Türkiye’de Zeugma, Aliianoi gibi tarihi varlıklar sular altına gömülmüştü. En son 12 bin yıllık tarihi kent Hasankeyf’te sulara gömülüyor. National Geographic dergisinin kasım sayısında yayınlanan ‘Flooding History (Sular Altındaki Tarih)’ başlıklı makalede, Türkiye’nin binlerce yıllık bir tarihi nasıl yok ettiğine yer veriliyor. Yazar Suzy Hansen imzalı makalede, artık ekolojik dengeye verdiği zararlar nedeniyle barajların daha az tercih edilmesine rağmen neden bu denli yıkıcı sonuçları olan Ilısu ve benzeri barajlarda ısrar edildiğinin yanıtları aranıyor. Ilısu Barajı’nda su toplanmaya başlamasıyla birlikte 300 kadar tarihi sit alanının ve onlarca yerleşim yerinin sular altında kalacağı belirtilen makalede, binlerce, kimi kuruluşlara göre on binlerce kişinin yerlerinden olacağına dikkat çekiliyor. Bunlar arasında birçok antik, Bizans ve sonrasında İslamiyet dönemine ait eserler olduğu hatırlatılıyor.
GAP alanları yok etti
Türkiye’nin barajlar üzerinden ekonomik kalkınma sağlama hedefine işaret eden Suzy Hansen, ekonomik ve sosyal olarak geri kalan Kürt bölgesinde barajların inşası için bu argümanın devletçe sıkça kullanıldığını ifade etti. Hansen, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında hidroelektrik santrallerinin kurulduğu baraj göllerinden yapılan sulamalar nedeniyle ‘kalkınacağı’ iddia edilen bölgede birçok tarımsal alanın tuzlu sular nedeniyle zarar gördüğüne vurgu yaptı. Ilısu Barajı projesinin tüm GAP barajları içerisinde en ‘yıkıcı’sı olduğunu vurgulayan Suzy Hansen, Dicle Nehri üzerinde 250 millik bir alan boyunca tarihin ve ekolojik sistemin yok edildiğini ifade etti. Derginin 12. sayfa yer ayırdığı Ilısu ve Hasankeyf konulu yazıda, bölgede yaşayan halkın yaşadığı ve yaşayacağı sorunlara da dikkat çekildi. Ayrıca birkaçı hariç büyük çoğunlukla sulara gömülecek tarihi yerler de paylaşıldı.
EKOLOJİ MERKEZİ
