İHD Diyarbakır Şubesi, üç belediyeye kayyum atanması sonucunda yapılan protesto eylemlerinde, birçok yurttaşın maruz bırakıldığı işkence ve kötü muameleye dikkat çekilerek, bunun bir suç olduğu belirtildi
İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, İçişleri Bakanlığı tarafından Diyarbakır, Van ve Mardin büyükşehir belediyelerine kayyım atanması ve sonrasında gelişen olaylara ilişkin yazılı bir açıklama yayınladı. Açıklamada, kayyım atamalarının ilk gününden bu yana HDP’lilere ve yurttaşlara tepkilerini dile getirirken maruz kaldıkları, işkence kötü muameleye işaret edildi. Açıklamada üç büyükşehir belediye eşbaşkanının görevden alındığının basına düştüğü andan itibaren yaşananlara yer verildi. Açıklamada şu ifadeler kullanıldı: “Resmi açıklamadaki dayanaklar, sabaha karşı belediye binaları ve çok sayıda eve yapılan baskınlar, gözaltı gerekçeleri, sonraki günlerde yurttaşların demokratik hakkı olan ve şiddetsiz bir şekilde gerçekleştirdiği toplumsal tepkiye yapılan müdahale şekli, tamamen hukuk dışıdır..” Açıklamanın devamında kayyım atamaları ve sonrasında gerçekleşen protesto eylemlerinde yaşananlar şu şekilde sıralandı:
- Diyarbakır Valiliği ve İçişleri Bakanlığı, kendilerini yargı makamlarının yerine koyarak hareket etmiş, hukuka aykırı davranmışlardır. Milyonlarca seçmenin seçme hakkı elinden alınarak, Anayasa ve yasalara aykırı hareket edilmiş, suç işlenmiştir.
- Görevden alma kararı, muhataplarına tebliğ edilmeden basına düşmüş, hemen akabinde belediye binaları ve çevrelerindeki yollar yoğun bir ablukaya alınmış, belediye kapıları kırılarak içeri girilmiştir. Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Hizmet Binası 19 Ağustos 2019 tarihi itibari ile çevresi kolluk güçlerince bariyerlerle kapatılmıştır. Bariyerlerle açık cezaevi görünümü andıran binaya yurttaşlar yoğun güvenlik önlemi altında girebilmektedir. Böylelikle seçilmiş belediye eşbaşkanı ve meclisin görevi elinden alınarak yerine kayyım vasıtasıyla, adeta halk iradesi kolluk gücüne teslim edilmiştir.
- Diyarbakır, Van ve Mardin başta olmak üzere birçok kentte 19 Ağustos 2019 günü 420 civarında olan gözaltı sayısı, 23 Ağustos 2019 Cuma günü 1000 kişiyi aşmıştır. Yapmış olduğumuz tespit çalışmalarında; Diyarbakır’da 18 Ağustos 2019 gününden itibaren ev baskınları sonucu 138 kişi gözaltına alınmış, yine 32 kişi de toplumsal gösteriler sırasında gerçekleşen polis müdahalesi sonucu gözaltına alınmıştır. Diyarbakır’da gözaltına alınan ve en az 4 gün gözaltında tutulan yurttaşların bir kısmı emniyet ifadelerinin ardından bir kısmı ise adli birimlerce yapılan sorgu işlemleri sonrasında serbest bırakılmışlardır. 26 Ağustos 2019 tarihi itibari ile gözaltında bulunan 10 yurttaş da emniyet ifadeleri alındıktan sonra adliyeye sevk edilmiş adli kontrolle serbest bırakılmışlardır.
- 20 Ağustos 2019 tarihinde Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi önünde yurttaşların gerçekleştirmek istediği protestolarda HDP milletvekilleri Feleknas Uca, Ayşe Acar Başaran, Semra Güzel, Gülistan Koçyiğit cop ve tekme darbeleriyle yaralanmış, görüntülerde açık olduğu üzere adeta linç girişimine maruz bırakılmışlardır. Kolluk güçlerince yapılan müdahale sonucunda HDP Batman Milletvekili Ayşe Acar Başaran yaralanıp hastaneye kaldırılmıştır. Ayrıca aynı gün HDP Diyarbakır il binası önünde içlerinde birçok milletvekilinin de bulunduğu yurttaşlara kolluk kuvvetlerince müdahalede bulunulmuştur.
- Mardin ve Diyarbakır’da gerçekleşen gösteri ve yürüyüş, basın açıklamalarını takip eden gazeteciler Ahmet Kanbal, Mehmet Şah Oruç, Rojda Aydın, Nurcan Yalçın, Halime Parlak ve Yelda Çiçek de gözaltına alınmıştır.
Seçilmişler yönetsin
Açıklamada son olarak, bir haftalık gözlem sonucunda elde edilen bulgular ışığında yetkililere dönük şu talepler sıralandı:
- Kayyım atamaları derhal geri alınsın
- Görevden alınan belediye eş başkanları görevlerine iade edilsin.
- Barışçıl gösteri ve protesto hakkı üzerindeki yasaklamalar son bulsun.
- Gösterilere müdahalede işkence ve kötü muamele yasağına aykırı uygulamalara son verilsin. İşkence ve kötü muamelede bulunan kolluk kuvvetleri ve emir aldıkları üst birimler hakkında etkin soruşturmalar başlatılsın.
- Haksız ve keyfi yakalama, gözaltı ve tutuklama işlemlerine son verilsin.”
DİYARBAKIR
