Kadın öncülüğündeki yerel yönetim anlayışıyla bir yılı değerlendiren seçilmiş kadın belediye eşbaşkanları, barış ve demokratik toplumun inşasında kadınların rolüne dikkat çekti
31 Mart 2024 yılında yapılan seçimlerde seçilen kadın eşbaşkanlar ve kayyımlarla gasp edilen belediyelerin kadın eşbaşkanları, bir yıllık çalışmalarını değerlendirmek ve gelecek dönemin yol haritasını belirlemek amacıyla ara dönem toplantısı gerçekleştirdi. Farklı kentlerden kadın eşbaşkanların katıldığı toplantıda, yerel yönetimlerde kadın öncülüğünün rolü, demokratik toplumun inşası, Kürt kadın hareketinin mirası ve barış çağrıları öne çıktı. “Kadınların siyasete ve topluma değdiği her yerde dönüşüm vardır” vurgusuyla konuşan eşbaşkanlar, kırsaldan kente kadar toplumun tüm kesimlerine ulaşacak planlı ve kolektif bir çalışma süreci başlattıklarını belirtti.
‘Katılımcı demokrasiyi hedefleyen paradigmayla çalışmalarımızı sürdürüyoruz’
Geride bırakılan bir yılın ardından, çalışmalar sırasında yetemedikleri noktaları tespit eden ve bundan sonraki süreçte daha kapsamlı çalışmalar yürütmeyi hedefleyen, yerine kayyum atanan Wan Belediye Eşbaşkanı Neslihan Şedal, toplantının amacını şu sözlerle aktardı:
“Bir yıl sonra yerel yönetimler alanında konferansa giderken, sorunlara daha güçlü ve kararlı bir şekilde yaklaşmak, daha kapsamlı çalışmalar yürütebilmek amacıyla bu toplantıyı gerçekleştirdik. Ara dönem toplantısını kadınlar olarak organize ederken, bu toplantıya hangi şiarla yaklaştığımız da bizim için çok önemliydi. ‘Kadın yaşamdır, yaşam kendini yönetmektir’ şiarıyla gerçekleştirdiğimiz bu ara dönem toplantısı, yürüttüğümüz fikriyatın, dayandığımız paradigmanın ve hayata geçirmeye çalıştığımız perspektifin bir yansımasıdır. Biz, halkçı, toplumcu ve tamamen katılımcı bir demokrasiyi yerelde radikalleştirmeyi hedefleyen bir yerel yönetimler paradigmasıyla çalışmalarımızı sürdürüyoruz.”
Toplumda yaşanan sorunlardan en çok etkilenen kesimlerin kadınlar ve gençler olduğunu vurgulayan Neslihan Şedal, çözümün de bu kesimlerle ortak akıl temelinde geliştirileceğini belirtti. Neslihan Şedal, “Kadınlar olarak bizim için bu yönetimin en temel öncü gücü, motivasyonu ve öznesi; o toplumda yaşayan tüm kadınlardır. Yerel yönetimler alanında kadınların sorunlara bakış açısı, çözüm üretme yeteneği ve bu yeteneğin tarihsel bir arka planı olduğu gerçeğini görünür kılmak açısından da toplantımızı bu şiarla başlattık. Daha önce de aynı anlayışla; ‘Jin jiyan e, jiyan xwe rêvebirîne’ yani ‘Kadın yaşamdır, yaşam kendini yönetmektir’ şiarıyla birçok toplantı ve kadın buluşmaları gerçekleştirilmişti. Ancak bu kez, bu ortak aklın ve kolektif ruhun daha güçlü bir şekilde hayata geçmesi adına bu şiarı toplantımızın temel ekseni haline getirdik. Bundan sonraki süreçte ise hem kadına yönelik şiddetle mücadelede, hem kadın yoksulluğuna karşı kadın ekonomisini güçlendirme alanında, hem de tüm cinsiyetçi politikalara karşı kadının özgür yaşam alanlarını, özgür düşüncesi ve bilinciyle hayata geçireceği mekanizmaları kurma perspektifiyle yol almayı temel ilkemiz olarak belirledik” şeklinde konuştu.
