Tuz Gölü’nün Eskil kıyılarında yüzlerce flamingonun öldüğü görüldü. Bir süre önce başlayan sondaj çalışmalarında yer altından çekilen ağır metallerle dolu tuzlu suların Eskil kıyılarına dökülüyor olması katliamın nedeni olabilir
Tuz Gölü’nde yüzlerce flamingo ölü halde bulundu. Havuz medyada ‘esrarengiz flamingo ölümleri’ olarak verilen haberler dikkat çekerken, bu kuşların ölüm nedeninin, Tuz Gölü altında doğalgaz depolama amacıyla yapılan sondajlar olduğunu gösteren veriler mevcut. Türkiye’nin tuz ihtiyacının yüzde 40’ını karşılayan Tuz Gölü, onbinlerce flamingo tarafından ziyaret edilerek kuluçka bölgesi olarak kullanılıyor. Penceretv’nin haberinde; onbinlerce flamingonun kuluçkaya yatmak için geldiği Tuz Gölü’nde yüzlerce flamingonun (allı turna) ölü olarak bulunduğunu gösteren görüntüler yayınlandı. Tuz Gölü 1. derece doğal sit alanı ve yüzbinlerce kuşun üreme alanı olmasına karşın, ‘Doğalgaz depolama’ alanına dönüştürülüyor olması Tuz Gölü’nün ve bu gölden yararlanan canlıların idam fermanı.
Göl kurudu
Son yıllarda yaşanan iklim değişiminin sonuçları birçok canlı türün yaşamını yok ederken, Türkiye’de flamingoların en fazla yaşadığı ve kuluçkaya yattığı doğal alanlardan biri olan Tuz Gölü’nde, uzun yıllardır yavru flamingo ölümleri yaşanıyordu. Flamingo yavrularının ölümlerine Tuz Gölü’nün su seviyesinin düşmesiyle birlikte, kuşların besin kaynaklarının yok denecek düzeylere düşmesi yavru flamingoların ölümüne yol açıyor. Tuz Gölü üreme, göç ve kışlama dönemlerinde çok sayıda farklı kuş türüne de ev sahipliği yapıyor. Tuz Gölü’ndeki su seviyesinin çok düşmüş olması sadece iklimsel nedenlere bağlı olmadığı ise biliniyor. Çevresinde kontrolsuz biçimde açılmış olan su kuyuları bir etken iken en önemli neden ise gölü besleyen sular üzerine yapılmış olan HES’lerdir. Tüm bunlar yetmez gibi Tuz Gölü’nün altı doğalgaz deposu yapılarak gölün sonu getiriliyor.
Ağır metaller ve tuzlu su!
Aksaray’ın Sultanhanı ilçesinde kurulan sondajlama alanında inşa edilen tesis için yapılan törende konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Tuz Gölü Doğal Gaz Depolama Genişletme Projesi’nin dünyada yapımı devam eden en büyük depolama projesi olduğunu belirterek, “Tamamlandığında inşallah 5.4 milyar metreküp toplam kapasiteyle tuz yapılarında oluşturulan dünyanın en büyük depolama tesisine kavuşmuş olacağız” diye belirtmişti. Bölgede sondaj kuyusu açma çalışmaları sürerken, toplam kuyu sayısı 60 adedi bulacak. Aksaray Sultanhanı ilçesinde süren genişletme Projesi’nin 2023’ün son çeyreğinde tamamlanacağı ve proje için yaklaşık 30 yıllık bir işletme dönemi öngörülüyor. Hirfanlı Barajı’ndan 150 km yol katedecek boru hattıyla miktarı belirtilmeyen suyun kuyulara getirilerek, yerin yaklaşık bin 500 metre derinliklerindeki tuz tabakaları, suyun içine katılan kimyasallarla eritme işlemi yapılıyor. Sultanhanı’nda yerin altına basılan suyun tuzu eritmesi sonrası yukarıya geri alınan suyun tuzla birlikte yer altına hapsolmuş ağır metallerle dolu olarak yeryüzüne çıkarılıyor
Atık deşarjı İskil kıyılarına!
Botaş tarafından hazırlanan proje dosyasında, Aksaray ili Sarıyahşi, Ağaçören, Ortaköy, Eskil ve Merkez ilçeleri, Konya ili Emirgazi ilçesi ve Ankara ili Evren ilçesi sınırları içerisinde planlandığı belirtilerek, “Proje kapsamında tesis edilecek olan ana ve yardımcı ünite ve yapılarının etrafı genel olarak tarım arazileri ve mera alanları ile kaplı olup, su alma yapısı Hirfanlı Barajı kıyısında olacaktır. Ayrıca, tuzlu su deşarj hattı difüzör noktası devam eden mevcut projede olduğu gibi Tuz Gölü’nün güneyindeki kurak alanlarda tesis edilecektir” ibareleri yer alırken bugün ortaya çıkan flamingoların ölümüne yol açtığı anlaşılan şu satırlar, “Tuzlu Su Deşarj Hattı Yaklaşık 45 km uzunluğunda deşarj hattı Aksaray ili, Merkez ilçesi sınırlarından başlayarak, Aksaray ili, Eskil ilçesi güzergahını takip ederek yine Aksaray ili, Eskil ilçesi sınırları içerisinde tuzlu su deşarj noktasına ulaşmaktadır” ifadeleri kuş ölümlerinin nedenini ortaya koyuyor. Flamingo ölümlerinin İskil kıyılarında ve tuzlu su deşarj alanında yaşanmış olması deşarjın başladığını ve sonuçlarının da ortaya çıktığını gösteriyor.
Her şey sermaye için
Aksaray’ın Eskil ilçesinde yaşayan bir yurttaş, yüzlerce flamingonun ölme nedeninin araştırılması gerektiğini belirterek, “Tuz Gölü dendiği zaman aklımıza allı turnalar, yani flamingolar gelir. Türkiye’de en çok flamingonun yetiştiği, büyüdüğü, barındığı ve beslendiği yer Tuz Gölü. Yani bu sınırlar. Ama yüzlerce flamingo burada öldü. Neden ölüyor?” derken bir başka yurttaş ise “Aksaray’ın Eskil ilçesinde Tuz Gölü’nde her sene onbinlerce flamingo geliyor. Fakat maalesef bir kısmı burada bilinmeyen sebeplerden dolayı öldü” şeklinde konuşurken asıl sorunun farkında olmadıkları anlaşılıyordu. Doğalgaz depolama alanı olarak kullanılmak istenen Tuz Gölü’nde yeraltı tuzlarının eritilmesi sonrası göçmeler olabileceği biliniyor. Bu göçmeleri engellemek adına ise yeraltına depolanmak istenen doğalgazı 1/3’nün yeraltında sürekli tutulması gerektiği belirtiliyor. Ancak 5.4 milyar metreküp gazın 1.8 milyar metreküpünün yeraltına hapsedilecek olması 30 yıllık ömrü olan depolamada büyük bir maliyeti ortaya çıkarırken binlerce yıldır var olmuş Tuz Gölü ve bu gölden yararlanan canlıların yaşam alanlarının yok olması, sermaye çıkarları için umursanmıyor.
EKOLOJİ SERVİSİ
