Aydınlar ve sanatçılar Newroz Bayramı’na dair beklenti ve dileklerini gazetemizle paylaştı
Hüseyin Kalkan / İstanbul
Ülkenin ve dünyanın zor günlerden geçtiği bir Newroz’u kutluyoruz. Hak ve özgürlüklerin kısıtlandığı, cezaevlerinin siyasi tutuklularla doldurulduğu, halkın haber alma hakkını elinden almak için gazetecilerin cezaevine atıldığı bir dönem yaşıyoruz. Üstelik sistemin bir ürünü olduğu tartışılmaz olan bir salgın hastalığın dünyayı kasıp kavurduğuna tanıklık ediyoruz. İyimser olmak için hiçbir neden görülmüyor, yoksul halkın sağduyusu ve dayanışma duygusunda başka. Bu Newroz salgından dolayı kitlesel kutlanmayacak, ancak daha şimdiden söyleyebiliriz ki bu Newroz aydınlık günlere vesile olacak, dayanışma ve birlikte mücadele duygularını yükseltecek. Üstelik bu Newroz’a girdiğimiz bugünlerde Kürtler arası ulusal birlik çabaları ve duygularının geliştiğine tanıklık ediyoruz. Hem siyasi hareketler hem bireyler ulusal birlik gerçekleşmeden Kürtlerin ulusal haklarını elde edemeyeceğini anladı. Bu farkındalık ulusal birlik duygularını ve ulusal birlik çalışmalarını güçlendirmektedir. Konuştuğumuz sanatçılar, aydınlar bu duygularla Newroz’u kutluyor, mesaj veriyor. Newroz için derlediğimiz mesajları yayınlıyoruz.
Necmettin Salaz: Yetmişli yılların ortasında bir grup yeni yetme genç, iki üç eski otomobil lastiğiyle birlikte Toprakkale’ye çıkmış gecenin karanlığında bir ateş yakmıştık. Şehir merkezine indiğimizde ateş hala yanıyordu, bir süre seyrettik. Ben o zamanlar Newrozun özünde ne kadar anlamlı bir gün olduğunu bilmiyordum. Sonra ateş yakanlar her geçen yıl çoğaldı. Şimdi milyonlar yapıyor o işi her 21 Mart’ta. Sonradan öğrendim ki Newroz özgürlüğe açılan kapının anahtarlarından biriymiş…
Mustafa Sönmez: Newroz ateşinin üstünden atlamak, kötülüklerden ve hastalıklardan kurtulmak anlamı taşır. Halkların 2020’ye dair tuttuğu özgürleşme, sağlık dileğiyle atlayalım. “Örgütlü kötülük” sonuna yaklaşıyor. Daha erken kurtulmak hedefiyle mücadeleyi yükseltelim!
Eren Keskin: Kürtlerin en çok ihtiyaç duyduğu şey ulusal birlik! Kürt sorunu, uluslararası bir sorun. En çok da bunun için birlik önemli. 2020 Newroz’u dilerim, birlik için bir şans olur…
Zehra Doğan: Newroz denince aklima ilk Amed Newrozu geliyor. Bir kente ancak bu kadar yakışır bir bayram. Birbirine düğümlü ayrılmaz bir metafor gibi. Yok edilmeye karşı süregelen direnişin tezahürü gibi. 2017’ye kadar Newroz benim için, çocuk bedenimin içinde heyecanla sektiği ulusal kıyafetlerimle ateş kokan meydana birikmiş milyonlarin arasından bir zerrenin coşkusuydu ama 2017 sonrası ise her Newroz benim için Kemal Kurkut’tur artık.
Bahadır Özgür: Savaşların, salgın hastalıkların, yoksulluğun, işsizliğin, adaletsizliğin coğrafya, dil, din, ırk tanımaksızın insanlığı teslim almaya çalıştığı bir dönemde Newroz; ihtiyaç duyulan dayanışmanın en bariz simgesi haline gelmiştir. Türkiye’de yakın zamanda halkların kısa süreli beraberliğinin bile faşist politikaları nasıl gerilettiği, iktidarı ürküttüğü pratik bir deneyim olarak ortada duruyor. Dolayısıyla geleceğin rotası, Newroz’dan 1 Mayıs’a uzanacak bir hat olabilir ancak. Ufukta sebatla, sabırla açılacak bu yol dışında bir kurtuluş görünmüyor. Bu nedenle Newroz; hepimizin bayramıdır, direnişin sıfır noktasıdır. Kutlu olsun!
