AKP grup başkanı Abdullah Güler, bir gazeteci arkadaşımızın sorusu üzerine “Ya şu AK Parti’ye bir teşekkür edin önce. 2003’te 87 milyon olan zeytin ağacı sayısı 210 milyon oldu şimdi.
Nasıl oldu bu?
Ya önce şu AK Parti’ye bir teşekkür edin ya!” dedi.
Doğrudur, 87 milyon adet olan zeytin ağacını 200 milyona çıkaran AK Partidir.
Ama teşekkür faslına geçmeden evvel Abdullah Güler’in, “Nasıl oldu?” sorusunun havada bırakmamak için cevaplayayım. Belli ki AK Parti tarımda yaptığı tahribatı unutmuş.
Yanıt: Zeytin ağacı sayısı 87 milyon adet iken Ege Bölgesi ovalarında çiftçiler şimdiki gibi zeytin değil tütün ve pamuk da yetiştirirlerdi. Akdeniz bölgesi ve Çukurova’da üreticiler zeytin değil pamuk üretirlerdi. Zeytin, incir, üzüm ezelden beri, pamuk iki yüz yıla yakın bir zamandır Ege ve Akdeniz ovalarında yetiştirilmekteydi. Hatta Evliya Çelebi, Aydın için “Dağlarından yağ, ovalarından bal akar” ifadelerini kullanmıştır bir seyahatinde. Çelebi’nin “dağlarından yağ akar” dediği zeytin ağacından elde edilen yağdır. Ovalarında bal akardan kastettiği, incir ve üzümdür. Yani zeytin ağacı, ova ağacı değil dağ bitkisidir aslında.
Zeytin niye çoğaldı ve ovaya indi, kim indirdi?
DSP-MHP-ANAP Koalisyon Hükümeti döneminde (59’ncu Hükümet) TEKEL’i özelleştirmek için Tütün Yasası çıkarıldı. Fakat onların TEKEL’i özelleştirmeye hükümetlik ömürleri yetmedi. IMF’nin verdiği TEKEL’i özelleştirme görevini 2002 yılında tek başına iktidar olan AKP yerine getirdi. 2008 yılında da sigara fabrikalarını sattı.
Aşağıdaki tabloda görüldüğü gibi TEKEL özelleştirilmeden önce yerli tütün kullanım oranı 2003 yılında yüzde 42,1 iken şimdilerde bu oran yüzde 11,4’e kadar düştü. 2003 yılında ithal tütün oranı yüzde 57,9 iken şimdilerde yüzde 90’lara dayandı.
Evet. 2008 yılında sigara fabrikalarını satan AKP Hükümeti 2009 yılında da devleti tütün piyasalarından çekti. Piyasada yerli tütünden imal edilen sigara tamamen kalmadı. Ayrıca ihraç edilen ve yurt içinde satılan sigaralarda da yerli tütün kullanımı azaldı. AK Parti’nin bu yanlış ve güdümlü tütün politikaları nedeniyle 2002 ürün yılında 400.000 olan tütün üretici aile sayısı 40 bine kadar düştü, 360 bin tütün üreticisi çiftçi üretemez oldu. Tütüncülüğü terk etti. 160 milyon kilogram olan tütün üretim miktarı, 2021 ve 2022 ürün yıllarında 58 milyon kilogram olarak gerçekleşti. Tütün üretimi 102 milyon ton azaldı. Tütün Eksperleri Derneği’nin 2020 Tütün Raporu’na göre, Türkiye 2020 yılında 51 bin 845 ton tütün ihracatına karşılık, 115 bin 459 ton tütün ithalatı gerçekleştirdi. Değer olarak bakıldığında ise, 2020 yılında 279 milyon dolarlık ihracata karşılık 562 milyon dolarlık tütün ithalatı yapıldı.
Peki AKP politikaları nedeniyle tütün ekemeyen üretici aileler şimdi ne üretiyor? Biz cevap verelim.İşte tütün ekmeyi bırakan 360 bin çiftçi aile arazilerini boş bırakmamak için mecburen borca harca bulanarak zeytin ağacı dikmek zorunda kaldı. Yani çiftçiler AKP bu marifeti (!) sayesinde çaresiz zeytin yetiştiriciliğine yöneldi Ege ve Akdeniz ovalarında.
Pamuğa gelince…Pamuk ova bitkisidir. Ovada yetişir. Türkiye’de pamuk tarımının tamamına yakını Ege, Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Çukurova ve Antalya ovalarında gerçekleştirilmektedir.
TÜİK verilerine bakıldığında 2018 yılında 1995 yılına göre Güneydoğu Anadolu Bölgesinde pamuk ekim alanları % 53 oranında genişledi. Ege’de %60, Çukurova’da % 64, Antalya’da % 84 daraldı. Bu süreçte ekim alanlarındaki toplam daralma ise %32 oldu. Özellikle Ege ve Çukurova’daki gerileme sadece oransal olarak değil hektar (arazi) bazında da ciddi rakamlara ulaştı.
Yukarıdaki tabloya göre 2000 yılında 654 bin hektar alanda pamuk üretimi yapılmaktaydı. 2020 yılında bu üretim alanı 354 bin hektara geriledi. Pamuk ithalatı 577 bin tondan 1 milyon 80 bin tona yükseldi. İthalat için 2000 yılında 681 milyon dolar ödeniyorken 2020 yılında 1 milyar 664 milyon dolar ödendi. Pamuk üretiminde AKP uyguladığı politikalar sonucunda, birçok çiftçi pamuk üretimini terk etti. Ege, Akdeniz ovalarında pamuk üretme yerine mecburen zeytine yöneldi. Türkiye zeytin ağacı sayısı bu nedenle arttı. Oysaki bu ovalar yılda iki, bazen üç ürün alınan topraklardır. Çok yıllık bitki yetiştirme yerine tek sezonluk ürün üretimine uygun toprak ve iklim koşullarına sahiptir. Evet sayın Güler, AKP olarak tarımın DNA’sı ile oynadınız ve bozdunuz. Çoktan beri de doğanın DNA’sı ile oynuyorsunuz. Meclise getirdiğiniz son Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapma Yasa Tasarısıyla doğanın ve tarımın DNA’sını hepten bozuyorsunuz ve karşılığında teşekkür bekliyorsunuz.
Ve bir soru: Tarımda uygulanan yanlış politikalarla ovalarda pamuk ve tütün üreten çiftçiler mecburen zeytine yöneldi. Dağda zeytin yetiştirenlerin zeytinliklerine madenciler el koyduğunda ovada arazisi olmayan bu çiftçiler ne yapacak, nasıl geçinecek?
Dağların kadim bitkisi zeytini ve yetiştiricilerini halkın gıdası olan tarımı ve çiftçilerini maden şirketleri için bu torba yasa ile feda edeceksiniz.
Yapmayın! Zeytin ağacı dağa yakışır. Dağlar zeytin ağacı ile güzelleşir. Dokunmayın!
