Berlin’den bir gün sonra ateşkesin bozulduğu Libya’da durum kritik. Hafter’in hamlesiyle petrol üretimi durmuşken Berlin kararlarının nasıl uygulanacağı meçhul. Türkiye destekli Serrac’ın ‘resmi tanınma ’avantajı ise çoktan bitti
Libya üzerine yapılan Berlin Konferansı’nın sonuç bildirgesinin ardından ‘eylem planı’ olarak yayınlanan 6 maddelik ek belge, Trablus’taki Fayiz Es-Serrac hükümetinin meşruiyetini tümden kaybettiğinin göstergesi oldu. Önceki günkü sonuç bildirgesine ek olarak, BM Libya Özel Temsilcisi Gassan Selame’nin üzerinde çalışacağı 6 eylem planını detaylandıran dört sayfalık bir ek belge yayınlandı. Ek belgede, Selame’ye ülkede etkili bir yürütme organının yeniden kurulmasına yönelik seçenekleri araştırmak için Libyalı taraflarla yoğun görüşmeler yapma görevi verilirken, Ocak ayı sonuna kadar ‘Libya siyasi diyaloğu’ için bir forum oluşturma süreci başlatılması öngörüldü.
Yeni başbakan seçilecek
‘Eylem Planı’nın en kritik maddesi ise yeni hükümetle ilgili. Söz konusu forumda, Kasım 2017’de Tunus’ta ulaşılan anlaşmayı temel alan bir hükümet kurulması için yeni bir başbakan ve iki başkan yardımcısının seçimine ilişkin tartışmalar yapılacak. Belgede, yeni hükümete güven oluşması için Hafter’e bağlı Temsilciler Meclisi’nin rızasının alınacağı bilgisi yer aldı. Bunun ardından, Libya Temsilciler Meclisi’nin Yüksek Seçim Komisyonu’nun kuruluşunun tamamlanması da dâhil geçiş süreci mevzuatı onaylanacak.
Libyalı olmayanlar gidecek
Libya’nın ekonomik ve finansal kurumlarını birleştirme ve güçlendirmeye de vurgu yapılan belgenin güvenlik bölümünde ise, silahlı grupların terhis edilmesi ve güvenlik kurumlarının yeniden birleşmesi maddeleri var. İkinci adım, Libyalı olmayan unsurların savaş meydanından çekilmesiyle ateşkesin güçlendirilmesini sağlayacak.
Silah ambargosu
BMGK kararlarına uygun olarak, silah ambargosuna uyma sorumluluğunun BM Yaptırımlar Komitesi ve uluslararası örgütün üye ülkelerinin sorumluluğunda olduğu vurgulandı. Zirveye katılanların, silah ambargosuna uyma konusundaki bağlılığı ifade edilen bu maddede, ambargonun izlenmesi ve Libya’da savaşan taraflara hiçbir silahın ulaşmamasını sağlamak için kara, deniz ve hava gözetimiyle gerekli çabaların yürütüleceği vurgulandı.
Ateşkes fiilen çöktü
Libya Ulusal Ordusu (LUO) ile Fayiz es-Serrac hükümetine bağlı milisler arasında sağlanan ateşkes uygulamada çöktü. Berlin Konferansı’nın bitiminden sadece birkaç saat sonra taraflar arasında ağır silahlı çatışmalar meydana geldi. Şarku’l Avsat, hükümet güçlerinin Ulusal Ordu kuvvetlerinin başkentte birkaç eksendeki ilerleme girişimlerini püskürttüğünü aktardı. Öte yandan Trablus’un güneyinde de çatışma sesleri duyuldu. Bu arada, Serrac hükümetine bağlı petrol şirketinin faaliyet gösterdiği Şerrare ve El-Fil petrol sahalarından petrol taşımacılığı tamamen durdu. Reuters haber ajansının İtalyan Enerji Grubu ENİ grubun sözcüsünden aktardığına göre, FilMellitah boru hattındaki Hamada istasyonuna bir petrol vanasının zorla kapatılmasının ardından El-Fil petrol sahasındaki üretim şu anda kısmen azaldı. Öte yandan Libya’nın güney batısındaki Fizan çöl bölgesi aşiretlerini temsil eden Fizan’ın Öfkesi Hareketi lideri Beşir eş-Şeyh, hareketin, Şerare ve El-Fil alanlarını tamamen kapatmaya hazırlandığını ifade etti. UMH Başkanı Fayiz es-Serrac, petrol sahalarını abluka altına almaya son vermesi için Libya Ulusal Ordusu (LUO) Lideri General Halife Hafter’e baskı yapılması talebinde bulundu, aksi takdirde ülkenin felaketle karşı karşıya kalabileceğini öne sürdü.
Petrol fiyatları tırmanıyor
Libya’daki iki büyük petrol sahasının kapatılmasının ardından petrol fiyatları son bir haftanın en yüksek seviyesine ulaştı. Bu durum, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) üyesi olan Libya’daki ham petrol akışlarında normal seviyenin altında kısmi bir gerilemeye neden oldu. Son olarak 9 Ocak’ta 66 dolardan işlem gören brent petrolün varil fiyatı o tarihten bu yana kaydedilen en yüksek seviyeyi görerek dünya saatiyle 07:31’de yüzde 1,11’lik artışla (70 sent) 65,55 dolara yükseldi.
Ayşe Kaddafi’den direniş çağrısı
Bu arada, Bingazi, Tobruk, Beyda, Beni Velid, Zintan, Surman, Ghat, Ecdebiye, Şahat, Sabrata, Alkuba, Küfra, Cimeyl, Aceylat ve Tazerbu gibi yerlerden kabile liderleri Bingazi’de toplanıp Hafter’e desteğini sunarken, Muammer Kaddafi’nin kızı Ayşe Kaddafi de Türk askeri müdahalesini püskürtmek için televizyondan çağrı yaptı.
HABER MERKEZİ
