ÖHD’nin başlattığı Kürtçe’ye anayasal güvence için imza kampanyası kapsamında toplanacak imzalar Meclis’e sunulacak. ÖHD İstanbul Şubesi Dil Komisyonu üyesi avukat Aslı Gülseren, anadilde eğitim hakkının temel bir insan hakkı olduğunu ve üniter yapıya aykırı olmadığını söyledi
Özgürlük İçin Hukukçular Derneği (ÖHD), Kürtçeye resmi statü tanınması ve anadilde eğitim hakkının güvence altına alınması için imza kampanyası başlattı. 15 Ağustos’ta hukukçuları kapsayan bir kampanya başlatan ÖHD, 1 Ekim’e kadar kampanyayı sürdürecek. Bu tarihe kadar toplanan imzalar Meclis’te sunulacak. Kampanyaya dair ÖHD İstanbul Şubesi Dil Komisyonu üyesi avukat Aslı Gülseren, açıklamalarda bulundu.
Tarihsel sürece bakıldığında devletin Kürtçeye yönelik tavrının “yok etmek” üzerine olduğunu belirten Aslı Gülseren, “Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşundan bu yana geçen yüzyıllık süre zarfında devletin Kürt diline ve Kürt kimliğine yönelik baskılarına baktığımızda aslında hedefin Kürt dili değil, Kürt halkı olduğunu görüyoruz. Dili yok ettiğinizde kimliği de yok etmiş oluyorsunuz. Bu asimilasyon politikaları amacına ulaşamadı. Kürtler yine de dillerini konuşmaya devam etti” dedi.
Aslı Gülseren, bu gündemle Meclis’te bir komisyonun oluşmasını talep ettiklerini ifade etti. Aslı Gülseren, “Kurulacak komisyonun Türkiye’nin mevcut siyasi, sosyal, ekonomik, iktisadi ve kültürel yapısına uygun bir şekilde, özellikle Kürtlerin yoğunluklu olarak bulunduğu bölgeleri göz önünde bulundurarak Türkiye’ye uygun ana dilde eğitim modelinin üzerine çalışmalar yürütülmesini sağlaması için kampanyayı başlattık. Hukuki engeller, Anayasa’nın 42’nci maddesinde var. Birkaç akademisyen, 42’nci maddenin Türkçe dışındaki farklı dillerde eğitim ve öğretim faaliyetlerinin görülmesine engel teşkil etmediğini düşünüyor. Ama temelde, 1923 yılından bu yana sürekli olarak Anayasa’nın 42’nci maddesi engel olarak gösterilir. Bu madde, Türk vatandaşlarının Türkçe dışında eğitim ve öğretim kurumlarında farklı bir dilde eğitim öğretim göremeyeceğine dair bir madde. Öncelikle bu maddenin değiştirilmesi lazım” diye belirtti.
‘Üniter yapı engel değil’
Yasal engeller kaldırıldıktan sonra ana dilde eğitim modelinin tartışılması gerektiğinin altını çizen Aslı Gülseren, “Türkiye, ana dilde eğitim konusunda sürekli olarak üniter yapısını sebep olarak gösterir. Üniter yapılı devletlerde resmi dil dışında ana dilde eğitim olamaz gibi ezberleri var. Oysa ki biz dünya üzerindeki örneklere baktığımızda ana dilde eğitim hakkının temel bir insan hakkı olduğu ve üniter yapıyla bir ilgisinin olmadığını görüyoruz. Üniter yapıda örgütlenen devletlere örnek olarak da Finlandiya’yı, İsveç’i, Slovenya’yı gösterebiliriz. Federatif bir şekilde örgütlenen Belçika, Almanya, İsviçre, bu tür ülkelerde birden fazla resmi dil var ve yine aynı şekilde okullarda birden fazla dille eğitim veriliyor. Bölgeli devlet olarak da İspanya’yı örnek gösterebiliriz. İspanya’da bölgeli devlet şeklinde örgütlenen bir devlet ve ülke genelinde resmi dil İspanyolcadır. Ancak özel bölgelerde İspanyolcanın yanı sıra diğer azınlık dili resmi dil olarak kullanılıyor” sözlerine yer verdi.
İmzalar Meclis’e sunulacak
Aslı Gülseren, son olarak şu ifadeleri kullandı:
“Barış süreciyle amaçlanan demokratik bir toplum yaratmak. Barışçıl ve demokratik bir toplum demek, vatandaşların özgür ve rahat bir şekilde her şeyi konuşabildikleri diyalog ve müzakere kanallarının sonuna kadar açık olduğu bir ortam demektir. Siz eğer kendi dilinizi bile konuşamayacak bir ortamdaysanız, barıştan, demokratik bir toplumdan asla bahsedilemez. Bu zemin sağlanmadığı sürece zaten Kürt sorununun çözülmesi yolunda herhangi bir adım kat edilemez. İlk önce bu ortamın sağlanması lazım. Özgür düşünce ortamının sağlanması lazım. Toplum da, bu kampanyayı gündemlerine alabilir ve destek olabilir. Biz kampanyayı sadece hukukçular arasında başlattık. Sivil toplum kuruluşları da bu şekilde bir kampanya başlatabilir. Sivil toplum kuruluşları da buna ne kadar yardımcı olursa, bu konu o kadar gündemde olur. Meclis’in gündemine sokmak da o kadar kolaylaşmış olur. Kampanya, Meclis’in açılışına kadar sürecek. Ardından imzalarla beraber Meclis’e bir başvuru yapmayı düşünüyoruz.”
Haber: Rozerin Gültekin \ JINNEWS
