Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi için yayımlanan 703 Sayılı KHK paketinde, Devlet Tiyatroları Kanunu’yla ilgili değişiklikler de yapıldı. KHK ile yapılan değişiklikle “Devlet Tiyatroları bir Genel Müdür tarafından yönetilir” maddesi kaldırıldı. Bunun yanı sıra ödenek ve yönetimle ilgili kararlar tüzük ve Bakanlar Kurulu’ndan alınarak Cumhurbaşkanlığı’na bağlandı. Böylece Devlet Tiyatroları da artık resmen Cumhurbaşkanlığı’na bağlanmış oldu. 703 Sayılı KHK’nin 68. maddesi’ne göre 5441 sayılı Devlet Tiyatrosu Kanunu’nun 1. maddesi kaldırıldı. Bu maddede “Devlet Tiyatroları bir Genel Müdür tarafından yönetilir” deniyordu. Kanunda yer alan “Devlet Tiyatroları Genel Müdürüne en yüksek sanatkâr memur ücretine ilave olarak Bakanlar Kurulunca tayin edilecek miktarda idare ve temsil ödeneği verilir” maddesi ise, “Cumhurbaşkanınca tayin edilecek miktarda idare ve temsil ödeneği verilir” şeklinde değiştirildi. Ayrıca, yine kanunda yer alan “Tiyatronun iç ve yönetim işleri bir tüzükle belirtilir” ifadesi ise “Cumhurbaşkanınca çıkarılan yönetmelikle belirlenir” şeklinde değiştirildi.
‘Tümden kendine bağlamış’
Öte yandan Devlet Tiyatroları’nın Cumhurbaşkanlığı’na bağlanmasına birçok tiyatro oyuncusu, sanatçı ve kurum tepki gösterdi. Konuyla ilgili Twitter’da bir açıklama yapan HDP Milletvekili ve aynı zamanda tiyatro oyuncusu Barış Atay şunları belirtti: “2002’den bu yana sistematik bir saldırıya maruz bıraktığı devlet tiyatrolarının ve opera, balesinin genel müdürlüklerini hiçleştirmek yetmemiş, kurumu tümden kendine bağlamış. Artık repertuarı da, balerinlerin etek boyunu da direkt kendisi denetleyecek herhalde.”
Edebi kurul kaldırıldı
Yazar, tiyatro ve sinema oyuncusu Orhan Alkaya ise, sosyal medya hesabı Twitter’da Devlet Tiyatroları Kanunları’nın değiştirilen ve kaldırılan ilgili maddelerini paylaşarak tepki gösterdi. Müstehak Müstehak da bu durumu sosyal medya hesabından şu şekilde duyurdu: “Son yayımlanan KHK ile Devlet Tiyatroları kanunları darma duman oldu! Tüm tüzel kişilikler kaldırıldı! Edebi kurul kaldırıldı! Devlet Tiyatrosu’na ait tüm yetkiler an itibariyle Cumhurbaşkanına bağlandı!”
Kültür değil turizm canlanacak
2003’te Kültür ve Turizm bakanlıklarının birleştirilmesi ile kültürle ilgili kamusal yükümlülükler turizm üzerinden sağlanmaya çalışıldı. Kültür alanı eksik bırakılarak yeri başka şekilde doldurulmaya çalışıldı. Bunun yanı sıra Kültür Bakanı olarak görev yapanların nerdeyse tamamı ise, bu konuda ne bilgi birikime ne de deneyime sahip. Yeni kabinede Kültür ve Turizm Bakanı olarak ilan edilen Mehmet Ersoy da, kültürden çok turizm ve tur şirketleri ile adından bahsettirdi. Turizm ve Tur şirketi ile gündeme gelen Ersoy, kültür sanat alanında ne yapacağı ise merak konusu. İstanbul Üniversitesi İngilizce İşletme Bölümü mezunu olan Ersoy ayrıca, ETS Tur şirketi ve çeşitli otellerin de sahibi. Bu yüzden de Ersoy’un kültürden çok bütçe açığı için turizme yükleneceği yorumları yapılıyor. Ersoy’dan önce Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini yürüten Numan Kurtulmuş’un da kültür alanında önemli işler yaptığı söylenemez. Kurtulmuş İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunu. Bir dönem Kültür ve Turizm Bakanlığı görevini yürüten Mahir Ünal ise Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi’nden mezun.
KÜLTÜR SERVİSİ
