Endonezya’dan Şili’ye, dünyanın birçok ülkesinde sağcı yönetimlere karşı başlayan isyan dalgası Kolombiya’yı da sardı. Genel grev yapan halklar, polisle çatıştı
Kaynakların dar bir oligarşik grup tarafından iç edildiği Kolombiya’nın dört bir yanında sendikaların çağrısıyla halklar grev ilan edip alanlara çıkarak sağcı Devlet Başkanı Ivan Duque yönetimini protesto etti. 1977’deki grevden bu yana en geniş çaplı gösterilerin merkezlerinden Bogota’da protestocular kentin tarihi merkezindeki Bolivar Meydanı’na kadar yürüdü. Cali kentinde sokağa çıkma yasağı ilan edildi.
Asya’dan Afrika’ya, Avrupa’dan Latin Amerika’ya halklar kapitalizmin ayrıştırıcı, yoksullaştırıcı, yalnızlaştırıcı politikalarına karşı isyan halinde. Ayaklanma tsunamisi bu kez Kolombiya’yı sardı. BBC haberine göre Kolombiya’da perşembe günü başta sendikalar, Kızılderili halklar ve kamu ve özel üniversite öğrenci birlikleri olmak üzere halklar alanlara aktı. Halklar Kolombiya’nın sağcı Ivan Duque yönetimine karşı haykırdı. Yönetim genel grev nedeniyle sınırlarını geçici olarak kapattı.
Sağcı Devlet Başkanı Ivan Duque ve hükümetine muhalif işçi sendikaları, konfederasyonlar ve öğrenci birliklerinin Ulusal Grev (Paro Nacional) ilan ederek tüm ülke genelinde gösteriler için halklara yaptığı çağrı karşılık buldu. Başkent Bogota, Cali ve Barranquilla şehirleri başta olmak ülkenin dört bir yanında kitleler meydanlara döküldü. Sendikalara, işçilere ve öğrencilere başka grupların katılmasıyla protestolar büyüdü. Ulusal Grev’in, Kolombiya’da 1977’deki grevden bu yana en geniş çaplı gösteriler olduğu belirtiliyor. Otobüsler (transmilenyo) hizmet vermedi. En geniş çaplı gösteriler başkent Bogota’daydı. Bazı gösteriler merkezde toplandı, bazıları da şehrin kuzeydoğusunda El Dorado Uluslararası Havalimanı’na yönelmeye çalıştı. Hükümet, ülkenin Venezuela, Brezilya, Ekvador ve Peru ile olan kara ve deniz sınırlarını iki günlüğüne geçişe kapattı, ordu da teyakkuza geçirildi. Bazı kentlerde devlet güçleri ile protestocular arasında çatışmalar yaşandı. Polis saldırılarında en az 42 sivilin, 37 polisin yaralandığı, onlarcasının da gözaltına alındığı basına yansıdı. Cali Belediye Başkanı Maurice Armitage, Perşembe günü şehirde sokağa çıkma yasağı ilan etti.
Halklar ne istiyor?
Ivan Duque’nin emekçilerin sırtına yeni ‘ekonomik reform paketi’ yükleme girişimlerine tepki gösteriliyor.
İktidar paketle devletin emeklilik fonunda kesintiye gitmesi, emeklilik yaşının artırılmasını, genç çalışanlara ödenen asgari maaşta indirime gidilmesini dayatıyor. Devlet üniversiteleri ve özel üniversitelerdeki öğrenciler eğitime daha fazla yatırım yapmasını istiyor. (Öğrenciler, hükümetin 2019 yılı bütçesinde yükseköğretime ayırdığı payın artırılması talebiyle geçen yıl iki ay süren protesto gösterileri düzenlemiş, hükümet 1.3 milyar dolarlık yatırım sözü vermişti.) Öğrenciler polis şiddetini ve bazı üniversitelerde yaşanan yolsuzlukları da protesto ediyor. Sağlık ve eğitim vb alanlarda altyapı yatırımları talep ediliyor.
FARC ile 2016’da imzalanan barış anlaşmasının uygulanması isteniyor. Çiftçiler FARC’la yapılan anlaşmanın 4. maddesindeki kademeli olarak alternatif ekinler yetiştirilmesi maddesinin uygulanmasını istiyor. Hükümetin bu maddeyi hayata geçirmediği eleştirileri yapılıyor.
Göstericiler hükümetin, yerli halk, insan hakları aktivistleri ve eski FARC (Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri) gerillalarının öldürüldüğü cinayetlerin önlenmemesini de protesto ediyor.
Çünkü son dört yılda, aktivistlerin, çevrecilerin ve eski FARC gerillalarının hedef alındığı 400’den fazla cinayet işlendi. Duque’nin 7 Ağustos 2018’de devlet başkanlığına geldiği tarihten bu yana ülke genelinde işlenen cinayetlerin sayısı arttı. Cauca eyaleti gibi yerlerde paramiliter gruplar ve uyuşturucu çeteleri önlenmiyor.
Son dönemde sivillerin katledilmesi Kolombiya eski Devlet Başkanı Alvaro Uribe Velez döneminde ordunun binlerce sivil yoksul genci öldürüp daha sonra yetkililere ‘gerilla oldukları için öldürüldüklerini’ söylediği dönemi hatırlatıyordu.
‘Gerçek mermi kullandılar’
Londra merkezli insan hakları kuruluşu Amnesty International (Uluslararası Af Örgütü-AI), Şili’deki gösterilerle ilgili raporunu açıkladı. Örgüt, askerlerin ve polislerin, gelir eşitsizliğini ve yaşam standartlarını protesto eden göstericilere “ceza ve zarar vermek” amacıyla gerçek mermiyle ateş açtığını kaydetti. Cinsel taciz, işkence, dayak ve ezme gibi uygulamalara dair kanıtlara rastlandığı belirtildi.
BOGOTA
