Azerbaycan ile Ermenistan birbirlerini sivillere saldırmakla suçlarken, artan nefret söylemi nedeniyle göçlerde artış olduğu belirtildi
Artsakh’ta (Dağlık Karabağ) ekseninde yaşananları değerlendiren Gazeteci Aris Nalcı, Azerbaycan’ın hedeflediği ilerlemeyi sağlayamadığını ve ateşkes görüşmelerinde Rusya’nın Türkiye’yi devre dışı bıraktığını söyledi. Nalcı, artan nefret söylemi sonucu dışarıya göçler olduğunu vurguladı. Ermeni Birleşik Enformasyon Merkezi, Azerbaycan’ın saldırısıyla Artsakh’ta (Dağlık Karabağ) başlayan savaşın 15. gününde kayıpları açıkladı. Facebook üzerinden yapılan paylaşımda, Azerbaycan güçlerinin can kayıplarının 4719’a ulaştığı iddia edildi. Azeri ittifakının, 165 İHA’sı, 16 helikopteri, 17 savaş uçağı, 510 zırhlı aracı ve 4 TOS sistemi, 4 Smerç roketatar sisteminin imha edildiği kaydedildi. Azerbaycan Dışişleri Sözcüsü Leyla Abdullayeva, 11 Ekim’de Gence’ye saldırıda 11 sivilin hayatını kaybettiğini, 35 sivilin de yaralandığını iddia etti. Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, “Tarafları ateşkese uymaya çağırıyorum” açıklaması yaptı.
Savaşı MA’dan İdris Sayılğan’a değerlendirirken Rusya’daki toplantının içeriğine ilişkin net bilgiler olmadığını ancak basına yansıdığı kadarıyla yeni bir uzlaşma olduğuna işaret eden Nalcı, şunları söyledi: “Lavrov, yaptığı açıklamada MİNSK Grubu’na atıfta bulundu. Bu da demek oluyor ki, Türkiye dışarıda kalacak. Zaten Çavuşoğlu da ‘Azerbaycan’ın isteği yönünde davranacağız’ derken bunu kastediyordu. Rusya, Türkiye’yi dışarıda bıraktı.” Batı’nın ilgisine işaret eden Nalcı, “Karabağ’da küçük çaplı üretim sahaları, yerleşim yerleri ve Fransız Enstitüsü’yle birlikte kültür merkezleri açanlar oldu. Bunlar uluslararası ilgiyi Karabağ’a yoğunlaştırdı. Son bir iki sene içerisinde Avrupa Ermeni Federasyonu’nun ön ayak olmasıyla birlikte Karabağ’ı ziyaret eden milletvekili sayısı ve Avrupa’dan sivil toplum örgütleri sayısı artıyor. Dolayısıyla Azerbaycan tarafında, ‘Karabağ tanınmaya mı başlandı, bu de facto devlet bana sorun çıkaracak mı, tanınırsa tamamen kaybedilecek’ şeklinde endişelere yol açmış olabilir. Aynı zamanda Aliyev’in siyaseten içeride sıkışmış olması da bu agresifliğin bir nedeni olabilir. Aliyev, açıklamalarında Dağlık Karabağ’ın başkenti Stepanakert’i almaktan bahsediyor. Bu hedefler göz önüne alındığında ordular henüz tampon bölgeyi bile geçebilmiş değil. Türkiye ve Azerbaycan, Ermeni ırkını hedef aldılar. Dolayısıyla Karabağ da Ermenistan için bir varoluş mücadelesi hâline gelmiş durumda” diye konuştu.
‘Rusya eline almak istiyor’
Nalcı, Rusya’nın durumuna ilişkin: “Rusya’nın, Ermenistan Batı’ya döndüğü için biraz Paşinyan’ın burnu sürtsün diye savaşın başlamasına göz yumduğu da söyleniyor. 1994’te de savaş durduğunda Rus barış gücü oraya gitmek istemişti, iki taraf da bunu istemedi. Rusya, Dağlık Karabağ’a girmek ve orayı da eline almak ister. Gürcistan’da yaptığı savaş gibi burayı da Azerbaycan ve Ermenistan arasında kendi eline geçmiş bir koz olarak görüyordur büyük bir ihtimalle. Türkiye’nin rolünün daha yüksek olduğunu ve savaş taşeronluğu yaptığını söyleyebilirim” dedi.
Nefret söyleminde ciddi bir artış olduğuna dikkat çeken Nalcı şunları ekledi: “Türkiye’de sıkışıldığı her dönemde Ermenilere, Rumlara, Yahudilere ve Kürtlere çatılır. İnsanlar iş yerlerine giderken, sokağa çıkarken arkalarını kollamaya başladılar. Zaten özellikle son 5 yılda artan baskıcı yönetim Türkiye’den çıkmaya çalışan Hıristiyanların sayısını arttırdı, bunu görüyoruz. Bire bir de yaşıyoruz. Ben de çevremde tanıdığım çok sayıda kişi de yurt dışına çıktı.”
Harutyunyan: İsrail de ortak
Artsakh (Karabağ) Cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan, hem kendi tarihinde soykırıma maruz kalan İsrail hem de başka ülkelerin hükümetlerinin Azerbaycan’a sattıkları İHA ve SİHA’ların saldırı amaçlı kullanıldığını söyledi. Ermeni Haber Ajansı’na göre Harutyunyan 2016 Nisan savaşında da aynı şekilde İsrail’in Azerbaycan’a İHA’lar sattığını ve satmakla sınırlı kalmayıp aynı zamanda İsrail uzmanları tarafından yönetildiğini vurguladı: “Dolayısıyla bu kez de İsrail hükümeti çok iyi biliyor saldırı amacıyla kullanıldığını ve sonuçta geçmişte soykırım yaşayan bir millet bugün kendisi soykırım suçuna ortak oluyor.” ABD’li Ermeni rock sanatçısı, ‘System of a Down’ grubunun solisti Serj Tankian da “İsrail halkı! Rica ediyorum hükümetinize söyleyin Erdoğan-Aliyev soykırımcı düetine İHA’lar sağlamaktan vazgeçsin. Bu İHA’lar Dağlık Karabağ’ın sivil yerleşimlerini bombalıyorlar. Siz fotoğrafları görmüşsünüz. Siz düşmanımızın kim olduğunu çok iyi biliyorsunuz” açıklaması yaptı.
İSTANBUL
