Abdullah Öcalan’ın çağrısının etkisiyle Rojhilat’ta yüzyılın en kitlesel Newrozlarının kutlandığını ifade eden yazar Ayhan Urmiye, ‘Sayın Öcalan’ın çağrısına; Rojhilat halkı da alanları doldurarak yanıt verdi. Kürt sorunu artık yeni bir aşamaya geçti’ dedi
İran ve Rojhilat’ta, Newroz bu yıl büyük bir coşkuyla kutlandı. Ayhan Urmiye, Sinê, Mahabad, Kirmanşah, Bokan ve Îlam başta olmak üzere birçok Kürt kentinde binlerce kişi Newroz alanlarında bir araya geldi.
Rojhilat’ta Newroz kutlamaları, geleneksel olarak 13 gün boyunca devam ediyor. İran takvimine göre, resmi tatil 21 Mart’ta başlarken, kutlamalar 5 Nisan’da “Sêzdeh Bêdar” olarak bilinen ve doğaya çıkılan son gün etkinlikleriyle tamamlandı. Rojhilat’tan verilen mesajlar ve bu yılki kutlamalara ilişkin Ayhan Urmiye’den Avrupa’ya göç etmek zorunda bırakılan yazar Ayhan Urmiye değerlendirmelerde bulundu.
‘Newroz’larda bütünleşme yaşandı’
2025 Newrozu’nun Îlam’dan Erez Çayı’na kadar onlarca merkezde büyük bir coşkuyla kutlandığını anımsatan Ayhan Urmiye, kutlamaların son yüzyılda Rojhilat tarihi boyunca ilk kez bu kadar kitlesel olduğunu söyledi. Kitleselliğin temel nedeni ve kaynağının Kürdistan’ın diğer 3 parçasındaki kutlamalar olduğunu belirten Ayhan Urmiye, “Parçalanmış Kürdistan’da Newroz’larla adeta bir bütünleşme yaşandı” dedi.
‘Kadınlar damga vurdu’
Kutlamalara kadınların damga vurduğunu kaydeden Ayhan Urmiye, “Özellikle Bokan’da bir kadının at sırtında Newroz alanına gelerek yer alması Rojhilat’ta ve dünyada Kürtler için bir sembol haline geldi. Rojhilat’ta baskılara rağmen kadınlar halay başına geçerek Newroz’a öncülük etti” diye belirtti.
‘Baskılara rağmen kutlamalar sürdü’
Kutlamaların genelinde İran devletinin baskı ve saldırılarının olduğunu belirten Ayhan Urmiye, tüm müdahalelere rağmen coşkunun dinmediği ve kitlenin kutlamalardan geri adım atmadığını vurguladı. İran rejiminin dikta ve despot bir rejim olduğunu kaydeden Ayhan Urmiye, “Birçok yerde polisler Newroz’ları engellemek istedi ama başarılı olamadılar. Tüm yasaklara rağmen halk Newroz’u kutladı. Bazı bölgelerde izin olmaksızın kutlamalar yapıldı. Ayhan Urmiye’deki Newroz’da Azerilere yakınlığıyla bilinen bir belediye meclis üyesi, ‘Kürtlere Ayhan Urmiye’de Newroz’u kutlamasına izin vermeyeceğim. Gerekirse ölümün kefenini giyerim ama izin vermem’ söylemi büyük bir tepkiyle karşılandı. Bu ırkçı söylemlere karşı, Ayhan Urmiye’deki diğer tüm farklılıklarla birlikte Newroz büyük bir coşkuyla kutlandı. Bu yıl ki Newroz’lar Rojhilat halkına baskılar karşısında, toplumsal birlik ruhu kazandırdı. Kürt halkında ahlaki ve politik bir bilinç oluşturdu” ifadelerini kullandı.
‘Çözüm için adım atılsın’
Kitlesel kutlamaların bölgedeki siyasi atmosfere de etki edeceğine işaret eden Ayhan Urmiye, “Kürtlerin varlıkları ve hakları İran’da da inkar ediliyor. Bu inkarın son bulması için İran’daki yetkililerin adım atması gerekiyor. Newroz alanını dolduran yüz binlerce kişi, varlığını ve sorunlarını ispat etmiş ve çözüm için adım atılmasını haykırmıştır. Sorunların çözümü için bu yılki Newroz’ların kutlanması önemli bir adım oldu. Halaylar esnasında gençler tarafından seslendirilen ‘serhildan jiyan e” şarkısı ve sık sık atılan, ‘Kine em, Kurdin Em’ sloganıyla Kürt halkının kim olduğuna işaret edilerek önemli bir mesaj verildi. Kadınların ve yeni nesil gençlerin yoğunlukta katılım sağlaması, Kürt halkının Rojhilat’ta asimilasyon, imha ve inkara öze dönüşünü gösterdi. Ulusal bir bilinç ve kimlik ön plana çıktı. Rojhilat halkı bu mesajla diğer tüm uluslara da inkarın sonuç alıcı olmadığını gösterdi. Bununla birlikte Kürt sorununun barışçıl ve demokratik bir ortamda çözüme kavuşmasını talep ettiler” ifadelerini kullandı.
‘Öcalan’ın çağrısının etkisi’
Rojhilat’ta resmi hiçbir siyasi parti, kurum ve kuruluş olmadan halkın kendi kendisini örgütleyerek Newroz kutlamalarını gerçekleştirdiğine dikkat çeken Ayhan Urmiye, bu örgütlülüğün muhakkak zaferi getireceğinin altını çizdi. Ayhan Urmiye, şöyle devam etti: “Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan’ın çağrı ve mesajının da kutlamalara büyük bir etkisi vardı. Sayın Öcalan’ın çağrısına; Rojhilat halkı da alanları doldurarak yanıt verdi. Kürt sorunu artık yeni bir aşamaya geçti. Artık hiçbir Kürt inkar edilmeyecek ve sindirilemeyecek seviyeye ulaştı. Artık Kürtler tüm dünyaya kendisini, varlığını ve mücadelesini ispatladı. Kimse artık kolay kolay asimilasyon ve inkara başvuramaz. 2025 Newrozu Kürt halkının varlığının ispatı oldu. Çünkü Kürtler her 4 parçada ve bulundukları her yerde Newroz’u büyük bir kitlesellikle kutladı. Kürtler bu süreçten sonra geri adım atacak pozisyonda değil aksine ileriye dönük adım atacak güçte ve konumdadır.”
Haber: Mazlum Engindeniz / MA