Basın Kartı Yönetmeliği’nde değişiklik öngören Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yayımlanan yönetmeliğe göre basın kartı alabilmek için ek koşullar getirildi. Basın kartı almak isteyenlerin ‘terörle mücadele suçlarından’, ‘Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar’, ‘milli savunmaya karşı suçlar’ ile ‘devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk suçlarından’ hüküm giymemiş olması şartı aranacak. Yönetmelikte basın kartlarının iptal edilmesi şartlarına da bir madde daha eklendi. Buna göre artık ‘milli güvenlik ya da kamu düzenine aykırı davranışlarda bulunanların’ sarı basın kartları derhal iptal edilebilecek. Basın meslek örgütleri yapılan değişikliğe sert tepki gösterdi. Yapılan açıklamalarda, medyanın tamamen iktidara tabi olacağı vurgulandı. Yönetmelik değişikliği ile gazetecilerin ‘sarayın memuru’ haline dönüştürülmeye çalışıldığını belirten DİSK Basın-İş Sendikası, gazetecilere ve meslek örgütlerine basın kartları için komisyon oluşturma çağrısı yaptı. Açıklamada, “Uzun bir süredir sarı basın kartı konusunda keyfi davranılıyordu. Birçok meslektaşımızın kartları keyfi olarak iptal edildi. Bu keyfiyet artarak sürecek. DİSK Basın-İş olarak iktidar tarafından dağıtılan sarı basın kartlarını gazetecilik ruhsatı olarak hiçbir zaman görmedik. Bundan sonra da görmeyeceğiz. Gazeteciler sarayın memuruna dönüştürülmek isteniyor, reddediyoruz!” denildi.
Yakınlarına kart verecekler
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) da değişen yönetmeliğe dair yaptığı açıklamada kartın artık sadece iktidara yakın gazetecilere verileceğinin ilan edildiğini söyledi, yönetmeliğin iptal edilmesini istedi. TGS’nin açıklaması şöyle: “Sık sık iktidar lehine esnetildiğine tanık olduğumuz yasa maddelerinden hüküm giyen gazeteciler basın kartı alamayacak veya kartları iptal edilecek. Hukukun bağımsızlığının tartışıldığı bir dönemde, yüzlerce gazeteci yaptığı haberlerden dolayı hukuksuz bir şekilde cezalandırılırken, 144 gazeteci cezaevlerinde tutulurken yapılan bu yönetmelik değişikliği gazetecilerin elinden basın kartını almak anlamına geliyor. Bu yönetmelik, basın kartının artık sadece iktidara yakın gazetecilere verileceğinin ilanıdır.”
Mesleğe yeni bir darbe
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti (TGC) Yönetim Kurulu ise açıklamasında yeni yönetmeliğin şimdiye kadar yayımlanan yönetmeliklerin gerisinde kaldığını ifade etti. TGC’nin açıklamasında şu vurgular öne çıktı: “Gazetecilik doğası gereği halkın haber alma, bilgi edinme ve gerçekleri öğrenme hakkı için hizmet veren bir meslektir. Eleştirisel gazetecilik de bu nedenle iktidarlar tarafından tarih boyunca kontrol altında tutulmaya çalışılmıştır. Ancak Türkiye’de adil yargılanma hakkının ihlal edildiği bir ortamda, her gazeteci kendini mahkeme karşısında bulabilmekte ve hüküm giyebilmektedir. Bu açıdan yönetmelikle getirilen yeni düzenlemeler, gazetecilik mesleğine yeni bir darbedir. Basın Kartı Komisyonu oluşumu da demokratik değildir. Bu bağlamda anılan maddelerin yoruma açık olması haber için koşuşturan her gazetecinin kartının iptal edilmesi anlamına gelebilir.”
Saray memuru isteniyor
Çağdaş Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu tarafından yapılan açıklamada da gazetecilerin ‘saray memuru’na dönüştürülmek istendiği, bunu kabul edilemez olduğu ifade edildi. Açıklamada, “Söz konusu yönetmeliğin sadece adında ‘basın’ ifadesini taşıdığı söylenebilir. Düşünce ve ifade özgürlüğünün gazetecilik mesleğinin vazgeçilmezi olduğunu bilmeyenlerin kaleminden çıktığı anlaşılan yönetmelik, gazeteciliği Resmi Gazete yayıncılığına, gazeteciyi de memura dönüştürmek istemektedir” denildi.
CPJ: En fazla tutuklu Türkiye’de
ABD merkezli Gazetecileri Koruma Komitesi (CPJ) dünya üzerinde 251 gazetecinin hapiste olduğunu açıkladı. Rapora göre Türkiye hapisteki gazeteciler konusunda en kötü karneye sahip ülke olmayı sürdürüyor. Türkiye’de 68 gazetecinin ‘devlet karşıtı suçlamalarla’ hapiste olduğu belirtilen raporda, basına yönelik baskının 15 Temmuz sonrasında arttığına dikkat çekildi. 100’den fazla basın kuruluşunun kararname ile kapatıldığı belirtilirken, rapora göre Türkiye, Mısır ve Çin’deki toplam tutuklu sayısı dünya üzerindeki tutuklu gazetecilerin yarısından fazlasına tekâbül ediyor. Hapiste olan gazetecilerin yüzde 70’inin ‘terör gruplarına destek vermek’ gibi hükümet karşıtı eylem suçlaması ile karşı karşıya olduğu da vurgulandı.
İSTANBUL
