Macron’un Avrupa Ordusu kurulmasına ilişkin önerisine Trump sert tepki vererek, Fransa’ya yüklendi. Ancak buna rağmen Almanya ve Rusya’dan projeye destek mesajları verildi.
Avrupa Birliği’nin (AB) 23 üyesi geçen yıl savunma alanında daha sıkı işbirliği ve koordinasyon için ”Kalıcı Yapılandırılmış İşbirliği” anlaşmasına imza atması ve sonrasında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Avrupa Ordusu kurulması fikri NATO arasında çatlağa neden oldu. Macron, geçen hafta salı günü ‘gerçek bir Avrupa ordusu’ kurulması yönünde bir öneri yapıp, böyle bir ordu olmadan “Avrupa’yı ‘Çin, Rusya ve hatta ABD’ye karşı” savunamayacaklarını söylemişti.
Trump ise Birinci Dünya Savaşı’nın yüzüncü yıl dönümü nedeniyle Fransa ziyareti öncesinde yaptığı açıklamada, Macron’un önerisini “çok aşağılayıcı” bulduğunu ifade ederek, ‘Avrupa’nın önce kendi üzerine düşen payı NATO’ya ödemesi gerektiğini’ dile getirmişti. 10 Kasım’da ise Macron ve Trump, Elysée Sarayı’nda yaptıkları görüşmenin ardından ortak basın açıklaması düzenleyip, NATO ülkelerinin savunma harcamalarını arttırma konusunda görüş birliğine vardıklarını açıkladılar.
NATO’dan tepki
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ise 12 Kasım’da Almanya’nın başkenti Berlin’de katıldığı bir forumda, “Avrupa Ordusu” hakkında konuştu. AB’nin kendi savunma kapasitesini güçlendirme çabalarını hoşnutlukla karşıladığını ve bu çabanın NATO’yu da güçlendireceğini belirten Stoltenberg, “Stratejik bağımsızlık gibi bir süreçten çok fazla bahsediyorsanız, önemli stratejik işleri kendi başınıza yapacağınız anlaşılır ve bu akıllıca değildir” diyerek AB ülkelerini, ABD ile ilişkilerinin bozulmaması ve NATO’ya alternatif bir oluşuma gidilmemesi konusunda uyardı. AB dışı ülkelerin NATO için önemine de vurgu yapan Stoltenberg, “Avrupa savunmasını, terörizme karşı savaşta, Irak ve Suriye’de tanık olduğumuz tüm şiddet ve istikrarsızlık karşısında kilit rol oynayan Türkiye gibi ülkeler olmadan tahayyül edebilmek mümkün değildir” diye konuştu.
Merkel ve Putin’in onayı
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ise geçen Pazar günü gazetecilerin kendisine ‘Avrupa Ordusu’ hakkında yönelttiği soruyu şöyle yanıtladı: “Avrupa güçlü bir ekonomik oluşum ve ittifak. Bu nedenle üye ülkelerin savunma ve güvenlik alanlarında bağımsız ve egemen olma isteği çok doğal. Bunun çok taraflı dünyada olumlu bir gelişme olduğunu düşünüyorum.” Strasbourg’daki Avrupa Parlamentosu’nda (AP) milletvekillerine, 13 Kasım’da, Avrupa’nın Geleceği konulu bir konuşma yapan Almanya Başbakanı Angela Merkel de “Geçen senenin gelişmelerine bakacak olursak, aslında önemli olan, gerçek bir Avrupa ordusunun kurulması vizyonu için çalışmamızdır” diyerek Macron’a destek çıktı.
Mesaj bombardımanı
Trump 13 Kasım’da, ‘Avrupa Ordusu’ konusunda yeni açıklamalarda bulundu.İlk olarak, Fransa’daki Nazi işgalini hatırlatıp, Fransa için, “ABD ordusu gelip yetişmeden önce Paris’te Almanca öğrenmeye başlıyorlardı. İstersen NATO için öde ya da ödeme” derken, Macron’un “Yurtseverlik, milliyetçiliğin tam karşıtıdır, milliyetçilik de yurtseverliğe ihanettir” demecine ilişkin de Macron’un popülaritesinin yüzde 26, ülkedeki işsizliğin ise yüzde 10 olması nedeniyle sıkıntıda olduğunu ve Macron’un gündem değiştirmek için böylesi söylemlere başvurduğunu savundu. Trump mesajının devamında “Ayrıca Fransa’dan daha milliyetçi bir ülke yok, son derece gururlu insanlar ve bu konuda haklılar” dedi.
Gümrük vergileri hakkında da mesaj veren Trump, “Ticarete gelince, Fransa şahane şaraplar yapıyor, ama ABD de öyle. Sorun şu ki, Fransa, ABD’nin şaraplarını Fransa’ya satmasını çok zorlaştırıyor ve büyük gümrük vergileri koyuyor, oysa ABD, Fransız şarapları için işleri kolaylaştırıyor ve çok az gümrük vergisi alıyor. Adil değil, değişmek zorunda!” dedi. Elysée Sarayı’ndan “Tweetlerle ilgili söyleyecek bir şeyimiz yok. Cumartesi günkü görüşmelerinde, Macron, Avrupa ordusu ve Avrupa savunmasıyla ilgili görüşlerini çok net biçimde Trump’a iletmiştir” yanıtı geldi.
DIŞ HABERLER
