Amed’in Pasûr ilçesi ile Êlih’in Sason ilçe coğrafyasında bulunan Zorê Çayı üzerine yapılmak istenen HES için daha önce mahkemenin verdiği iptal kararına rağmen bakanlık HES’e onay verdi
Êlih’in (Batman) Sason ilçesine bağlı Herîvê köyü ile Amed’in (Diyarbakır) Pasûr (Kulp) ilçesine bağlı Xweşika köyü arasında akan Zorê Çayı üzerinde yapılmak istenen Hidroelektrik Santrali (HES) projesi, 2014’te Batman İl Genel Meclisi tarafından reddedilmişti. Ancak dönemin valisi Hulusi Şahin tarafından karar kabul edilmedi ve proje 25 Aralık 2020 tarihinde tekrar meclise sunuldu. Proje, AKP’li İl Genel Meclis başkanının iki oy kullanma hakkı nedeniyle 11 ret oyuna karşı 12 oyla kabul edilmişti.
Mahkeme kararı yok sayılıyor
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çevresel Etki Değerlendirme Denetim Genel Müdürlüğü’nce 13 Şubat 2014 tarihinde verilen “ÇED olumlu” raporuna karşı, 9 Mart 2021 tarihinde Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’ne bu dönem Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi (Yeşil Sol Parti) Milletvekili olan avukat Serhat Eren köylüler adına dava açtı. Davayı karara bağlayan mahkeme, “ÇED olumlu” raporunu, hukuka ve mevzuata uyarlılık bulunmadığı gerekçesiyle iptal edilmesi kararı verdi. İdare mahkemesinin verdiği iptal kararına rağmen Bakanlık geçtiğimiz gün ÇED raporunu yeniden askıya çıkarttı. Diyarbakır Valiliği’nin internet sitesinde, “Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü – ÇED Olumlu Kararının Askıda İlan Edilmesi Hk” başlığı ile yayınlandı.
4 mezra sular altında kalacakÇED raporu
Maya Enerji Üretim Şirketi tarafından yapılmak istenen proje, 67 bin 450 metrekare alanı kapsıyor. 49 yıllığına bu şirkete kiralanan alanda yapılmak istenen HES projesinin ömrü ise 50 yıl. Proje alanı içerisinde yer alan 95 parsel için kamulaştırma kararı alınırken, kamulaştırılacak şahsi parseller Pasûr ilçesine bağlı 140 haneli Şêxhemza köyü ve ona bağlı 10 mezrayı içine alıyor. Projenin faaliyete geçmesi ile birlikte mahalleye bağlı 4 mezra sular altında kalacak. Bu yerleşim yerleri arasında 90’lı yıllarda zorla boşaltılan köyler de var.
‘Yeniden dava açacağız’
Köylüler adına Diyarbakır 3. İdare Mahkemesi’nde dava açan milletvekili Serhat Eren, 2014’te verilen olumlu ÇED raporlarını Amed ve Êlih’te açtıkları davalar ile geçen yıl iptal ettiklerini söyledi. Eren, “Mahkeme kararını tanımıyorlar. Mahkeme verdiği kararda, arada yapılacak olan HES’in doğayı tahrip edeceğini, insanların temel yaşam kaynaklarını sonlandıracağını belirtmişti. Biz yeniden dava açacağız” diye konuştu.
Onlarca çiftlik suya gömülecek
Sason’da mevcut 4 HES’le bölge adeta işgale uğrarken, yapılmak istenen son HES ile birlikte 90’larda silah zoruyla boşaltılan köyler bu kez HES işgaliyle boşaltılacak. Bölge verimli tarım arazilerinin ve meraların bulunduğu bir yer ve köylünün temel geçim kaynağı ise hayvancılık. Su altında bırakılmak istenen 4 mezrada onlarca çiftlik var. Bu HES’in inşa edilmesi halinde Mûş-Amed yolu sular altında kalacak. HES’le birlikte kamulaştırılmış yani zorla el konulmuş arazilerden arta kalan araziler ikiye bölünecek. Köylü elinde kalan arazisinin diğer parçasına ulaşmak için kilometrelerce yol gitmek zorunda kalacak.
EKOLOJİ SERVİSİ
