Termik santrallerle işgal edilen ve HES’lerle suları çalınan Şırnak coğrafyası büyük bir yağma altında. En son yağma adımı Uludere Robozik Deresi üzerinde kurulmak istenen HES’le atılıyor
Şırnak ili Uludere ilçesi Ballı köyünde Robozik Deresi üstünde 2.322 MW kapasiteli Ballı Hidroelektrik Santrali (HES) kurulacağı ve 49 yıl boyunca çalıştırılacağı geçtiğimiz gün duyuruldu. Yine Ballı köyü sınırları içinde ‘ÇED gerekli değildir kararı’ ile Kömür Kırma-Eleme Tesisi Projesi’ne onay verilmişti. Bölgede uzun süre maden, HES vb. adımlar çatışmalı dönemlerde gerçekleştirilememiş olması hem sermaye kesimlerini hem de onların temsilcisi AKP iktidarını rahatsız ediyordu. Kürt halkını yok sayıp düşman olarak gösterilmesiyle birlikte kırsal alanlarda köyler yakıldı. İnsanlar, köyleri ve mezraları baskı ile boşaltmak zorunda kaldı. Bu baskıların ardından önce termik santraller, HES’ler ve ardından madenler bölgede boy göstermeye başladı. Son yıllarda bölge adeta sermaye ablukasına alınarak doğal yaşamı tamamen yok olmasına neden olan saldırılar çok boyutlu olarak hızlanmış durumda.
Uludere’nin yüzde 75’i maden!
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’na bağlı Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından 203. grup adı altında 21 Aralık 2021 günü Şırnak Uludere coğrafyasını saran 54 bin 009.77 hektar yani 540 bin 097.7 dönüm doğal alan üzerinde 250 bin ton kapasiteli kurşun ve çinko ile 2 milyon 400 bin ton bakır madeni ve işletmesi için ihale yapıldı. Şırnak Uludere’nin yüz ölçümü 73 bin 100 hektar olması ve 54 bin hektar alanda Uludere coğrafyasının yüzde 75’inin maden sahası olarak işgal edilmesi bölge doğasına yapılan saldırının boyutunu gösteriyor. Saldırılar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın ÇED kararlarında da ortaya çıkıyor. Bakanlığın Şırnak’ın merkez, Cizre, Uludere, İdil, Beytüşşebap ve Silopi ilçelerindeki 22 ayrı bölgede ÇED raporuna gerek görmeden maden arama izni vermiş olması bölgede açık bir yağma yaşandığının açık bir göstergesi.
Sömürgecilik uygulamaları
Adeta sömürgecilik uygulamalarıyla yağmaya uğratılan Şırnak coğrafyasında topluca 22 işletme için verilen ‘ÇED değildir kararları’ dikkat çekicidir. Bu kararların verildiği işletmeler ise şöyle: Uludere Ballı köyünde Kömür Kırma-Eleme Tesisi, Şırnak Merkez Siirt yolu 3 km’de yer alan ve kapasite arttırımı yapılarak yıllık 350 bin ton çevherin işleneceği Kalker Ocağı ve Kırma-Eleme Tesisi, Şırnak Merkez Toptepe Köyü Kömür Depolama ve Paketleme Tesisi, Şırnak merkeze bağlı Güneyçam köyü mevkisinde petrol arama ruhasatı ve Cizre Org. San. Bölgesi’nde Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisi ile İdil ilçesinde petrol arama ruhsatı vd.
4. grup madenler
Uludere yüz ölçümünün yüzde 75’ine tekabül eden ormanlık alanlarda 4. grup olarak nitelenen metalik madencilik yapılmak istenmektedir. Türkiye’de 5 ana gruba ayrılan madenler içinde doğal yaşamda en büyük yıkımlar 4. grup madenlerde ortaya çıkmaktadır. 4. grup madenler arasında sodyum, potasyum, lityum, iyot, bor tuzları gibi 100’e yakın endüstriyel ham madde; linyit, taş kömürü, uranyum, toryum, radyum gibi enerji ham maddeleri ve altın, gümüş, platin, bakır, demir, krom, titan ve alüminyum gibi metalik madenler yer almaktadır. 3 Temmuz 2005’te Köy Kanunu ve ardından Endüstri Bölgeleri Kanunu ve Maden Kanunu gibi birçok kanun değişikliği ile şirketler için birçok muafiyet ve vergisizlik sağlandı. Ardından “maden bölgelerinin altyapı hizmetleri Valiliklerce yapılacak” ibaresi yasalara eklenerek yağma için sermayenin ilgisi yaratıldı.
EKOLOJİ SERVİSİ
