Kürtçe’nin eğitim ve resmi dil olması talebiyle bir araya gelen 9 Kürt partisinin oluşturduğu Kürt Dili Platformu “Ol û Ziman” (Din ve Dil) adlı panel düzenledi. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kongre Merkezi’nde düzenlenen panele HDP Diyarbakır Milletvekili İmam Taşçıer, Kürt Partileri temsilcileri yanı sıra çok sayıda kişi katıldı. Moderatörlüğünü Kürt Dili Platformu Sözcüsü Şerefhan Cizîrî’nin yaptığı panelde platform üyeleri Ayatullah Aşiti, Sedat Doğan ve Demokratik İslam Kongresi (DİK) üyesi Seyda Mihemeyê Zoxbirini konuşmacı olarak katıldı. Panelin açılış konuşmasını yapan Şerefhan Cizîrî, Kürtçe için yaptıkları çalışmaların süreklilik kazanması ve konularının dil eksenli olacağını olması gerektiğini kaydetti.
Ardından konuşan Ayatullah Aşiti, Türkiye devletinin dil politikasının ulusal kimlik politikaları tarafından şekillendirildiğini ve en çok başvurduğu dil politikasının dilsel homojenleştirmeyi hedefleyen ve asimilasyonist bir niteliğe sahip olan tek dillilik politikası olduğunu söyledi. Türkiye devletinin Türkçe’yi konuşanlara toplum içinde önemli avantajlar ve fırsatlar sunduğunu dile getiren Aşiti, devletin seçmiş olduğu dilin dışındaki dillerin günlük konuşma dilinden çıkarılmasına ve kalan diğer dillerin yok olmasına zemin hazırlayan bir ortam olduğunu belirtti. Aşiti, Kur’anı Kerim’den ayetler okuyarak Kürtçe üzerinde devam eden yasakların dinde yeri olmadığını ifade etti.
Asimlasyon işe yaramayacak
Peygamberler tarihinden dilin insan hayatındaki öneminden örnekler veren DİK üyesi Seyda Mihemeyê Zoxbirini, Kürtçe’nin kadim bir dil olduğunu vurguladı. Kürt diline sahip çıkılması gerektiğini söyleyen Zoxbirini, “Bize yabancıların dilini ve tarihini öğrettiler. Ben dilimi annem ve medresedeki hocamdan öğrendim ve bundan dolayı onlara minnettarım. Ancak bugün görüyoruz ki annelerde artık çocuklarıyla Kürtçe konuşmuyor. Bu Kürtleri bitirmeye dönük yönelimlerin sonucu olarak ortaya çıktı. İnşallah Kürtleri bitirmeye dönük politikalar bundan sonra da bir işe yaramayacak” dedi.
Özgün bir model
Kürt Dil Platformu üyesi Sedat Doğan ise, Cumhuriyetin kuruluşundan bu yana devletin Kürt politikasını anlatarak Kürtçe’ye üzerindeki yasakların bugün dahi devam ettiğine dikkat çekti. Kürtçe’nin her geçen gün kamusal alanda konuşulmasının azalmasına da değinen Doğan, bunun devletin uzun yıllara dayalı Kürt halkına yönelik dejenerasyon, entegrasyon ve asimilasyon politikalarından kaynaklı olduğunu söyledi. Dünya üzerinde bulunan çoklu resmi dil uygulamalarını anlatan Doğan Kürtçe için özgün bir model üzerinde tartışılması gerektiğini kaydetti. Doğan tüm Kürtlerin anadilleriyle konuşması, okuması ve yazması gerektiğini belirtti.
DİYARBAKIR
