Rıza Dalkılıç’ın tanıklara dayandırdığı ‘1938’de Pülümür’ romanı çıktı
Yazar Rıza Dalkılıç, 1937-1938 yılları arasında yaşanan katliamda Pülümür’den farklı şehirlere göç eden tanıklara ulaşıp, yaşananları ‘1938’de Pülümür’ adlı kitapta topladı. Dalkılıç, kendisini bu kitabı yazmaya iten şeyin ise katliama tanıklık etmiş olan dedesinin anlatımları olduğunu söylüyor. Dalkılıç’ın bu anlatımların yanı sıra, kültürler, mekanlar, aileler ve gündelik hayattan yaşantıları yedirdiği kitabı, geçtiğimiz temmuz ayında raflardaki yerini aldı.
Kemikler ortaya çıktı
Dersim Katliamı ile ilgili bugüne dek birçok kitabın yayımlandığını, fakat Pülümür’de yaşananlarla ilgili çok az bilginin olduğunu dile getiren Dalkılıç, “Sanki 1938’de Pülümür’de hiçbir şey yaşanmamış, halk genellikle tarafsız, devlet yanlısı pozisyonundaymış gibi bir algı var. Fakat büyüklerimiz ve çevremden katliam süreçlerini dinlediğimde bunun doğru olmadığı ortaya çıktı. Özellikle ilçe merkezinde 16 kanaat önderinin kurşuna dizilerek toplu gömüldüğü bir yer var. Burası belediye tarafından park haline getirilmek istendiğinde kemikler ortaya çıktı. Birikmiş bir çok şeyin üzerine bu da eklenince ‘Pülümür’de neler oldu?’ diye yola çıktı” diye belirtti.
Pülümür’ün panoraması
Dalkılıç, kitabı çıkarmaya karar verdikten sonra birçok zorluklarla karşılaştığını da anlattı: “Köyler hakkında bilgi alıp, sürgüne gittikleri yerler, katliam yerlerinin belirlenmesi zor oldu.” Yine de katledilen kişilerin isim tespiti ve toplu katliam yerleriyle ilgili hayli sonuç elde ettiğini söyleyen Dalkılıç, “Pülümür’ün küçük bir panoramasını ortaya koyduğumu söyleyebilirim” diyor.
Acılar aynı
Kitabı çıkarma sürecinde görüştüğü kişilerin anlatımlarından çok etkilendiğini ifade eden Dalkılıç, bu hissiyatı “Hepsinin acıları aynı” sözleriyle dile getirdi. Ayrıca Dalkılıç, gelen önerilerden de hareketle kitabın ikinci baskısı üzerinde çalışmaya başlayacağını belirtti.
Ayşe Sürme / Dersim-MA
