Diyarbakır’ın Lice ilçesi kırsalı, Mayıs ayından bu yana neredeyse her hafta ilan edilen sokağa çıkma yasağı ile birlikte askeri operasyonlara sahne oluyor. Bu operasyonların en çok yoğunlaştığı bölgeler ise Yolçatı, Çağdaş, Dibek, Esenler, Yalaza, Çitlibahçe, Dolunay, Ortaç, Kayacık, Uçarlı, Bağlan, Esenler ve Arıklı köylerinin yer aldığı Peşekevir mıntıkası. Kayacık’ta bir askeri karakolun yanı sıra söz konusu bölgeye hakim neredeyse tüm tepelerde askeri gözlem noktaları mevcut. Operasyonlar nedeniyle tarım ve hayvancılık yapamaz hale gelen yurttaşlar, evlerinden başlarını çıkaramıyor. Aynı bölgede 90’lı yıllarda bile 100 binin üzerinde küçükbaş ve büyükbaş hayvanın beslenirken, yıllar içerisinde süren çatışmalardan ve yasaklardan kaynaklı beslenen hayvan sayısı 2 bin dolayına kadar düşmüş durumda. Öyle ki yakın zamanda yapılan bir askeri operasyonda, 8 küçük ve büyükbaş hayvanın öldüğü öğrenildi. Ahırdan dışarı çıkaramaz hale geldikleri hayvanları telef olan yurttaşlar, yasaklarla birlikte özel birliklerin yerleşim yerleri yakınına pusu atmasından kaynaklı bahçelerine dahi gidemiyor. Bazen günlerce sürebilen yasaklar nedeniyle ekilen sebze-meyve bahçeleri kuruduğu için bunlardan verim alınamıyor.
Hakaret ve tehdit
Birçok zorlukla karşılaşan yurttaşlar, güvenliklerinin tehdit altında olması nedeniyle isimlerinin verilmemesi kaydıyla yaşadıkları zorlukları anlattı. Bu yurttaşlardan biri, askeri operasyonlarla hayatlarının kabusa çevrilmesine, “Sanki başka bir ülkede yaşıyoruz” sözleriyle tepki gösterdi. Tütün ekimi ve hayvancılık yaparak geçimlerini sağladıklarını dile getiren bölge sakini, hemen her gün ilan edilen yasaklar nedeniyle besledikleri hayvanları dışarı çıkaramadıkları gibi, yasak ilan edildiğinde eğer hayvanları dışarıda ise gidip getiremediklerini ifade etti. Aynı yurttaş, operasyonlar sırasında evleri tek tek arayan askerlerin hakaret ve tehditlerine maruz kaldıklarını da anlattı.
‘OHAL sürüyor’
Operasyonların bölge insanını maddi olarak bitirme noktasına getirdiğini dile getiren bir başka yurttaş da her ne kadar yasal olarak kaldırılmış olsa da burada OHAL koşullarında yaşamlarını sürdürmeye devam ettiklerini kaydetti. Topraklarından göç ettirilmek istendiklerini dile getiren yurttaşı en çok rahatsız eden şey ise operasyonda kullanılan helikopterlerin çıkardığı gürültü nedeniyle huzurlarının kalmaması.
‘Ajanlık dayatması’
Yasak ve operasyonların fiiliyatta neden olduğu bu sorunlarla birlikte yoğun ajanlaştırma faaliyetleri de söz konusu. Davası olan insanlara ‘Eğer bizimle çalışırsan davanı düşürürüz’ denilerek ajanlık teklifinde bulunulduğunu aktaran yurttaşlar, yine operasyon sırasında askerlerin, köylüler ile fotoğraflar çekip, ‘Bizimle çalışmazsan bu fotoları örgüte atarız’ diye tehdit ettiklerini anlattı.
DİYARBAKIR/MA
