Geçen ay doları değerlendirirken ‘Emin konuşuyorum düşecek. Ne gerekiyorsa yapacağız, faizin de düştüğünü göreceksiniz’ diyen Erdoğan yine boşa düştü. Dolar 5,19’a yükselirken, Euro 6 TL sınırını yakaladı
T parti var mı? ürk Lirası, haftaya ABD doları karşısında yeni tarihi düşük seviyesine gerileyerek başladı. Dolar/TL kuru gün içerisinde 5,19’a kadar yükseldi. Böylece TL’nin yılbaşından bu yana dolar karşısındaki değer kaybı yüzde 37’yi aştı. Euro ise 5.99 ile bir başka tarihi zirveyi zorluyor. Özel sektörün yaklaşan dış borç geri ödemelerinin de bu ortamda zorlanacağı bildirildi.
Yeni rekorlar gelebilir
İntegral Yatırım Araştırma Uzmanı Seda Yalçınkaya Özer, ABD ve Türkiye arasındaki gerilimin bitmesine yönelik net bir durumun olmadığını ve stresin tamamen dolar/TL üzerinde biriktiğini söyleyerek, “Dolar/TL 5’in üzerinde kalmaya devam ettikçe 5.15’e doğru yeni rekor seviyelere açık bulunuyoruz” dedi. Erdoğan inecek demişti Konuyla ilgili geçen temmuz ayında konuşan Tayyip Erdoğan, “Birileri bu işi tırmandırmaya çalışsa da, bunun düştüğünü göreceksiniz. Bu kadar emin konuşuyorum. Hazine ve Maliye Bakanımız elbette ne gerekiyorsa yapacaktır” demiş, 100 günlük Program kapsamında da dövizin düşeceğini iddia etmişti.
Sonunda dış borçlar kapıya dayandı
İngiltere’de yayınlanan Financial Times gazetesi, dövizle borçlanıp TL gelir elde eden büyük ölçekli firmaların kullandığı kredilerde Ekim ayından itibaren yüklü vadelerin geldiğini ifade ediyor. Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre banka dışı firmaların net döviz açık pozisyonu Mayıs ayında 217,3 milyar dolar seviyesindeydi. Brunson krizi ise 26 Temmuz’da ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence’in yaptığı konuşmada “Pastör Brunson’ı hemen serbest bırakın ya da sonuçlarını katlanmaya hazır olun” demesiyle başlamıştı. Pence’in açıklaması öncesinde Dolar/TL kuru 4,77 seviyesindeydi. Yani Türk şirketlerinin net döviz açığı o günün kuruyla TL cinsinden 1 trilyon 36 milyar TL seviyesindeydi. Bugün ise Dolar/TL 5,19’u aşmış durumda. Yani döviz açık pozisyonu TL bazında 1 trilyon 127 milyar TL’ye ulaşmış durumda. Toplamda 6 işlem günü içerisinde Türk şirketlerinin üzerindeki dış borç yükü TL bazında 91 milyar TL artmış oldu.
Şimdi de yaptırımlar
ABD Başkanı Donald Trump’ın Tahran’a yönelik yaptırımlarının ilk dilimi devreye giriyor. Yaptırımlar içinde en önemli unsurlar İran’ın para, altın, ham petrol ve petrol ürünleri ticareti. Bu kalemler, Türkiye’yi de doğrudan ilgilendiriyor. Trump’ın açıklamasının arkasından Ankara’dan İran ile ticaretin devam edeceği açıklaması gelmiş, yalnız detay verilmemişti. Ancak bu arada Türkiye İran’dan petrol alımını yüzde 60 oranında azalttı.
Faizler allak bullak
Türkiye’de 10 yıllık tahvillerin faizi, haftanın ilk işlem gününde 40 baz puan yükselerek yüzde 19.59 ile rekor seviyeye çıktı. 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise haftanın ilk işlem gününde 16 baz puan artarak yüzde 21.84 seviyesinde seyrediyor.
EKONOMİ SERVİSİ