‘Barışın toplumsallaşması gerekiyor’
Barış sürecine de dikkat çeken Neslihan Şedal, içinde bulunulan dönemin tarihsel önemine vurgu yaparak, “Çok tarihi bir süreçten geçiyoruz. Bu ülkenin en temel sorunu barış, adalet, hukuksuzluk ve demokrasi meselesidir. Dolayısıyla toplumsal barışın sağlanabilmesi ve toplumun demokratikleşebilmesi için öncelikle barışın gerçekleşmesi, toplumsallaşması gerekiyor. Kürt halkı, 100 yıldır soykırım, asimilasyon ve yok sayma politikalarına maruz kalmıştır. Varlığı tehdit altında olan bir halkın en temel meselesi; demokrasi, adalet, eşitlik ve özgürlük olmuştur. En son 27 Şubat’ta Kürt Halk Önderi Sayın Abdullah Öcalan’ın yaptığı barış ve demokratik toplum çağrısı da bu çerçevede değerlidir. Bu çağrı, artık savaş politikalarının, adaletsizliğin, eşitsizliğin ve soykırım uygulamalarının sona ermesi; başta Kürt halkı olmak üzere tüm halkların barış içinde, adalet temelinde ve onurlu bir yaşam sürmesi yönünde yapılmış bir çağrıdır.
Sayın Öcalan’ın bu çağrısını sahiplenmek üzerinden bir örgütlenme biçimi geliştiriyoruz. Çünkü inanıyoruz ki, bu ülkede Kürt özgürlük sorunu çözülmeden eşitlik, adalet ve demokrasi sorunu da çözülemez. Toplum demokratikleşirse; yoksulluk, işsizlik, kadın kırımı, zorunlu göç ve diğer tüm toplumsal sorunların çözümü de daha mümkün hale gelecektir. Toplantımızı da bu perspektif üzerinden şekillendiriyoruz” dedi.
‘Kadınlarla bütünlüklü olarak çalışıyoruz’
Bu toplantının Kürt kadın hareketi adına önemli bir adım olduğuna dikkat çeken Farqîn (Silvan) Belediye Eşbaşkanı Sevim Biçici, sürecin politik bağlamına da işaret ederek, “Bu adım, siyasi süreçten bağımsız bir adım değil. Üzerimize düşen ve bizlere yüklenen binlerce görevi yerine getirmeden önce yürüttüğümüz tartışmalardır bunlar. Önümüzde uzun bir yol var. Sadece kendi özgürlüğümüz için değil; Kürdistan’ın dört parçasında ve Ortadoğu’da yaşayan tüm kadınlar için mücadele ediyoruz. Bugün, bu mücadeleyi nasıl büyüteceğimizi tartışıyoruz. Bu bilinci açığa çıkararak, o güç ve moralle sahaya inecek; yerel yönetim ve belediyecilik anlayışımızı, demokratik ve özgürlükçü paradigmamız doğrultusunda yürüteceğiz. Bu anlayışı daha bilinçli, sistematik, planlı ve programlı bir biçimde hayata geçirmek adına bu ara dönem toplantısını gerçekleştirdik. Hedefimiz, örgütlenmek ve örgütlülükle birlikte kadının rengini görünür kılmaktır. Sadece kadın parlamenterlerle değil; il, ilçe ve yerel örgütlerdeki kadınlarla; aynı zamanda TJA Kadın Hareketi, sivil toplum örgütleri (STK) ve mecliste yer alan kadınlarla birlikte bütünlüklü bir çalışma yürütüyoruz” ifadelerine yer verdi.
Bu ülkede herhangi bir süreçten söz edilecekse, bunun mimarının Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan olduğuna dikkat çeken Sevim Biçici şu ifadeleri kullandı:
“Bugün sürdürülmekte olan bu sürecin temelleri, kadın öncülüğündeki Kürt Özgürlük Hareketi tarafından atıldı ve bugüne kadar taşındı. Kadın öncülüğünü açıkça görebiliyoruz. Saralardan, Gülten Kışanak’lardan bize miras kalan bu mücadeleyi şimdi yerel yönetimlerde sürdürmeye çalışıyoruz.
Ataerkil ve erkek egemen zihniyet sistemine en büyük darbeyi, bu kadın hareketi ve kadın örgütlülüğü vurdu ve vurmaya devam edecek. Çünkü bu sistemden sadece kadınlar değil, bugün bizimle birlikte yürüyen erkekler de rahatsız. Bu da bize, önemli ve umut verici bir aşamada olduğumuzu gösteriyor. Ancak bu yeterli değil. Eğer hâlâ topraklarımızda ve dünyada kadınlar şiddet görüyorsa, demek ki henüz özgürlüğe ulaşmış değiliz. Bu yolun daha başındayız. Bu yolu yürümeye devam etmeliyiz. Yolun öncüleri, ışığı olmalıyız. Ne zaman ki şiddetsiz bir toplumda, şiddetsiz bir coğrafyada yaşadığımıza inanabiliriz, işte o zaman hepimiz gerçek anlamda özgürleşmiş olacağız. Çünkü şiddetin olduğu yerde ne güvenlikten ne de özgürlükten söz edebiliriz.”
‘Kadın kentlerini nasıl inşa edebiliriz?’
