Şair Nâzım Hikmet, müzisyen Kazım Koyuncu ve Volkan Konak 20 Haziran 2025’te İstanbul’da başlayan ve çeşitli şehirlerde devam eden “Nâzım’dan Kazım’a Bir Volkan’dır Karadeniz” adlı özel bir etkinlikle anılıyor.
20 yıl önce, tam da bu tarihte (25 Haziran 2005’te ) Kazım Koyuncu’yu kaybetmiştik. Tutulduğu kanser illetinden genç yaşta hayata veda eden Karadeniz müziğinin unutulmaz sesinin şarkıları dilden dile dolaşmaya devam ediyor. Bu vesileyle onu bir yazıyla anmak istedim.
Kalbimizin tarih sayfaları, kaybettiğimiz değerlerimizin anma günleriyle dolu. Acısız, kayıpsız bir gün neredeyse yok gibi.
Ölürse tenler ölür, canlar ölesi değil. Çok az insana nasiptir bir kısa ömürde bunca sevgi biriktirmek. Geleneksel Karadeniz müziğiyle kendi tarzını yaratan Karadeniz’in asi çocuğu, halkların eşitlik mücadelesinde de, kısa ömrüne kocaman bir mesaj sığdırdı. Hiç unutmam, bir hayli anlamlıdır ki ilk konser durağı Diyarbakır olmuştu. Kazım Koyuncu’nun Lazlar’dan Kürtler’e barış kapısı kurduğu, “Denizin çocuklarından, dağların çocuklarına selam getirdim” mesajının ilk söylendiği yer olan Diyarbakır Newroz’unda ‘Dido Nana’sını yüzbinlerin bir ağızdan söylemesi onu şaşırtmış ve mutlu etmişti. “Ha konser ha kanser” diyen Kazım Koyuncu ne yazık ki hastalıkla olan mücadelesini kazanamadı. Harbiye’deki anfi tiyatroda düzenlenen cenaze merasiminde tüm halk kesimlerinden insanlar birlikte ağlamıştı. Karadeniz’den İstanbul’a okumak için gittikten sonra Lazlığının farkına vardı. Sadece kimliğinin değil Türkiye mozaiğinin, dil ve kültürlerinin, emek mücadelesinin farkına varışı, safını belirleyişi de bu süreçte başlar.
Koyuncu kardeşleşme konusunda bir köprü gibiydi. Aşağıdaki sözleri onun duruşunu ve felsefesini anlamak açısından bize ipuçları vermek için yeterli sanırım: “Hiç başımızdan eksik olmayan gökyüzüne, günün karanlık saatlerine, ara sıra kopsa da fırtınalara, bir gün boğulacağımız denizlere, eski günlere, neler olacağını bilmesek de geleceğe, kötülüklerle dolu olsa bile tarihe, tarihin akışını düze çıkarmaya çalışan tüm güzel yüzlü çocuklara, Don Kişotlar’a, ateş hırsızlarına, Ernesto “Çe” Guevara’ya, yollara, yolculuklara, sevgililere, sevişmelere, sadece düşleyebildiğimiz olamamazlıklara, üşürken ısınmalara, her şeyden sıcak annelere, babalara ve tadını bütün bunlardan alan şarkılara kendi sıcaklığımızı gönderiyoruz. Kötü şeyler gördük. Savaşlar, katliamlar, ölen ve öldürülen çocuklar gördük. Kendi dilini, kendi kültürünü, kendisini kaybeden insanlar, topluluklar gördük. Yanan köyler, kentler, ormanlar, hayvanlar gördük. Yoksul insanlar, ağlayan anneler, babalar, her gün bile bile sokaklarda ölüme koşan tinerci çocuklar gördük. Biz de öldük. Ama her şeye rağmen bu yeryüzünde şarkılar söyledik. Teşekkürler dünya.”
***
Koyuncu, çocukluğunda babaannesinden masallar, “Kemençeci Yaşar” lakabıyla tanınan Yaşar Turna’dan türküler dinleyerek büyüdü. Hopa’da bakkallık yaparak ailesinin geçimini sağlayan baba 1960’lı yıllarda Türkiye İşçi Partili. 12 Eylül darbesinde hapis yatmış, Kazım Koyuncu üzerinde izler bırakmış bir figür. Okumayı çok seven, müziğe ortaokuldayken babasının aldığı mandolinle başlayan Koyuncu, futbolla ilgilendi.
İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi’ni kazanınca İstanbul’a taşındı. Kazım Koyuncu üniversitede sadece bir sene okuduktan sonra okuldan ayrıldı. Koyuncu, bu dönemde 1989 senesindeki 1 Mayıs yürüyüşü için bildiri dağıtırken gözaltına alındı ve altı ay boyunca hapis yattı.
Müzik çalışmalarına üniversite yıllarında ağırlık veren sanatçı, 1992’de Ali Enver ile “Dinmeyen” müzik grubunu kurarak ilk profesyonel çalışmalarını yaptı.
Sanatında yenilik ve denemeler yapmaktan kaçınmayan, Karadeniz müziğinin sert ve duygusal yapısını eserlerine taşıyan Koyuncu’nun, “Dido” adlı şarkısının da yer aldığı ilk kişisel albümü “Viya!”, 2001’de müzik marketlerdeki yerini aldı.
Şimdi de ona: ‘Şair ceketli çocuk’ diyen dostları ve sevenleri anma etkinlikleriyle, geride bıraktığı ezgilerini hep bir ağızdan seslendirerek ona teşekkür ediyorlar… Anısına saygıyla.
