Enflasyon beklenti raporunu açıklayan Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu enflasyonda yaşanan artışın nedeninin döviz kurlarındaki hareketlilikten olduğunu söyledi
Merkez Bankası Başkanı Şahap Kavcıoğlu, yılın ilk enflasyon raporu sunumunda, ekonomik göstergelere ilişkin pembe bir tablo çizdi. Hizmet sektörü gelirlerinin salgın öncesi döneme ulaştığını belirten Kavcıoğlu, iktisadi faaliyetin son çeyrekte güçlü seyrettiğini söyledi.
Ayrıca Kavcıoğlu, ekonomistlerin aylardır dile getirdiği faiz-enflasyon-döviz programında enflasyonda yaşanan yükselişi, döviz kurlarındaki hareketlilikle açıklamalarına ikna olmuş gibi görünüyor. Kavcıoğlu sunumda döviz kurlarındaki hareketliliğin enflasyondaki artışa neden olduğunu itiraf etti.
MB döviz sattı mı?
Kavcıoğlu, kur korumalı mevduat hesabının duyurulduğu gün Merkez Bankası’nın ‘tek kuruş döviz satmadığını’ da öne sürdü. 20 Aralık’ta bireyseller ve kurumsalların 22.5 milyar dolar sattığını, TCMB’nin rezervlerindeki azalışta BOTAŞ’a yapılan satışın etkisi olduğunu söyledi.
Kavcıoğlu ayrıca bir iki ülke ile swap anlaşması görüşmelerinin de sürdüğünü belirtti.
Merkez Bankası yıl sonu enflasyon hedefini yüzde 11.8’den yüzde 23.2’ye çıkardı. Yıl sonu gıda enflasyonu tahmini de yüzde 13.9’dan yüzde 24.2’ye yükseltildi.
Enflasyon tahminleri tutmuyor
Merkez Bankası’nın 28 Ekim 2021’de yayımladığı son Enflasyon Raporu’nda 2022 yıl sonunda enlasyonun yüzde 11,8 seviyesinde olacağı öngörülmüştü. Enflasyonun 2023 yılı sonunda ise orta noktası yüzde 7 olmak üzere yüzde 4,6 ile yüzde 9,4 aralığında gerçekleşeceği tahmin edilmişti.
Kavcıoğlu’nun açıklaması özetle şöyle:
Varyantlara ilişkin risklerin canlı kalması bazı ülkelerde büyümeyi olumsuz etkiledi. Türkiye’nin ana ticaret ortaklarında büyüme öngörüleri 2021 yılı için ekim dönemine göre daha çok yukarı yönlü güncellenirken 2022 için büyüme öngörüleri bir miktar aşağı yönlü güncellendi.
Salgının etkilerinin zayıflamasıyla ortadan kalkması beklenen arz ve tedarik sorunlarının henüz düzelme eğilimine girmediği ve enflasyonu artırıcı yönde etki etmeye devam ettiğini değerlendiriyoruz. Varlık alımları azalarak devam ederken mevcut durumda destekleyici görünüm korunuyor.
Gelişmekte olan ülkelerin bir çoğunda da güncel enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentiler hedeflerin üzerinde seyrediyor. Gelişmekte olan ülkelere son dönemde portföy girişleri olduğunu gözlemliyoruz. Portföy akımları hâlâ salgın öncesi seviyelere ulaşamadı.
Enflasyon itirafı
Tüketici enflasyonu 2021 sonunda yüzde 36,8 olarak gerçekleşti. Ve yıllık enflasyonda tüm alt gruplarda artış gözlemlendi. Döviz kuru gelişmeleri enflasyondaki yükselişin en önemli belirleyicilerinden biri oldu. Enflasyondaki yükselişte temel mal, gıda ve enerji grupları öne çıktı.
Çıktı açığı göstergeleri yılın son çeyreğinde potansiyelin üzerinde bir ekonomik aktiviteye işaret ediyor. Büyümenin daha dengeli bir kompozisyonda gerçekleştiğini değerlendiriyoruz. Döviz kurlarına endeksli fiyatlama davranışları enflasyondaki yükselişin en önemli belirleyicisi oldu.
Tarımsal ürün fiyatları 3. çeyrekte ılımlı bir seyir izledikten sonra yeniden yükseldi. Tedarik zincirlerinde yeniden belirginleşen aksamalar da üretici fiyatlarının yükselmesine neden oluyor. Türkiye PMI verileri kapsamında yayınlanan tedarikçi teslim sürelerine baktığımızda süregelen iyileşme yanı sıra son aylarında tersine döndüğünü ve teslim sürelerinin yeniden uzadığını görüyoruz. Navlun fiyatları bir miktar geri çekilse de yüksek seviyedeki seyrini koruyarak arz yönlü sorunların sürdüğünü teyit ediyor.
Enflasyon hedefi: yüzde 23.2
Enflasyon tahmin aralığımızın orta noktaları 2022 yılı sonunda 23.2, 2023 yıl sonunda yüzde 8.2 ve 2024 yıl sonunda ise yüzde 5 seviyelerine tekabül etmektedir. 2022 yıl sonu enflasyon tahminini 14.1 puanlık güncellemeyle yüzde 11.8’den yüzde 23.2’ye yükselttik.
TL cinsinden ithalat fiyatlarına bağlı güncelleme enflasyon tahminini 4.2 puan arttırırken gıda fiyatları varsayımındaki artıştan 2 buçuk puan katkı geldi.
Yönetilen yönlendirilen fiyatlar büyük ölçüde alkol, tütün fiyatları ile elektrik ve doğalgaz fiyatlarındaki artış kaynaklı olarak yıl sonu enflasyon tahminini 3 puan yukarı çekti. Çıktı açığındaki güncelleme tahminleri 0.3 puan aşağı çekti. 2023 yılı sonu enflasyon tahmininde yüzde 7’den yüzde 8.2’ye yükselttik. Başlangıç koşullarındaki güncellemenin enflasyonun ana eğiliminde etkileri 2023 enflasyon tahminini 0.8 puan artırdı. Diğer yandan gıda enflasyonu varsayımındaki güncelleme tahmini 0.1 puan arttı.
