Rusya’ya yönelik oylamalarda çekimser oy kullanan, yaptırımlara uymayacağını açıklayan Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Erdoğan, okları diğer ülkelere attı. 2. Antalya Diplomasi Forumu’nda konuşan Erdoğan’ın “Saldırgan eylemleri maruz göremeyiz. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne karşı adımları reddediyoruz. Ukrayna halkı haklı davasında yalnız bırakıldı. Ölen masumları gördükçe acımız katlanıyor. Durduramadığımız her çatışma sonunda bizi de yakar” demesi dikkat çekti
Antalya’nın Belek bölgesinde 10 Mart’ta başlayan 2 Antalya Diplomasi Forumu 11 Mart’ta da devam etti. Suriye ve Rojava’da Rusya ile Astana formatının sürmesi, TSK-SMO operasyonlarının devam etmesi için Rusya’ya yönelik yaptırımlara uymayan Erdoğan, diğer ülkeleri suçladı. Erdoğan “Ukrayna halkı haklı davasında yalnız bırakıldı. Ölen masumları gördükçe acımız katlanıyor. Durduramadığımız her çatışma sonunda bizi de yakar” dedi.
Resmi açıklamalara göre 17 devlet ve hükümet başkanı, 80 bakan, 39 uluslararası teşkilat temsilcisi başta olmak üzere, 75 ülkeden katılımcıyı bir araya geldi.
Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu “Afrika, Asya-Pasifik, Avrupa, Latin Amerika, Ortadoğu, Balkanlar, Güney Kafkasya ve tabiatıyla Ukrayna’yı odak altında inceleyeceğiz. Çatışmaların önlenmesinden küresel sağlığa, günümüz siyaset, güvenlik, ekonomi ve toplum gündemine ağırlığını koyan konuları derinlemesine tartışacağız. Dijital dönüşüm ve iklim değişikliğinin etkilerini yenilikçi bakışlarla irdeleyeceğiz. Metaverse alanındaki gelişmelerin diplomasiye etkilerini de masaya yatıracağız” dedi.
Erdoğan: Saldırgan eylemleri maruz göremeyiz
11 Mart’ta forumda konuşan Türkiye Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan da Ukrayna konusunda değerlendirmeler yaptı. Erdoğan şunları söyledi:
“Ekonomiler büyürken, belli başlı ülkeler daha da zenginleşirken yanı başımızda çocuklar ölmeye devam ediyor.
Açlık virüsü her yıl dünyada koronavirüsten daha fazla insanın hayatına mal oluyor. Bugün yeryüzünde her on saniyede bir çocuk sırf bir yudum su, bir parça ekmek bulamadığı için ölüyor. Milyonlarca insan evini, yurdunu terk etmek zorunda kalıyor.
Ders alınmadığından acılar tekrarlanır. Ukrayna meselesi en son örneği olarak görülüyor. Türkiye hem Akdeniz hem Karadeniz ülkesidir. Karadeniz’deki komşularımızın savaş durumunu üzüntü ile karşılıyoruz.
Saldırgan eylemleri maruz göremeyiz. Ukrayna’nın toprak bütünlüğüne karşı adımları reddediyoruz. Ukrayna halkı haklı davasında yalnız bırakıldı. Ölen masumları gördükçe acımız katlanıyor.”
‘Dünya Kırım’ın işgaline ses çıkarsaydı..’
Rusya’nın 2014’te girdiği Kırım konusunda da Erdoğan şunları söyledi:
“2014’te eğer dünya Kırım’ın işgaline ses çıkarsaydı bugünkü tablo olmazdı. Kırım’ın işgaline sessiz kalanlar şimdi bir şeyler söylüyor. Durduramadığımız her çatışma sonunda bizi de yakar. Temennimiz silahların bir an önce susmasıdır. Biz barışın dünyasını kurmaya mecburuz, savaşın değil. Ateşe benzin dökmenin faydası yok. Bölgemizde sulh için Montrö dahil her uygulamayı kullanacağız. Daha adil bir dünyayı tesis etmek için dünya 5’ten büyüktür diyor ve sistemin günümüz şartlarına reform edilmesini talep ediyoruz. BM üyesi 193 ülkenin kaderini 5 ülkenin insafına bırakan sistem adaletsizdir. Sistem yeniden reforme edilmeli.”
