Dünyada gıda fiyatları 12 aydır düşerken Türkiye’de ise 2 yılı aşkındır sürekli artıyor. Türkiye’de son bir yılda gıda fiyatları yüzde 67 arttı
Türkiye seçim sürecine girmiş durumda ülkede en büyük sorunlardan biri de artan enflasyon ve gıda krizi.
Soğan fiyatlarında yaşanman artış kamuoyunun gündeminde sıcaklığını korurken Tarım ve Orman Bakanlığı kamyon kamyon soğanın İstanbul’a taşınmasının videosunu yayınladı.
TÜİK’e göre enflasyon düşerken gıda enflasyonu ise artmaya devam ediyor. Soğandan bibere yaşanan bu artış yurttaşı zor bir duruma sokarken dünyada ise bu durum tam tersi. Ülkede gıda fiyatlarındaki yıllık artış yüzde 67 olurken dünyada gıda fiyatları ise son 12 aydır düşüyor.
Gıda enflasyonunda yaşanan durum
Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü’nün (FAO) açıkladığı Küresel Gıda Fiyat Endeksi son bir yılda yüzde 21 düştü. Son iki yıla bakıldığında Türkiye’deki gıda enflasyonu yüzde 187. Aynı dönemde dünyadaki artış ise sadece yüzde 6’da kalırken Avrupa Birliği’nde de yüzde 26.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı yıllık tüketici enflasyonu (TÜFE) Mart 2023’te yüzde 51 oldu. Bu geçtiğimiz yılın aynı ayına göre göre değişimi gösteriyor. On iki aylık ortalamalara göre ise enflasyon yüzde 70 gerçekleşti.
TÜİK’e göre gıda fiyatları ise son bir yılda yüzde 67 artış gösterdi. FAO’nun Küresel Gıda Fiyat Endeksi ise aynı dönemde yüzde 21 düştü.
AB’de ise yıllık gıda enflasyonu yüzde 20. Bu oran Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nde (OECD yüzde 15.
Ancak mart verileri henüz açıklanmadığı için AB ve OECD verileri şubat 2022-2023 arasındaki değişimi gösteriyor.
Dünyada 12 aydır aralıksız düşüyor
Küresel gıda fiyatları 12 aydan bu yana aralıksız düşüyor. Türkiye’de ise Eylül 2020’den bu yana 31 aydan beri aralıksız yükseliyor. FAO ve TÜİK’in açıkladığı gıda fiyat endeksleri arasındaki fark Türkiye’nin “yeni ekonomik modele” geçtiği Kasım 2022’den itibaren giderek büyüyen bir makasa dönüştü. TÜİK verileri yeni ekonomik modelden sonra Türkiye’de gıda fiyatlarının nasıl hızla artmaya devam ettiğini ortaya koyuyor.
Ekonomik model çöktü
FAO Gıda Fiyat Endeksi ile TÜİK Gıda Fiyat Endeksini Mart 2021’de 100’e eşitlediğimiz ise fiyat değişimi daha net ortaya çıkıyor. Bu şu demek: Mart 2021’de dünya ve Türkiye’de gıda fiyatları eşit ve 100 birim.
2021 yılının ekim ve kasım aylarına kadar fiyatlar birbirine çok yakın seyrediyor. Ancak Aralık 2021’den sonra fark açılmaya başlıyor.
Mart 2023’de dünyada gıda fiyatları 106 birim iken Türkiye’de 287 birim oluyor. Bu da son iki senede dünyada gıda fiyatlarının yüzde 6; Türkiye’de ise yüzde 187 arttığını gösteriyor.
Kaynak: Euronews
