Son bir yılda hijyenik ped ve tamponlara yüzde 50 zam geldi. Kadınlar, hijyenik ve tamponun lüks değil ihtiyaç olduğunu söylerken, Derin Yoksulluk Ağı kadınların yüzde 82’si hijyenik pede erişemiyor diyor
Ped ve tampon gibi hijyen ürünlerine son zamanlarda büyük zamlar geldi. Ürünler üzerinden alınan yüzde 18 KDV’ye yönelik tepkiler ise yüksek sesle dillendirilmeye devam ediyor ancak ürünlerde bir indirim söz konusu değil.
Yüzde 50 zam
TÜİK verilerine göre, geçtiğimiz yıl aralık ayında birim fiyatı 0,6692 TL olan hijyenik pedler, bir yılda yüzde 51,04 zamlandı. Buna göre 2021 Aralık ayında “hijyenik kadın bağı” birim fiyatı 1,0561 TL oldu ancak marketlerde hijyenik pedlerin birim fiyatı 2 TL’yi aşıyor.
Neden ücretsiz olmalı?
Anka’ya konuşan Türk Tabipleri Birliği Yüksek Onur Kurulu üyesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Irmak Saraç, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi son sınıf öğrencisi Leylanur Mavili, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi son sınıf öğrencisi Zeynep Kurt ve Derin Yoksulluk Ağı İletişim Koordinatörü Şeyma Duman, regl ürünlerinin neden ücretsiz olması gerektiğini anlattı.
Devlet tarafından karşılanmalı
Saraç, yaptığı açıklamada; “Geçici tarım işçilerinde, emicilik sağlamak için yaprağın üzerine toprak koyduklarını duyuyoruz. Bu ürünlerin normal şartlarda devlet tarafından karşılanması, yüzde 18 KDV ile bunların lüks tüketim gibi satılmıyor olması lazım” dedi ve şunları söyledi:
“Regl döngüsü ortalama 21-35 gün arasında oluyor. 2-7 gün arasında bütün süreleri normal karşılıyoruz. Bir kadın üreme çağında her ay regl görüyor, bunları kullanmaya ihtiyacı var. Ped, tampon kullanmayıp menstruel kap kullanan kadınlar da var, çevreye duyarlı. Bunların fiyatları da çok pahalı, kolay ulaşılabilir ürünler değil. Doğum kontrol hapları da çok pahalı. Burada bütüncül olarak baktığımızda kadının regl döngüsüne yönelik ürünlerin çok pahalı olduğunu görüyoruz. Böyle olmaması gerekiyor. Bu ürünlerin normal şartlarda devlet tarafından karşılanıyor olması lazım. Yüzde 18 KDV ile bunların lüks tüketim gibi satılmıyor olması lazım. Avrupa’daki bazı ülkelerde okullarda dağıtılıyor, bazı büyük firmalar çalışanlarına ücretsiz veriyor. Bunun örnekleri çoğaltılmalı.”
Sanki lüksmüş gibi…
Üniversite öğrencisi Mavili ise “Pedler regl olan herkes için hijyenik bir ihtiyaçtır, lüks değildir. Bunların ücretli olması bile sosyal devlet hukukuna aykırıdır. Fakat bırakın ücretsiz olmasını talep edebilmemizi bunlara günden güne zam geliyor, sanki lüksmüş gibi. Regl olan insanlar için bunu almak daha büyük eziyete dönüşüyor” dedi.
Üniversite öğrencisi Kurt, regl ürünü fiyatları ile ilgili, “Biz ekonomik krizin bir sonucu olarak şu an ped fiyatlarını bu kadar tartışıyoruz. Bir yandan bu durum yoksullaşmanın ne kadar derinleştiğini de gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Derin Yoksulluk Ağı İletişim Koordinatörü Şeyma Duman, konu ile ilgili araştırma yaptıklarını belirtti ve “103 aileyle hem nitel hem de nicel olarak derinlemesine görüşmeler yaptık. Araştırmamızın sonuçlarına göre görüştüğümüz kadınların yüzde 82’si hijyenik pede erişemiyor. Görüştüğümüz diğer kadınlar ise ara sıra olarak pede erişebildiklerini söylediler” dedi.
ANKARA