Monrtö ve boğazlar
İstanbul Ve Çanakkale Boğazı’ndan savaş gemilerinin geçişini düzenleyen Montrö Sözleşmesi konusunda da Erdoğan “Montrö sözleşmesinin ülkemize verdiği yetkilerin kullanılması dahil elimizden geleni yapacağız” dedi.
Suriye ve Rojava politikası için yaptırımlara Türkiye uymadı
AB, AB ülkeleri ve İngiltere Rusya’ya karşı yaptırım kararı aldılar. Bankalar arsı para transferi SWIFT’ten (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) de Rusya çıkarıldı. Duma milletvekillerine, bakanlara, oligarklara yaptırım kararları alındı.
Ancak Suriye ve Rojava politikasında Rusya ile Astana-Soçi formatının devam etmesi, Kürtlere yönelik operasyonlarda Rusya’nın Suriye hava sahasını kapatmaması ve kara sınırından TSK ile SMO geçişlerini önlememesi için AKP-MHP yönetimi yaptırımlara dahil olmadı.
‘Çekimser’ oy kullandı
26 Şubat 2022’de Rusya’nın Avrupa Konseyi’nde temsil haklarının askıya alınmasına dair yapılan oylamada, AKP-MHP yönetimindeki Türkiye “çekimser” kaldı. Oylamada 47 Avrupa Konseyi üyesinden 42’si, Rusya’nın üyeliğinin askıya olunması yönünde oy verdi. Rusya ve Ermenistan’ın karşı oy kullandı. Sırbistan ve Azerbaycan’ın da oylamaya katılmadı.
Erdoğan’ın açıklamalarıyla Türkiye’nin bu tavrı arasındaki çelişki tartışma konusu oldu.
Oylamadan bir gün önce ne demişti?
25 Şubat 2022 günü Erdoğan şunları söylemişti: “Şu anda AB ve bunun yanında Batıcı bütün zihniyetler maalesef ciddi kararlı bir duruş sergilemediler. Hepsi Ukrayna’ya bol bol nasihat çekiyorlar. Bu nasihatle bir yere varmak mümkün değil. Yoksa bol bol nasihat çekmek, bol bol kınamak, böyle bir Karagöz-Hacivat cümbüşüne bu işi döndürmemek gerekir. Bugüne kadar bol bol nasihat çeken Batı şu anda halen bu nasihatlerine devam ediyor. Temenni ederim ki bugünkü NATO Zirvesi daha kararlı bir duruş ortaya koymak suretiyle çünkü Avrupa Birliği üyesi ülkelerinin hemen hemen tamamına yakını biliyorsunuz NATO ülkesi. Ama hala bir duruş, bir kararlılık ortaya konmayınca bu tabii Zelenski’nin de ifadesiyle ‘Sadece bize nasihat veriyorlar, herhangi bir destek vermiyorlar.’ dediği gibi bir duruş ortaya koyuyor ki bu ne dostluğa ne dayanışmaya sığmaz.”
Jens Stoltenberg: Türkiye’nin verdiği SİHA’lar önemli
Bu arada CNN Türk canlı yayınında konuşan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Antalya Diplomasi Forumu için geldiği Antalya’da Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile görüştüğünü söyledi. Stoltenberg şunları söyledi: “Yapabileceğimiz her şeyi yapıp bu savaşı bitirmemiz gerekiyor. Türkiye’yi Ukrayna’da barışçıl bir çözüme gidebilecek diplomatik ve siyasi süreçleri kolaylaştırma çabaları nedeniyle takdirle karşılıyorum. Moskova ve Kiev arasında büyük bir arabuluculuk görevi yürütülüyor. Ukrayna’ya destek sağlamalıyız. Türkiye de askeri ve ekonomik destek veriyor. Evet bütün müttefiklerimizden yaptırım yapmalarını bekliyoruz. Ancak Rusya’ya bir bedel ödetebileceğiz. Bu konuyu sayın Çavuşoğlu’na da ilettim. Türkiye burada kilit bir rol oynuyor. Türkiye kilit kapasiteler de sağlıyor Ukrayna’ya. SİHA’lar bu noktada önemli. Detay vermeyeyim bu SİHA’ların teslimatı için çok önemli.”
Taliban’da katıldı
Afganistan’da geçen yılın ağustos ayında yönetimi ele geçiren Taliban’ın geçici hükûmetinden Dışişleri Bakanı Vekili Muttaki de Forum’a katıldı
ANTALYA
