UCM kadın ve kız çocuklarını hedef alınması nedeniyle Taliban lideri için tutuklama çıkardı
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), kadın ve kız çocuklarını hedef alan sistematik baskılar nedeniyle Taliban’ın lideri ile Afganistan Yüksek Mahkemesi Başkanı hakkında tutuklama kararı çıkardı.
8 Temmuz Salı günü açıklanan kararda, Taliban’ın dini-siyasi lideri Hibatullah Ahundzade ile Afganistan Yüksek Mahkemesi Başkanı Abdul Hakim Hakkani’nin, kadınlara yönelik baskıları emrettikleri, teşvik ettikleri veya yönlendirdikleri gerekçesiyle insanlığa karşı suç işlemekle suçlandıkları belirtildi. Bu baskıların, Taliban’ın 4 yıl önce iktidara gelmesinden bu yana sürdüğü ifade edildi.
UCM, kadın ve kız çocuklarına yönelik baskıların dışında, Taliban’ın cinsellik ya da toplumsal cinsiyet kimliği kendi politikalarına uymayan bazı kişileri de hedef aldığını kaydetti. Ayrıca, “kız çocuklarının ve kadınların destekçisi olarak algılanan” kişilerin de siyasi gerekçelerle baskıya uğradığı aktarıldı.
Taliban’ın Ağustos 2021’de iktidarı ele geçirmesinden bu yana, kızların ve kadınların hakları ciddi biçimde sınırlandırıldı. Eğitim, özel hayat, aile hayatı, hareket özgürlüğü, ifade, düşünce, vicdan ve din özgürlükleri çeşitli emir ve kararnamelerle kısıtlandı.
Kadın haklarının budanması geniş kapsamlı ve sert oldu. Yeni düzenlemeler arasında kadınların yüzlerini örtme zorunluluğu ve yanlarında erkek bir “mahrem” olmadan evden çıkmalarının veya seyahat etmelerinin yasaklanması gibi sözde ahlak yasaları da yer alıyor. Taliban Lideri Ahundzade, Mart 2024’te kadınların taşlanarak öldürülmelerinin yeniden başlatılacağını duyurmuştu.
Ses de yasak
Uluslararası Af Örgütü’ne göre, bu kısıtlamalarla birlikte çocuk yaşta evliliklerde artış yaşandı ve şiddetten kaçan kadınların keyfi şekilde gözaltına alınması vakalarında da yükseliş görüldü.
Taliban, kadınların kamusal alanda seslerinin duyulmasını da yasakladı. Bu yasak, kadınların ev dışında yüzlerini, bedenlerini ve seslerini gizlemelerini zorunlu kılan bir kurallar bütünü içinde yer alıyor.
Taliban, kız çocuklarının ortaöğretime erişimini engellediği gibi, kadınların da kamu sektöründe çalışmasını büyük oranda yasakladı. Centre for Information Resilience’a bağlı “Afghan Witness” projesine göre, erkekler ve erkek çocuklar da “İslam’a aykırı” kıyafet veya saç stilleri gerekçesiyle dayak ya da gözaltı gibi cinsiyet temelli ihlallere maruz kaldı.
HTŞ liderleri ve Ahmed Şara için başvuru
Şam’ı 8 Aralık 2014’te geçiren Muhammed Colani (Ahmed Şara) liderliğindeki HTŞ için de UCM’ye başvuru var. Suriye’de geçici yönetim kuran, Alevi, Kürt, Dürzi, Hristiyanları katleden isimleri üst kadrolara getiren Şara yönetimi için UCM’ye başvuru yapılmıştı. Mart sonlarında Avukat Cihan Söylemez ve Ali Rıza Güder, Suriye’de yaşanan soykırım saldırılarını Hollanda Lahey’de bulunan Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne taşıyarak, Alevilere karşı işlenen soykırım ve insanlığa karşı suçlarla ilgili soruşturma talepli başvuruda bulundu. Mayıs 2025’te Suriye’deki farklı mezheplere mensup kişileri bünyesinde barındıran Fransa Alevi Birlikleri Federasyonu (FUAF), Heyet Tahrir el Şam (HTŞ) lideri Ebu Ahmed el Şara’yı savaş suçu ve insanlığa karşı suç işlemekle itham eden bir dilekçeyi Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne (UCM) sundu. İç savaş sırasında Tıl Hasıl, Tıl Eran’da Ezidi Kürtlere, İştebrak’ta Alevilere, Yayladağı karşısındaki Ermeni kasabası Keseb’de katliam ve tehcir yapılmıştı. En son HTŞ ve bağlı silahlı cihadist yapılar Mart 2025’te sahil kentlerinde Alevilere nisan ayında Şam’d Dürzilere yönelik katliamlar yapmışlardı.
LAHEY