Erk Acarer: Baskıların, faşizmin, vicdansızlığın, ayrımcılığın, yolsuzluğun, arsızlığın ayyuka çıktığı Türkiye’de her zamankinden daha çok barışa, birlikte mücadeleyi yükseltmeye ve kardeş türküler söylemeye ihtiyacımız var. Dermanımız bizde, halklardadır. Yaşasın Newroz. Newroz pîroz be.
Serdar Mutlu: Binlerce yıl önce Demirci Kawa, halkı zalim kraldan kurtarıp Mezopotamya’ya barış getirmiş. Kurtuluşun ve yeni yaşamın sembolü ateşti. Kürtler de binlerce yıldır bu ateş etrafında toplanıyor. Newroz ateşinin demokratik ulusal birliğe ışık tutmasını umuyorum. Dünyanın dört bir yanındaki Kürtler Newroz günü yalnız olsalar bile küçük bir ateş yakıp umut mesajları paylaşabilir.
Pınar Aydınlar: Zalım dehakların anlayışı bugün de hala Mezopotamya’nın kadim halklarına saldırı ve asimile politikalarıyla devam etmektedir. Newroz yeniden bahara yüzümüzü dönmektir, yeni bir yaşam! için inşa edilecek umudu, direnci yeşertme günüdür. Demirci Kawa’nın bıraktığı direniş ruhuyla özgürlüğe daha da sevdalanmadır. Bizler boyun eğmeyecek birer kardeleniz, nergiziz, umut tohumlarıyız ateşin ve güneşin çocuklarına bin selam ola… Newroz pîroz be!
Aram Taştekin: Bê guman Newroz cejna biharê ye û bahar jî hêvîya azadî û serfirazî ye. Ez hêvîdarim ku Newroza îsal bibe nîşaneya azadî û serfirazî ji bo gelên Kurdistanê û bi vê mebestê ez Newroza gelê me pîroz dikim. Newroz pîroz be, Newroztan pîroz bêt, Newroz pîroz bo.
Mem Ararat: Weke Kurdekî ,weke mirovekî vê axê, tevli hemû şikestin û xemgîniyên xwe, hêvî û baweriya xwe her diparêzim. Her sal bi hatina Newroz ê re hemû hêviyên min xwe nû dikin. Lewma Newroz nîşaneya zexmbûna ruhê vî miletî û vê erdnigariyê ye. Bi hemû dilgermiya xwe Newroza çar hêlê welatê xwe û tevahiya cîhanê pîroz dikim. Heta Newroz hebe hêvî jî wê hebe.
Rohat Ciwan: Kürt halkının 21 Mart 2020 Newroz Bayramını en içten dileklerimle kutlar, bu Newrozun halkımıza barış, huzur ve özgür bir gelecek getirmesi dilegiyle.. Newroz pîroz be!
Sinan Gökçe: Newroz coğrafyamızda her zaman zalim egemenlere karşı halkların mücadelesinin ve başkaldırısının sembolü, doğanın uyanışı olmuştur. Bu vesile ile halkların tüm renkleri ile Newroz alanlarına aktığı bir Newroz umuduyla Newroz piroz be. Her biji Newroz.
Rewşan Apaydın: Silkinip uyanmanın en güzel zamanıdır, Kışın bıraktığı sayrıdan kurtulma vaktidir… Ve bizi bu uyanıştan mahrum etmek isteyenler kirletemezsiniz baharlarımızı. Yaşasın Newroz, biji Newroz.
Seyyidhan Kömürcü: Newroz’u ilk idrak edişim 1994 yılıydı. 17 yaşındaydım, Derik’teydim. Çocukluk arkadaşım, dayım Welatxan Gülşenoğlu, İstanbul’da Newroz kutlamalarında gözaltına alınıp karakolda öldürülmüştü. 18 yaşındaydı. Bu yüzden Newroz’un bütün anlamlarının yanında, benim için, zalimi ilk kez ensemde bu kadar hissettiğim, kendimi dünyada ilk kez yalnız bulduğum bir anlamı da var. Artık “felaket çağı” olduğuna ikna olduğumuz şu günlerde, her şeyin esas anlamına erişmesi için, hala zalimin mazlumdan ve tabiattan el çekmesi gerekiyor. Newroz tabiattır; insanın beraber neler yapabileceğinin bayramıdır. Kutlu olsun.
Ciwan Haco: Umut ediyorum ki halkımız iyi olsun. Halkımızın Newrozu’nu kutluyorum. Dilerim Newroz eşitlikle, keyifle geçer. Zor günlerden geçiyoruz. Bu Newroz yaşadığımız zulümlerin son bulması ile aydınlık günlerin kapılarını açar. Artık her halk gibi bayramlarımızı, Newrozumuzu kutlayalım. Kalbim ve aklım halkımızladır. Newrozumuz kutlu olsun.
