Portekiz’de 6 genç, aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 32 ülke aleyhine iklim değişikliği ile ilgili oynadıkları olumsuz rolden dolayı AİHM’e dava açtı
Portekiz’li 6 genç ülkeleri iklim değişikliği konusunda “yeterli adım atmamakla” ve Paris Anlaşması’nın küresel ısınmayı 1.5 derece ile sınırlama hedefine ulaşmak için sera gazı emisyonlarını “yeterince azaltmamakla” Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurarak aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 32 ülkeye dava açtı.
Portekiz’de 2017’den bu yana her yıl meydana gelen orman yangınlarının küresel ısınmanın doğrudan bir sonucu olduğunu savunan yaşları 11 ile 24 arasında değişen altı davacı, yaşam hakkı, mahremiyet, aile hayatı ve ayrımcılığa uğramama gibi temel insan haklarının, hükümetlerin iklim değişikliğiyle mücadele konusundaki “isteksizliği” nedeniyle ihlal edildiği belirtiliyor.
Ülkeleri zorlayacak bağlayıcı karar isteniyor
Eylül 2020’de 27 AB üyesi ülkenin yanı sıra İngiltere, İsviçre, Norveç, Rusya ve Türkiye aleyhine açılan dava, Strasbourg’daki Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) tarafından bugüne kadar görülen en büyük iklim davası olma özelliğini taşıyor.
İngiltere merkezli Küresel Yasal Eylem Ağı (GLAN) tarafından desteklenen, yaşları 11 ila 24 arasında değişen Portekizli başvurucular, devletleri harekete geçmeye zorlayacak yasal olarak bağlayıcı bir karar istiyor.
Karbondioksit emisyonlarını azaltacak kararlar çıkabilir
Şikayetin kabul edilmesi halinde, ulusal mahkemelerden hükümetlerin iklim değişikliğinden sorumlu tutulan karbondioksit emisyonlarını şu anda planlanandan daha hızlı azaltmaları yönünde kararlar çıkabilir.
Mahkemeye başvuran gençlerden Andre Oliveira, yaptığı açıklamada, amaçlarının hükümetleri “yapacaklarına söz verdikleri şeyi yapmaya” zorlamak olduğunu belirterek, küresel ısınmayı 2 santigrat derece ve ideal olarak 1.5C ile sınırlandırmak için emisyonları azaltmaya yönelik 2015 Paris Anlaşmasına atıfta bulundu.
Altı başvuru sahibinden dördü, 2017 yılında iki orman yangınının 100’den fazla kişinin ölümüne yol açtığı Portekiz’in orta kesimindeki Leiria bölgesinden.
İlk duruşmada Yunanistan davanın yasal bir temeli olmadığını dile getirirken, İngiltere’yi temsil eden bir avukat ise iklim değişikliğinin sonuçlarının “küresel” olduğunu ancak başvurucuların çıkarlarının korunmasının Portekiz’in yetki alanına girdiğini söyledi.
Davada suçlanan ülkeleri 80’den fazla avukat temsil ederken, başvuranlar altı avukat tarafından temsil edildi.
DIŞ HABERLER
