Kürt coğrafyasında inşa edilen baraj ve HES’lerle sular doğal akışından çalındı ve sermayeye bağlandı. 3 ay içinde Devegeçidi baraj suları dörtte üç oranında azalırken, çiftçiler ise suya erişemedi
Amed’de Devegeçidi Çayı üzerinde, sulama amacıyla 2009-2010 yılları arasında inşa edildiği iddia edilen baraj sularında büyük kayıplar yaşandı. Yaz sıcağında yoğun buharlaşma yaşanan barajlarda sular azalırken, Devegeçidi Barajı bundan en çok etkilenen baraj oldu. Devegeçidi Baraj Gölü 220 milyon m3 su toplama hacmine sahip bir baraj. Barajda doluluk oranı son 3 ayda yüzde 65’ten 27’ye düştü.
Su hacmi yüzde 27’ye düştü
Tarımsal sulama amaçlı inşa edilen gölde, göçmen kuşlar ve su kaplumbağası gibi birçok canlı yaşarken, suyun azalması bu canlıları da tehdit ediyor. Son iki yılda yağış azlığı ve aşırı sıcaklara bağlı buharlaşmayla zaman zaman kuruma noktasına gelen Devegeçidi Baraj Gölü’nde doluluk oranı, bu yıl kar yağışı ve ilkbahardaki yağmurlarla Haziran ayında yüzde 65’i bulurken, Ağustos ayı itibariyle su seviyesi yüzde 27’ye düştü.
Gölde birçok canlı var
Dicle Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ahmet Kılıç, Karacadağ bölgesinden gelen suyu toplayan baraj gölünün kentte tarımsal sulama ve biyolojik çeşitlilik açısından son derece önemli olduğunu söyledi. Bölgede yaptıkları saha incelemelerinde 110 kuş türü tespit ettiklerini anlatan Kılıç, memeliler, su samurları, böcekler ve sürüngenlerin bu bölgenin değerli türleri olduğunu belirtti. Kılıç, ‘tarımsal sulamada kullanılan gölde’ su seviyesindeki düşüşün en büyük nedeninin yağış azlığı ve buharlaşma olduğunu dile getirdi.
Su 59 km taşındı
Uzun yıllardır su kaybı yaşayan Devegeçidi Barajı’na ‘Diyarbakır Kuraklık Kriz Koordinasyon Merkezi’nce alınan karar doğrultusunda DSİ 10. Bölge Müdürlüğü tarafından Dicle Baraj Gölü’nden 27 milyon m3 su aktarımı yapılmıştı. 59 km uzaklıktan taşınan suyun bir çözüm olmadığı Devegeçidi Barajı’ndaki su kaybı bunu gösterdi. Suyun tarımsal sulama amacıyla taşındığı iddia edilsede gerçekler böyle söylemiyor. Bölge de çiftçi kuru tarıma itilirken su birlikleri borç batağı içine sürüklenerek kayyumlar atanıyor. Çok yüksek ücretlenme yapılan suya erişmek çiftçi için büyük sorun olurken, diğer yandan yeraltı suyuna mahkum edilen çiftçi DEDAŞ’ın zulmüyle yüz yüze elektriksiz bir yaşama itiliyor.
Yağmur suları toplanmalı
Baraj gölündeki doluluk oranının kar ve yağmur sularıyla Haziran’da yüzde 65’e ulaştığını anımsatan Kılıç, şu anda ise gölün su seviyesinin düştüğünü belirterek, “Burada pek çok kuş, memeli ve diğer türler var. Bunlar mecburen alanı terk etme durumunda. Kuraklık böyle yaygınlaşırsa pek çok türü maalesef bölgemizde göremeyeceğiz. Onlar bizim için resimlerdeki hatıralar olarak kalacak. Bu yüzden su çok değerli, onu korumamız lazım.” diye konuştu. Kılıç, yağmur suları için şehir içerisinde su depolarının oluşturulması, kırsalda havza olabilecek bölgelere irili ufaklı göletlerin yapılması gerektiğini belirtti.
EKOLOJİ SERVİSİ
