Buğday ekmeğin anasıdır. Ekmek de, insanların en temel gıdaların başında gelir. Bilindiği üzere ekmekler türlü ürünlerden yapılabilmektedir. Bu ürünler, buğdaygillerden sağlanmaktadır. Ekmeğin yapıldığı ürünlere de hububat veya tahıl denmektedir.
Hububat ve tahıl isminin kökeni nedir?
Bülent Şık şöyle aktarıyor: “Botanikte buğdaygiller (Poaceae) olarak bilinen bitkilere ve onların tohumlarına tahıl ya da hububat adı veriliyor. Etimoloji çalışmalarında çeşitli dillerde tahıl ya da hububat anlamına gelen sözcüklerin kökeninin tane, tohum, tarım, depolama gibi anlamlara geldiği belirlenmiş. Tahıl sözcüğünün kökeni Arapça’da “dahl”sözcüğün ve dahl sözcüğünün kökeni de Aramice “dkhea” sözcüğüne kadar gitmekte. Hububat Arapçada tahıl tanesi anlamına gelen ‘habbe’ sözcüğünün çoğulu. Meşhur ‘Kara üzüm habbesi…’ türküsündeki habbe gibi. Eskilerin çok kullandığı zahire sözcüğü ise Arapça ambarda ya da depoda saklanabilen anlamına gelen “sahire” sözcüğünden geliyor. Tahıl sözcüğünün İngilizcedeki karşılıklarından olan ‘grain’ ve ‘corn’ ise Latince tohum anlamına gelen ‘granum’ sözcüğünden türetilmiş. Etimolojiye meraklılar bu konularda yazıp çizen sevgili Ahmet Uhri’nin kitaplarına bakabilir.
Ekmek şirketlerin ağzında
Türkiye on yıllardan bu yana ekmeğini kaybetti. Şirketlere kaptırdı. Ekmek şimdi şirketlerin ağzında! Oysa Türkiye ekmeğin anası olan buğdayın anavatanıdır. Anadolu da tahıl ambarıydı. Ancak şimdi değil!
Durum ne peki?
AKP 2002 yılında hükümet oldu. Türkiye 2003 yılında 1.846.284 ton buğday ithal etti. Bu ithalata 277.543. 000 dolar ödendi. Aynı yılın buğday ihracatı ise 938 bin ton, ihracattan 401 bin dolar döviz sağlandı.
Rekor kırıcı AKP
2014 yılına gelindiğinde AKP yaptığı 5.285.243 ton buğday ithalatıyla Cumhuriyet döneminin rekorunu kırdı. Buğday ithalat çıtasını yükseltti. Kırılan bu buğday ithalat rekoruna ödenen döviz 1.545.853.000 dolar oldu. Aynı yıl içinde yapılan toplam buğday ihracatı 68.572 tonda kaldı. Elde edilen döviz ise 35.356 dolar olarak kayıtlara geçti. AKP kendi buğday ithalat rekorunu 2019’da yaptığı 9.827.000 ton ve ödediği 2.300.000. 000 dolar ile bir kez daha kırdı ve buğday ithalat çıtasını iyice yükseltti. Kırılması zor bir rekora imza attı. Bu rekoru kırmak gerçekten zor. Ama umudumuzu kaybetmeyelim(!) Buğday ithalatında rekordan rekora koşma deneyimi ve buğday politikaları konusunda üretimi desteklemek yerine, ithal etme yanlışındaki ısrarıyla, kırarsa bu rekoru yine AKP kırar(!)