Bir yıl içerisinde yapılan ve yapılamayan çalışmaları değerlendirdikleri bir toplantı gerçekleştirdiklerini belirten ve yerine kayyum atanan Êlih (Batman) Belediye Eşbaşkanı Gülistan Sönük, toplantının içeriğine dair şu açıklamalarda bulundu:
“Bu toplantıda, geride bıraktığımız bir yıl boyunca yapabildiklerimizi, yapamadıklarımızı ve önümüzdeki süreçte neleri yapabileceğimizi tartışıyoruz. Barış ve demokratik toplum çağrılarının yapıldığı böylesi tarihsel bir süreçte bu toplantıyı gerçekleştirmek bizim için oldukça kıymetlidir. Barışın ve demokratik toplumun inşasında yerel yönetimlerin öncü bir rolü var. Yerelde bu öncülüğü ise biz kadınlar üstleniyoruz. Demokratik toplumu inşa ederken, kadınların öncülüğünde bu süreci nasıl daha güçlü sürdürebileceğimizi burada tartışıyoruz. Bu inşayı, toplumu bir bütün olarak gören; kadınları, yaşlıları, engellileri, gençleri, yani kentte ve yerelde yaşayan herkesin ihtiyaçlarını kapsayan bir hizmet anlayışıyla ele alıyoruz. Hizmeti nasıl daha kapsayıcı hale getirebiliriz, bunu değerlendiriyoruz. Bu tarihi toplantının Mayıs ayına denk gelmesi de bizler için oldukça anlamlı. Kadın kentlerini nasıl inşa edebiliriz ve kadına mal olmuş bir kazanımın aslında tüm topluma da mal olduğunu nasıl görünür kılabiliriz, bunun bilinciyle hareket ediyoruz.
Toplantı, tüm belediye eşbaşkanları, il genel meclis üyeleri ve belediye meclis üyelerinin ortak katılımıyla gerçekleşti. Çalışmalarımız yalnızca kent merkezlerine sıkışmış bir hizmet anlayışıyla değil; kırsalda yaşayan kadınlar, gençler ve çocuklarla buluşmayı da içeren kapsayıcı bir perspektifle yürütülüyor. Kırsaldaki kadınların yaşadığı sorunlara nasıl çözümler üretebileceğimizi de bu toplantıda tartıştık. Toplumu daha geniş ve katılımcı bir perspektifle ele alarak çalışmalarımızı sürdüreceğiz. Bu noktada bütün kadın yoldaşlara ve seçilmiş temsilcilere düşen en temel görev, bu öncülük misyonunu kararlılıkla yerine getirmektir.”
‘Eşbaşkanlık ciddi bir değişim ve dönüşüm yaratmıştır’
Siyasetin topluma yansımasının niteliğine dikkat çeken Gülistan Sönük, eril zihniyetin toplumsal sonuçlarına karşı kadın yönetimlerinin dönüştürücü gücüne vurgu yaptı. Gülistan Sönük, “Eril zihniyetin, erkek egemen ve cinsiyetçi siyasetin topluma iz düşümü; savaş, cinsiyetçilik, militarizm, dincilik ve bilimcilik adı altında şekillenen bir tahakküm sistemidir. Bu anlayışın beraberinde getirdiği şey ise tecavüz kültürüdür. Kadın yönetimlerinin siyasete etkisi ise bunun tam tersidir: Cinsiyetçiliğe karşı kadın özgürlüğünü, tekçiliğe karşı çok renkliliği, milliyetçiliğe karşı demokratik ulusu temsil eder.
Bu değişim yalnızca yerel yönetimler alanında değil, siyasetin tüm alanlarında kadın bakış açısı ve kadın yönetimi güçlendikçe daha görünür hale geliyor. Kadın aklı siyasete temas ettikçe, bu dönüşüm toplumda çok daha net bir şekilde hissedilecektir. Bunun en büyük tanıklığını da Kürdistan coğrafyası yapıyor. Kürt siyasetinde kadınlar her zaman öncü bir rol üstlenmiştir. Yerel yönetimlerde uygulanan eşbaşkanlık ve eşit temsiliyet modeli, ciddi bir değişim ve dönüşüm yaratmıştır. Kürt siyasi hareketiyle birlikte yalnızca Kürdistan’da değil, Türkiye genelinde de siyasetin rengi değişti. Erkek egemen siyasal şiddet diline karşı Kürt kadın hareketinin ortaya çıkması, siyasette kendi sözünü kurması, yalnızca siyaseti değil, aynı zamanda toplumun demokratikleşme sürecini de dönüştürmüştür” ifadelerini kullandı.
Kaynak: JINNEWS
