Afrin zeytininin satışı için Türkiye ile ÖSO arasında protokol yapıldığı ve 50 bin ton kaçak zeytinyağı getirildiği iddiası gündemdeki yerini korurken, bu iddialar iç piyasada fiyatları altüst etmeye yetti
Türkiye’nin operasyonu nedeniyle yüzde 80’i zorunlu göç eden Afrinlilerin tarlalarındaki zeytinlere ilişkin iddialar gündemdeki yerini koruyor. Afrin zeytinlerinin 22 milyon dolar karşılığında İspanya’ya satışı için Ankara ile Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) arasında gizli bir protokol imzalandığı ortaya çıkmış, gazetemiz bu iddiayı manşetten duyurmuştu. Önceki gün de bu protokolle ilgili yeni bir gelişme gündeme gelmişti. Türkiye’nin en az 80 milyon dolar elde edeceği, ÖSO gruplarının 22 milyon dolar karşılığında zeytin hasadının tamamını “mahalli meclislere” devredeceğini taahhüt ettiği, mahalli meclislerinin de gelir ve vergilerini PTT ve Ziraat Bankası’na yatıracağını beyan ettiği protokolde anlaşmazlık çıkmıştı. Fırat Haber Ajansı’nın geçtiği habere göre Şera Mahalli Meclisi, ÖSO gruplarını Ankara’ya şikayet ederek, protokole uyulmadığını kaydetti.
Şimdi de yağ iddiası
Afrin zeytinleri ile ilgili başka bir iddia ise Afrin’den Türkiye’ye 50 bin ton kaçak zeytinyağı girdiği. Her ne kadar bu iddialar gündemdeyken Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Afrin’e açılan ve 8 Kasım’da faaliyete girdiği belirtilen sınır kapısından böyle bir giriş olmadığını iddia etse de hem Türkiye hem Suriye’de zeytin piyasasında yaşananlar iddiaları doğrular nitelikte. Cumhuriyet’e konuşan Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi (UZZK) Kurucu Üyesi Murat Narin iç piyasada fiyatların 3 yıl öncesinin fiyatlarına inmiş durumda olduğunu söyledi. Narin, “Rafine yağın fiyatı şu anda 8, sızma yağın 14 lira düzeyinde. Fiyatlar 3 yıl öncesinin fiyatlarına inmiş durumda. Şu anda tüccar yağ almıyor. Marmarabirlik alımı durdurdu. Tariş bile en yoğun çalışması gereken dönemde işçi çıkarıyor” dedi. Suriye’den yağların tamamen yasadışı yollarla getirilmeye başlandığını belirten Narin, “Savaş koşullarında kim nasıl toplayıp bu ülkeye hangi yoldan getiriyor? Kayıtsız vergisiz hangi yollardan dolaşıma sokuluyor? Ülkeye getirilecek yağın toplam 50 bin ton olduğu söyleniyor. Türkiye rekoltesinin beşte biri. 50 bin ton 2 bin 500 tır yükü eder. Bu ülkenin gümrüğü, sınır güvenliği, kanunu nizamı yok mu?” sorularını yöneltti.
Piyasalar alt üst
Afrin zeytinlerinin yasadışı yollarla Türkiye’ye sokulduğu iddialarını güçlendiren başka bir veri ise Halep’teki zeytin piyasasının son durumu. Suriye’den sosyal medya üzerinden haber geçen bazı kaynaklar Afrin zeytininin yasadışı bir biçimde Türkiye’ye geçirilmesi nedeniyle Halep’te zeytin ve zeytin yağı fiyatlarının aşırı yükseldiğini belirtiyor. Durumu gazeteci Anberin Zaman da sosyal medya hesabından gündeme getirdi. Suriyeli kaynakları alıntılayarak bilgi paylaşan Zaman, “Halep’de zeytinyağı fiyatları uçmuş zira Afrin’deki üretim iç piyasa yerine ÖSO tarafından Türkiye’de pazarlanıyor” dedi. Afrinlilerin Türkiye ve ÖSO anlaşmalarıyla Türkiye’ye getirildiğini daha önce CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal da gündeme getirmişti. Marmarabirlik Başkanı’nın Afrin’e gittiğini ve 52 ton zeytinin alındığını açıklamıştı. Afrin zeytinleri son olarak iddiaların gündeme gelmesi ile birlikte bir kez daha önceki gün HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan tarafından Meclis gündemine taşındı. Turan, Afrin’den Türkiye’ye girdiği belirtilen 50 bin ton zeytinle ilgili Meclis Komisyonu’nda Ticaret Bakanı Pekcan’a şu soruyu yöneltti: “Şu an Afrin’de ciddi bir insanlık dramı yaşanıyor. Özellikle ÖSO’ya bağlı bazı çete gruplarını zeytinlikleri hedef alarak ciddi bir talan sürecine başladığı yönünde haberler geliyor. Afrin’den geldiği iddia edilen bu 50 bin ton zeytin Gümrük Mevzuatı’na uyarak mı getirilmişti? Getirilmişse gerçek miktarı nedir? Oradaki üretici ya da üreticilerin kooperatiflerinden mi alınmıştır? Rekolte dışında gelen 50 bin ton zeytinin Türkiye’deki zeytin üreticilerini zor duruma düşürdüğünü düşünüyor musunuz?” Bakan Pekcan ise, gümrük kapılarından böyle bir giriş olmadığını savundu.
EKONOMİ SERVİSİ
