“Alîkariya Destpêkê” adıyla Kürtçe ilk yardım kitabı hazırlayan Dr. Erdal Sîpan, anadilde verilmeyen sağlık hizmetinin, hasta-hekim arasındaki iletişimi olumsuz etkilediği ve hastanın tedavi hakkında bilgilendirilmesinin engellediğini söyledi
Dr. Erdal Sîpan tarafından hazırlanan Kürtçe ilk yardım kitabı “Alîkariya Destpêkê” Sitav Yayınlarından çıktı. 10 yıldır iç hastalıkları dalında Uzman olan Dr. Erdal Sîpan, kitabı hazırlama fikrinin bu alanda gördüğü eksiklikten dolayı çıktığını söyledi. Görsel destekli ve sade bir anlatımla hazırlanan kitabın resimlerini ise ressam Ercan Altuntaş tarafından çizdi. Ayrıca kitabın sonunda açıklamalı sözlük de yer alıyor. Sağlıkla ilgili Kürtçe makaleler de kaleme alan Sîpan, Kürtçenin hizmet dili olması gerektiğini dile getirdi.
Hayati önem taşıyor
Kitabın gündelik hayatta herhangi bir kaza veya yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin yardımı sağlanıncaya kadar hayatın kurtarılması ya da durumun kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla yapılan uygulamaları öğrettiğini belirten Sîpan, kişinin hayati tehlikeyi ortadan kaldırma, yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlama, hasta-yaralının durumunu kötüleşmesini önleme ve iyileşmeyi kolaylaştırma için bu bilgilerin öğrenilmesinin önemli olduğunu hatırlattı.
Dr. Sîpan, kitaba dair şöyle devam etti: “Yaşadığımız sürece çeşitli nedenlerle yaralanmalar veya hastalıklarla karşılaşmamız kaçınılmazdır. Bu gibi durumlarla karşılaştığımızda, müdahalede bulunanların ilkyardım eğitimi almış olmaları, yaşamın sürdürülmesinde, sakatlanmaların önlenmesinde ve iyileşme sürecinin kısaltılmasında belirleyici rol oynayacaktır. Ancak ilkyardım eğitimi almamış kişilerin, ilkyardım uygulamalarında bulunmaları sakıncalı sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle ilkyardım uygulayacak olan kişilerin, mutlaka ilkyardım eğitimi almış olmaları, öncelikli amaçlarının kişilere zarar vermemek olduğunu bilmeleri ve hayati tehlike oluşturabilecek müdahalelerde bulunmamaları son derece önemlidir.”
Kürtçe’de ilk
Kürtçede ilk olan bu çalışmanın hazırlanış sürecinin zorlu geçtiğini söyleyen Sîpan, “Kürtçeye hakim olan arkadaşlarla birlikte bazen bir kelime üzerine saatlerce tartıştığımız oldu. Bir boşluğu doldurma amacıyla başladığım bu çalışmada motivasyonumu hiçbir zaman kaybetmedim. Araştırma süreci benim için eğitici geçti. Kitabı benim için önemli kılan dilinin Kürtçe olması. En büyük ümidim sağlık alanında Kürtçe çalışmaların yaygınlaşmasıdır” diye konuştu.
‘Anadilde sağlık yaşamdır’
Her yerde olduğu gibi hastanelerde de Kürtçenin engellendiğini anımsatan Sîpan, anadilde verilmeyen bir sağlık hizmetinin, hasta-hekim arasında etkili bir iletişimden yoksun kalmasını, hastanın bilgilendirilmesi ve tedavi hakkının engellenmesi sonucunu doğurduğunu dile getirdi. Devletin asimilasyon politikaları sonucu bölgede anadil üzerindeki yasak ve engellemeler nedeniyle insanların yıllarca derdini doktora ifade edemediğini anımsatan Sîpan, bu durumun halen sürdüğünü belirtti. “Anadilde sağlık yaşamdır” diyen Sîpan, Kürt sağlık emekçilerine, “Dilinize sahip çıkın, bu konuda çaba içinde olun” çağrısı yaptı.
MA / Lezgin Akdeniz – Bilal Güldem
