Merkeziyetçi olmayan, esnek ama gevşek olmayan yeni ilişkiler ve örgütlenme biçimleri açısından anlamlı olduğundan bizler için yol gösterici olacaktır
Ercan Jan Aktaş
“Yeni fikir diye bir şey yoktur. Sadece, fikirleri hissedilebilir kılan ye ni yollar vardır. “
Auore Loroe
İnsanlar eyledikleri çalışma ve örgütlenmelerde özgüçlerinin -yaşama sevinci veren bir deneyimin parçası olabilmelerini sağlayan güçlerinin- farkına varmaya başladıklarında, çoğunlukla daha da militanlaşırlar. Neşe ve militanlığı (1) bir arada düşünmek bu duruma önemli bir katkı sunmaktadır. Bu iki kavramı kararlılık ve sevgi, direniş ve özen, mücadelecilik ve bakım arasındaki bağlantılar üzerinden yeniden düşünmek hem kişiyi ve hemde içinde olduğu çalışmalara katkı sunacaktır.
İnsanlar dahail olduklari çalışmalarında cömertçe desteklendiklerini ve önemsendiklerini hissettiklerinde, kendileri de bu desteği daha önce imkansız görünen veya cesaret edemedikleri biçimlerde başkalarına sunabilecek hale gelir. Yaşadıkları yerle ve çalışmaları ile bir bağ geliştirdikleri ya da geçmişte kurulmuş bir bağı canlandırdıkları zaman, kendilerini bir mekanı korumak için buldozerlere karşı dikilirken bulabilirler.
Koşullar nasıl olursa olsun, başka bir şey inşa etmek her zaman mümkündür; her zaman bir hareket alanı yaratılabilir, sistem çatlaklarla doludur ve gelecek her zaman belirsizdir. Belirsizlik, başlangıç noktamız olmalıdır; çünkü, pek çok şeyin yanı sıra, deneyimleme imkanımız ve merakımız da bizlerden çalınmak istendi. Sistem bir ölçüde, bizi güçsüz hissettirerek, dünyayı birlikte şekillendirme becerilerimize zarar vererek işleyişini sürdürür. Tam da bu noktada neşeli militanlık kolektif olarak üretilen ve zarafetle sürdürülen; riskli, dönüştürücü ve deneyimleyerek ilerleyen bir süreçtir.
Bizlerin ihtiyaç duyduğu şey bizlere her anlamda ne yapmamız gerektiğini söyleyen değil, kolektif bilinç ve eyleme hali ile birlikte kurduğumuz ortaklıkların çoğalmasıdır. Bunu kilit bir nokta olarak kodlamak gerekiyor. Sahip olduğumuz liberter düşünceler, kendi kapasitemize güvenerek ve değişimlere açık yeni yollarla ilişkiye geçerek içinde bulunduğumuz alanlara uyum sağlamamızı kolaylaştırır. Politik ortamlara aşina olan herkes, çoğunlukla sekter sadakat anlayışlarının ve pozisyonların yerleşikleşmesi ile sonuçlanan kısır hizipçi tartışmalarına çok tanık olmuştur.
Liberter düşünceler, en iyi örneğinde, insanların çözüm üretebilme kapasitelerine güveni teşvik ederken, aynı zamanda özerkliği destekler ve gerilimlere alan tanır. Liberterler, bir yandan güçlü değerler benimseyerek ve büyük bir özen göstererek yaşamayı sürdürürken, diğer yandan farklılığa saygı duyması ve hatta farklılığı kucakladığı bütün örnekler bize ilham verecektir.
Belirsizliğin potansiyeli: Çatlaklarda yaşamı kurmak
Merkeziyetçi olmayan, esnek ama gevşek olmayan yeni ilişkiler ve örgütlenme biçimleri açısından anlamlı olduğundan bizler için yol gösterici olacaktır. Yakınlıklar yoluyla örgütlenmek, temel olarak, ortak değerlere, bağlılıklara ve tutkulara dayanan ilişkileri arayıp bulmak ve bu ilişkileri beslemek ama bunları da birbirimize dayatmaya çalışmadan yapmak anlamına geliyor.
Toplumsal hareketler, farklılıkları silmek yerine, birbirinden öğrenmeyi ve karşılıklı dönüşümü mümkün kılan yollar üzerinden yeniden düşünülebilir mi? diye bir kez daha üzerinden konuşarak alanlarımızı daha güçlü kılabiliriz. Unutmamak lazım; bugün alternatiflerin coşkuyla tomurcuklandığı sayısız mekan ve alan var, ki geçmişte de her zaman oldu. Montgomery’nin belirttiği gibi, “Dışa kapalı birey lmparatorluk’un kurgusudur, tıpkı Devlet gibi. ‘Ben’ yeterince kalabalığım, başkalarıyla sarmalanmışım.” (1)
Toplumsal hareketlerin kendi içindeki ve toplumsal hareketler arasındaki ilişkilere sıklıkla zarar veren sekter radikalizm açısından ya da geçmişte ve günümüzdeki güçlendirici direniş anlarının ve toplumsal hareketlerin farkına varma, anlan destekleme ve onlardan öğrenme anlamında olsun, zaten her daim orada olan bir şeyle ilgili sorunlara değinir, ona dair hatırlatmalar yaparlar.
Baruch Spinoza’nın ‘neşe, ruhun etkinliğe geçiş halindeki bir artışıdır,’ (2) sözünden hareketle güçlenmeyi, ilhamını Spinoza’dan, anarşizmden, liberter sosyalist düşüncelerden, dayanışmadan alan bir neşe olarak okumayı ve tasavvur etmeyi hayatlarımızın bir parçası haline getirdiğimizde içinde bulunduğumuz uzun YOLun neşeli, mutlu, huzurlu, uzun soluklu yolcuları olabiliriz.
BİTTİ
Kaynaklar:
1 – Nick Montgomery & Carla Bergman, Joyful Militancy: Building Thriving Resistance in Toxic Times, AK Press, 2017.
2 – Baruch Spinoza, Etika, çev. Ahmet Cevizci, Say Yayınları, 2018.