Yayıncı Fatih Taş’ın sahibi olduğu Aram Yayıncılık tarafından 2004 yılında yayınlanan Ali Aydın’ın “Kayıpsın Diyorlar” adlı kitabı nedeniyle hakkında verilen ceza için Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) yapılan başvuru sonuçlandı. Özgür Gündem muhabiriyken 1994 yılında Siverek’te kaybedilen gazeteci Nazım Babaoğlu’nun hayat hikâyesinin anlatıldığı kitap için yayıncı hakkında Türk Ceza Kanunu’nun 301. maddesi uyarınca “Türkiye Cumhuriyeti devletini alenen aşağılama” suçlamasıyla iki kez yargılama yapılmıştı. Taş, yerel mahkemece önce 6 ay hapis cezasına çarptırılmış, Yargıtay’ın kararı bozmasının ardından yeniden görülen davada ise mahkeme Taş’ı önce 5 ay hapis cezasına çarptırmış, ardından cezayı 1.650 TL tutarında para cezasına çevirmişti. Bunun üzerine Taş, 2008 yılının Aralık ayında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurmuştu. AİHM, Taş’ın başvurusuna ilişkin kararında söz konusu kitaptan Taş’a yöneltilen suçlamaların dayanağını teşkil eden pasajların hiçbir şekilde “haksız yere aşağılayıcı” olmadığına ve halkı şiddet veya nefrete kışkırtmadığına hükmetti. Mahkeme, Taş’ın ifade özgürlüğü hakkının ihlâl edildiğine hükmederken, Türkiye’yi de 2 bin 500 euro tutarında manevi tazminata mahkûm etti.
AİHM: Yargılama gereksiz
Kararda, Taş’ın yargılanmasının sosyal bir zorunluluk olmadığı ve (kamu güvenliğinin ve ulusal güvenliğin korunması gibi) meşru gerekçelerle orantılı olmadığına, bu nedenle demokratik bir toplumda bu türden yargılamaların gereksiz olduğuna işaret edildi. Karara ilişkin AİHM’nin resmî internet sitesinde 4 Eylül günü yer alan basın açıklamasında, mahkemenin ihlâlin giderilmesi için 2005 yılında yürürlüğe giren yeni TCK’nun 301. maddesinin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğü hakkını düzenleyen 10. maddesine ve AİHM içtihadına uygun hâle getirilmesinin TCK 301 uyarınca açılan davalardaki ifade özgürlüğü ihlallerinin önüne geçilmesinde uygun bir yöntem olacağı konusundaki görüşüne de yer verildi.
HABER MERKEZİ
