Mazıdağı’nın Karataş Köyü’nde Eti Bakır A.Ş.’nin altın ayrıştırmak için siyanür havuzu kuracağı belirtilirken, köylüler de köylerini terk etmeye zorlanıyor. Köylüler, ilgili kurumlara yaptıkları başvuruların ise yanıtsız kaldığını belirterek, seslerinin duyulmasını istiyor
Ahmet Kanbal – Mardin/MA
Mardin’in Mazıdağı ilçesine bağlı Karataş köyünde Eti Bakır A.Ş.’nin, altın cevherini ayrıştırmak için siyanür havuzu kurduğu belirtiliyor. Köylerini terk etmeleri için kendilerini baskı yapıldığına dikkat çeken yurttaşlar seslerinin duyulmasını istiyor. Mardin’in Mazıdağı ilçesine bağlı Karataş (Şemika) köyünde, hükümete yakınlığıyla bilinen Cengiz Holding, 2011 yılından bu yana inşaatını sürdürerek genişlettiği ve bir taraftan da fosfat ürettiği Eti Bakır Metal Geri Kazanım ve Entegre Gübre Tesisleri için köyün boşaltılmasını istiyor. 3’te biri kamulaştırılmış tarım arazilerinin yanı sıra ormanlık alan ve meralarda çalışma yürüten Eti Bakır A.Ş.’ye karşı köy sakinlerinin topraklarını terk etmeme mücadelesiyse sürüyor. Hazine arazileri, mera ve ormanlık alanların kullanımına ilişkin Gaziantep Bölge İdare Mahkemesi tarafından verilen, “Yürütmeyi Durdurma Kararı”na rağmen çalışmalarını köyde sürdüren Eti Bakır A.Ş.’nin inşaat halindeki tesislerinden kaynaklı ilçeye bağlı 11 köy olumsuz etkileniyor. Hemen hemen her türlü tarım ürününün yetiştiği 30 hanelik köyde, Eti Bakır A.Ş.’nin meralar üzerindeki çalışmalarından dolayı hayvanların da yaşam alanları gittikçe daralıyor.
Dinamitler evlere zarar veriyor
Köydeki meralarda yapılan çalışmalardan dolayı, binin üzerinde büyükbaş ve 10 binden fazla küçükbaş hayvan iş makineleri arasında otlamak zorunda kalıyor. Ayrıca inşaat çalışmalarından kaynaklı çıkan tozdan dolayı köy sık sık toz bulutu altında kalıyor.İnşaatlarda patlatılan dinamitler de köydeki evlerde ciddi çatlaklara sebebiyet veriyor.
Holding için karakol
Tesislerde çalışan iş makineleri ile köyün etrafına yığılan molozlar ise, köyde bulunan göletin giderek kaybolmasına neden oluyor. Çocukların molozlar içerisinde oyun oynadığı köyde, söz konusu durumlara karşısında gerçekleştirilen eylemler de her defasında jandarmanın müdahalesi ile sonuçlanıyor. Bunun yanı sıra, holding için bir süre önce yapımına başlanan karakol inşası ise sürüyor. Köylerinde kalmakta ısrarcı olan yurttaşların hukuki mücadelesi de bir yandan devam ediyor. 2017 yılının Haziran ayında, Mazıdağı Kaymakamlığı tarafından köyün boşaltılması yönünde gönderilen tebligata karşın yurttaşlar tarafından açılan itiraz davası da halen sonuçlanmış değil.
Yılsonunda faaliyette
Eti Bakır’ın işletmesi hakkında görüştüğümüz çalışanlar ise, tesisin bu yılın sonuna kadar tamamen faaliyete geçeceğini aktardı. 5 üniteden oluşan tesislerde her ne kadar bugüne kadar geri kazanım tesisi ve fosfat gübresi üretiminden bahsedilse de fabrika çalışanları, bakır ve altın ayrıştırmasına dair çalışmaların da yapıldığını kaydetti. İşçilerden edinilen bilgilere göre; bugüne kadar hiç dillendirilmeyen bir siyanür havuzu tamamlanmak üzere. Kamuoyunda, “zehirli altın arama faaliyeti” olarak bilinen siyanürlü altın ayrıştırmasının holdingin birincil hedefleri arasında yer alıyor. Başka bölgelerde çıkarılacak altın cevheri burada işlenecek.
‘Sesimiz duyulsun’
Söz konusu yaşadıkları sorunların giderilmesini isteyen köy muhtarı Mehmet Hadi Araç, tesis hakkında ve çalışmalarına dair herhangi bir bilgi alamadıklarını dile getirdi. Köy muhtarı ve mal sahibi olmasına rağmen kimsenin kendileri ile görüşmediğini söyleyen Araç, firma İşletme Müdürü Mehmet Baykal’ın köyün boşaltılması konusunda ısrarcı olduğunu kendilerine aktardığını belirtti. Araç, yaşadıkları problemler hakkında şunları söyledi: “Arazilerimize gidiyoruz jandarma ile karşılaşıyoruz. Hayvanlarımızı otlatamıyor, arazilerimizi ekemiyoruz. Köyümüzün dört bir tarafında kazı çalışması yapılıyor. Kaymakamlıktan, Ankara’daki yetkililere kadar her yere dilekçeler verdik. Kimse dikkate bile almadı. Biz sesimizin artık duyulmasını istiyoruz. Bu köyde insanlar yaşıyor ve bu insanların hakkı gözetilsin istiyoruz.”
