ITUC Küresel Haklar Endeksi’ne göre, Türkiye işçi hakları konusunda önceki yıllardaki sıralamasını koruyarak ilk 10 ülke arasında yer aldı
Grev yasakları, güvencesiz çalışma koşulları ve düşük ücretleriyle işçi hakları konusunda kötü bir karneye sahip olan Türkiye dünyada da en kötü 10 ülke arasında yer aldı.
Sırasını kaptırmadı!
Uluslararası Sendikalar Konfederasyonu’nun (ITUC) Küresel Haklar Endeksi’ne göre, Türkiye 149 ülke arasında işçi haklarının en kötü olduğu 10’uncu ülke oldu. Türkiye, geçtiğimiz yılda da işçi hakları açısından en kötü on ülke arasında yer almıştı. Böylece, 2016’dan beri endekste işçi haklarının en kötü olduğu ülkeler arasında ölçülen Türkiye, bu kategoride en fazla kalan ülke olarak rekor kırdı.
İşçi hakları ve çalışma hayatına dair uygulamalara bakılarak hazırlanan rapora göre, 2023’te çalışanlar için en kötü 10 ülke, Bangladeş, Beyaz Rusya, Ekvador, Mısır, Esvatini, Guatemala, Myanmar, Tunus, Filipinler ve Türkiye oldu.
Emekçilerin darp edilmesi hatırlatıldı
ITUC, Türkiye’yle ilgili değerlendirmesinde ise “grevlerin baskılanması”, “sendikacıların keyfi tutuklanması” ve “sistematik sendika bozuculuğu”nu öne çıkardı. Raporda, ayrıca geçen sene özlük haklarının iyileştirilmesini talep etmek için Ankara’da toplanan öğretmenlerin darbedilerek gözaltına alınması ve Türk Tabipleri Birliği (TTB) Başkanı Şebnem Korur Fincancı’nın tutuklanması dahil birçok olay örnek gösterildi.
Raporda yer alan bazı hak ihlalleri ise şöyle sıralandı:
* 10 ülkeden 9’u grev hakkını ihlal etti. Kanada, Togo, İran, Kamboçya ve İspanya’daki işçiler, grev kararlarının ardından cezai kovuşturmaya veya işten çıkarmaya maruz kaldı.
* Ülkelerin yüzde 77’si çalışan insanları sendika kurma veya sendikaya üye olma hakkından dışladı. Mülteci, yerli ve geçici işçiler, kayıt dışı ekonomide çalışanlar, platform çalışanları ve Özel Ekonomik Bölgelerdeki işçilerin örgütlenme özgürlüğü hakkı reddedildi. Burundi, Haiti, Hindistan, Türkiye ve Birleşik Arap Emirlikleri, işçileri sendikal temsilden dışlayan ülkeler arasında yer aldı.
* İfade ve toplanma özgürlüğü hakkı, ülkelerin yüzde 42’sinde kısıtlandı ve bu, genellikle işçilerin polis şiddetiyle karşı karşıya kaldığı protestolarla sonuçlandı.
*10 ülkeden 8’i toplu sözleşme hakkını ihlal etti. Hollanda, Kuzey Makedonya, Zimbabwe, Honduras, Endonezya, Karadağ ve Sırbistan’daki işçilerin toplu sözleşme haklarının ciddi şekilde azaldığı görüldü.
* Beyaz Rusya, Myanmar, Hong Kong, Orta Afrika Cumhuriyeti ve Guatemala da dahil olmak üzere ülkelerin yüzde 73’ü sendikaların tescilini engelledi veya yasakladı.
* 69 ülkede işçiler tutuklandı ve gözaltına alındı; Myanmar, Hong Kong, Dominik Cumhuriyeti, Hindistan ve Türkiye’de önde gelen sendika liderleri hedef alındı.
* Ülkelerin yüzde 65’inde çalışan insanların adalete erişimi yoktu veya kısıtlıydı. Zimbabve, Çin ve Kazakistan’daki sendika liderleri ve işçi hakları savunucuları uydurma suçlamalarla yargılandı ve davaları genellikle yasal sürecin hiçe sayılmasıyla kuşatıldı.
Haklara baskı uygulandı
TUC Genel Sekreter Vekili Luc Triangle rapora ilişkin yaptığı değerlendirmede, “Hem yüksek gelirli hem de düşük gelirli ülkelerde, çalışan insanlar tarihi bir yaşam maliyeti kriziyle ve kurumsal açgözlülüğün yol açtığı sarmal enflasyonla karşı karşıya kalırken, hükümetler ücret artışlarını toplu olarak müzakere etme ve grev eylemi yapma hakkına baskı yaptı” dedi.
HABER MERKEZİ
