan Caddesi’ndeki İnsan Hakları Anıtı önünde bir araya geldi. “Kayıplar bulunsun, failler yargılansın” pankartının açıldığı eyleme, insan hakları savunucularının yanı sıra faili meçhul cinayetlerde kaybedilen yurttaşların aileleri de katıldı.
Bu haftaki eylemde, 10 Ağustos 1994’te merkeze bağlı Zorava (Soğuksu) köyünde ikamet ederken, gece sivil giyimli uzun namlulu silah taşıyan 4 kişi tarafından evlerinden alınan ve kendilerinden bir daha haber alınamayan İbrahim Çelik ile oğlu Edip Çelik’in akıbeti soruldu. İHD Êlih Şube Yöneticisi Erkan Kolaldıran, İbrahim Çelik ve Oğlu Edip Çelik’in hikayesini İbrahim Çelik’in eşi Medrese Çelik’in anlatımıyla şöyle dile getirdi:
‘‘Eşim İbrahim Çelik ve oğlum Edip Çelik Êlih Merkeze bağlı Zorava köyünde ikamet ederken Ağustos 1994 tarihinde akşam saat 20:00 sularında sivil giyimli uzun namlulu silahlı 4 kişi evimize gelerek eşim İbrahim ve oğlum Edip’i sordular. Eşim ve oğlum dışarı çıkıp onlarla görüştükten sonra birlikte bahçeye indiler. Bahçede konuşurlarken ben de onlara bir şeyler ikram etmek için içeri girdim. 15 dakika sonra bahçeye indiğimde kimseyi bulamadım, komşulara sordum onlardan da gören olmamıştı. Ertesi gün Batman İl Jandarma Karakolu’na gidip yazılı başvuruda bulundum. Dünden beri eşim ve oğlum kayıp onlardan bir haber alamadım. Gözaltında olup olmadığını sordum. Bana verilen cevap ‘İbrahim ve Edip Çelik bizde gözaltında değiller, bu isimdeki kişileri görmedik’ dediler. O günden beri eşim ve oğlum kayıp, sağ veya ölü kendilerinden bir haber alamadım. Kaybettiklerimize ait birer mezarları olsa belki kabullenirdim bu acıyı. Maalesef acımız ilk günkü gibi taze”
Erkan Kolaldıran, Aile’nin daha sonra olayla ilgili Hizbullahçıların isimlerini vererek savcılığa suç duyurusunda bulunduğunu, ancak yapılan bütün başvuruların sonuçsuz kaldığını söyledi.
Açıklama oturma eylemiyle son buldu.
HABER MERKEZİ
