Güney Afrika’da Nelson Mandela ve yoldaşlarıyla birlikte ırkçı Apartheid rejimine son verme mücadelesinde önemli rol oynayan, Kürt haklının dostlarından Başpiskopos Desmond Tutu 1 Ocak 2021’de son yolculuğuna uğurlandı
Güney Afrika’da 26 Aralık 2021’de hayatını kaybeden, Apartheid rejimine karşı mücadelenin öncülerinden, “Güney Afrika’nın vicdanı” diye adlandırılan Nobel Barış Ödüllü Başpisikopos Desmond Tutu, resmi törenle son yolculuğuna uğurlandı.
Cape Town kentindeki St. George Katedrali’nde 1 Ocak 2021’de düzenlenen törene, Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa ve Lesotho Kralı 3. Letsie ile Tutu’nun aile fertleri, din adamları ve üst düzey Güney Afrikalı siyasetçiler katıldı. Kovid-19 tedbirleri kapsamında törene katılımcı sayısı 100 kişiyle sınırlı tutuldu.
Törene katılan tek devlet başkanları, İngiltere’de yatılı okulda çocukken Tutu ailesiyle vakit geçiren Lesoto Kralı III. Letsie başpiskoposla yakın olan isimlerdendi. İrlanda’nın eski cumhurbaşkanı Mary Robinson da ayin sırasında dualardan birini okudu.
Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, Desmond Tutu’yu “ahlaki pusulamız ve ulusal vicdanımız” olarak övdü.
Cumhurbaşkanı daha sonra ulusal bayrağı Tutu’nun “Mama Leah” olarak bilinen dul eşi Nomalizo Leah’a teslim etti.
Hangi renkte, hangi din veya mezhepten olursa olsun ayırmadan eşitlik, adalet, hakkaniyet için mücadele ederek ilham kaynağı olan Tutu’nun cenazesinin vasiyeti üzerine yakılacak. Külleri özle bir törenle St. George Katedrali’ndeki bir minberin arkasına defnedilecek.
Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu başkanıydı
“Ben barış adamıyım ama pasifist değilim” diyen Tutu, ırkçı rejimin yıllarını çalarak hapsettiği Güney Afrika’nın gerilla hareketinin örgütleyicisi Nelson Mandela özgürleşip 1994’te Güney Afrika’nın ilk siyah cumhurbaşkanı seçilince Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu Başkanlığı’na getirilmişti. Tutu Apartheid rejimi çöktükten sonra da yolsuzluk ve eşitsizliğe karşı eleştirilerden sakınmamıştı. 1984’te NOBEL Barış ödülü almıştı.
Kürt, Filistin, Tibet ve Arakan olmak üzere uluslararası meselelerin çözümüne yönelik ve haksızlıklara karşı takındığı aktif tutumla tanınan Desmond Tutu, uluslararası kamuoyunun büyük saygı duyduğu isim oldu.
Tutu Kürt, Filistin, Tibet, Arakan gibi katliamlardan geçirilen, asimilasyona tabi tutulan halkların dostu oldu
Kürt dostu
1999 Nobel Barış Ödüllü başpiskopos Tutu, Kürt halkının mücadelesine verdiği destekle de tanınıyordu. Tutu, Kürt sorununun çözümü için diyalogun yeniden başlatılması için Kasım 2012’de Uluslararası Barış İnisiyatifi’nin kuruluşunu ilan etmişti. İlk imzacılar arasında Tibet’in Ruhani Lideri Dalai Lama, Sinn Fein Başkanı Gerry Adams, ABD eski başkanlarından Jimmy Carter gibi isimler vardı.
Kobanê’ye yönelik 2014’de işgal saldırıları olduğunda Kürtlerin yanında yer alan Tutu, Avrupa Parlamentosu’nda düzenlenen Kürt konferanslarına da katılmıştı. Aynı zamanda bu konferanslara öncülük edenler arasında yer alan Desmond Tutu, Türkiye’nin yargılandığı 2018’deki Uluslararası Tribunal’e öncülük etmişti. Tutu, PKK Lideri Abdullah Öcalan’ın özgürlüğü için “Vakit geldi” kampanyasının önemli aktörlerinden biri olurken, tecridin kaldırılması için 2019’da çağrı yapan 50 Nobel Ödüllü şahsiyetten biriydi. Bu çağrıda şu ifadeler yer almıştı: “Bizler değişik alanlarda Nobel Ödülü’ne layık görülmüş isimler, gelinen bu kritik aşamada özelde Türkiye hükümeti genelde de uluslararası kamuoyuna Abdullah Öcalan ve Türkiye’deki tüm siyasi tutuklular üzerindeki tecridin kaldırılması için acil adım atma çağrısında bulunuyoruz.”
En son Nisan 2021’de Kürdistan Barış Kampanyası adına Öcalan’a yazılan mektuba imza atmıştı.
Yoksul bir ailede dünyaya geldi
Desmond Tutu, 7 Ekim 1931’de Güney Afrika’nın Kuzey Batı eyaletindeki Klerksdorp kentinde, yoksul bir ailede dünyaya geldi. Gençlik yıllarında öğretmenlik yapan Tutu, Apartheid rejiminin eğitimde katı ırk ayrımını temel alan “Bantu Eğitim Yasası” nedeniyle görevinden istifa ederek, Hristiyan teolojisi üzerine eğitim aldı ve yüksek lisans tezini de “Batı Afrika’da İslam” konusunda tamamladı.
Tutu, çeşitli kademelerde dini görevlerde bulunduktan sonra 1986 yılında Cape Town’un ilk siyah Başpiskoposu oldu. Irkçı rejime karşı yürüttüğü faaliyetlerle Apartheid karşıtı mücadelenin simge isimlerinden biri haline gelen Tutu, 1984’te Nobel Barış Ödülü’ne layık görüldü. Tutu, Apartheid rejiminin yıkılmasının ardından, Filistin, Tibet ve Arakan meseleleri başta olmak üzere uluslararası camiada yaşanan haksızlık ve zulümlere karşı aktif mücadele etti.
Bir süredir kanser tedavisi gören Tutu, 26 Aralık’ta Cape Town kentinde 90 yaşında hayatını kaybetti.