Murat Uyurkulak: Hayata, bahara, onura, barışa engel olamayacaksınız! Er ya da geç biz kazanacağız… Newroz pîroz be..
Yavuz Ekinci: Belirsiz bir korkunun kol gezdiği günlerden geçiyoruz. Newroz’un bu korkuların geride kalmasını ve güzelliklerin habercisi olmasını diliyorum.
Gökçe Selim: Bu yıl meydanlara çıkamazsak da 40 milyonun yüreğinde yanan ateş ve birlik ruhu cesaret ve müzikle dolsun. Newroz kutlu olsun. Newroz pîroz be.
Oya Baydar: Nevruz/Newroz (Farsça nev: yeni;roz: gün) Afganistan’dan Orta Asya’ya, İran’dan Anadolu’ya, Ortadoğu’dan Medya’ya, halkların binlerce yıldır kışın bitip bahara girildiğini kutladıkları gündür. Bilineni neden mi tekrar ediyorum? Halkları bölen, ayrıştıran şoven milliyetçiliklere prim vermemek için… Bundan on, on beş yıl önce nevruz mu newroz mu diye tartışıldı bu ülkede, Türk bayramı mı Kürt bayramı mı diye tartışıldı. Soğuğun, karanlığın sona erip baharın gelmesinin, doğanın uyanmasının, yeni bir günün başlamasının Kürt, Türk, Tacik, Özbek, Arap, Afgan, vb. bütün insanlara verdiği umut, sevinç, mutluluk unutuldu, unutturuldu. Halklar kendileri için önemli günleri, bayramlarını ya da yaslarını kendi tarihlerinden, kendi geçmişlerinden süzülüp gelen duygularla, ritüellerle, törenlerle kutlarlar, o günlere kendi anlamlarını katarlar. Kürt halkının Newroz’u direniş, isyan ve mücadele günü olarak kutlaması, demirci Kawa efsanesine bağlaması baskıya zulme isyanının, direniş azminin, özgürlük umudunun ifadesidir. Dehak’lar bu yüzden Newroz kutlamalarından hiç hoşlanmazlar, yasaklamaya yeltenir; olmadı koca koca adamlar, valiler, vekiller ateş üzerinden beceriksizce atlama denemeleri yaparak günün anlam içeriğini boşaltmaya, atraksiyona dönüştürmeye çalışırlar. Boşuna zahmet; halkların isyanı ve umudu tüketilemez, Demirci Kawa efsanesi toplumsal hafızadan silinemez. O zaman, hep birlikte: Newroz pîroz be!
Selim Temo: Newroz, Kürtlerin doğayla kurdukları eşit ilişkinin bir yansımasıdır. Nasıl Newroz’la birlikte ağaç uyanıyorsa, çiçek uyanıyor, tohum uyanıyor, pınar uyanıyor, toprak uyanıyorsa, Kürtler de binlerce yıldır Newroz’la birlikte uyanır, doğrulur, canlanırlar. Çünkü bu topraklara sahip olmayı değil, ait olmayı seçmişlerdir. Bu yüzden hep kırlara, dağlara, özgür alanlara koşarlar. Şehirlerdeki özgür alanlarda da her Newroz’da milyonlarca kalp aynı diriliş heyecanıyla çarpar. Newroz alanlarında bir kalabalığı, bir kitleyi değil, bir parçası olduğumuz bir kalbi görürüz. O kalbi görmek, sömürgeci barbarlara karşı yine ve hâlâ ayakta olduğunu görmektir. Yeni yılı başlatan Newroz, yeni bir diriliş dönemini de başlatır. Son 30 yıllık süreçte Kürtler, Newroz için ağır bedeller ödediler, ama Newroz alanları özgürdür artık. Oralarda dev kalplerin oluşmasını engelleyemediler. Ancak bütün dünyaya musallat olan Covid-19, bu yıl, bu alanlarda o kalbi görmemize engel oldu. O zaman o kalbi şehirler ve köyler kadar büyütmemiz lazım. Newroz ateşlerini evlerimize taşıyabiliriz. Avlularımızda, balkonlarımızda, bahçelerimizde, damlarımızda, eyvanlarımızda Newroz’u kutlayabilir, komşularımız, mahallelimiz, köylümüz, şehirlimizle uzaktan kol kola girebilir ve ülkemiz kadar büyük bir kalp oluşturabiliriz.