Los Angeles’te yangına müdahalede yetersiz kalınmasının nedeni su kuyularının kurumasıydı
Yusuf Gürsucu
The Guardian’da 2014’te yer alan bir haberde, Amerika’daki kaya petrolü ve kaya gazı sondajları, Teksas’tan Kaliforniya’ya kadar ABD’nin en kurak ve kuraklığa en yatkın bölgelerindeki su kaynaklarını tükettiği ortaya çıkmıştı. Geçen 10 yılda sondaj sayılarının milyonlara ulaştığı bölgede yeraltı suları tükenirken sadece Los Angeles’te 2 bin 136 kuyunun varlığı çıkan yangının söndürülememesinin, on bini aşkın evin yanmasının, 16 insanla binlerce canlının yaşamını yitirmesinin başlıca nedeniydi.
Kuyular tamamen kurudu
NYT’de yer alan haberde, bölgede yangına müdahale eden itfaiye ekibi, Los Angeles’ın Pacific Palisades bölgesinde kontrolden çıkan yangınla mücadele ederken, gece yarısı su hatlarının teklemeye başladığı ve ardından yangın musluklarının kuruduğu belirtildi. İtfaiye şefi Yüzbaşı Kevin Easton, kuyular için “Tamamen kuruydu ve su çıkaramadık” ifadelerini kullandı. Los Angeles’ta yaklaşık dört milyon kişiye su ulaştırmaktan sorumlu Los Angeles Su ve Elektrik Dairesi’nin eski genel müdürü ve baş mühendisi Marty Adams, “Hiçbir yerel su sistemi tasarımının parçası olmayan bir durumla karşı karşıyayız” dedi.
Vali soruşturma istedi
Kaliforniya Valisi Gavin Newsom, yangınlarla mücadele eden itfaiyecilere yönelik su teminindeki sorunlarla ilgili bağımsız bir soruşturma çağrısında bulundu. Newsom, X’te yayınladığı mektupta, “Yangınlar sırasında bazı yerel itfaiye musluklarındaki su basıncının düştüğüne ve Santa Ynez Rezervuarı’ndan su temin edilemediğine dair devam eden raporlar, beni ve toplumu derinden rahatsız ediyor” diye belirtti.
Sigorta poliçeleri iptal
Diğer yandan sigorta şirketlerinin Los Angeles’ı saran dev yangınlardan 3 ay önce poliçe yenilemediği ortaya çıktı. Los Angeles kentinde 7 Ocak’ta başlayan ve kentin birçok bölgesini saran, mevcut durumda yaklaşık 10 bini aşkın evin zarar gördüğü belirtilmekte. CBS News’un haberine göre, “Allstate” ve “Farmers Sigorta” gibi sigorta şirketlerinin California’daki sigorta poliçelerini yenilemediği belirtildi. Yangınlar başlamadan önce, California’daki 7 evden 1’inin asgari yangın sigortası sağlayan poliçelere sahip olduğu yer aldı. “State Farm General” sigorta şirketi yaklaşık 30 bin ev ve iş yerinin yanı sıra 42 bin site kompleksine sağlanan poliçenin yenilenmeyeceğinin duyurdu.
168 milyar galon su
31 Ekim 2023 günü Texas Tribune gazetesinde Climate News’in hazırladığı bir rapor yer aldı. Raporda, petrol ve gaz şirketleri, sadece ABD’nin Permiyen havzasında yürüttükleri kaya gazı ve kaya petrolü çıkarma işlemi nedeniyle yılda 168 milyar galon suyu tüketip yeraltını kirlettiği belirlendi. Bölgedeki kirlilik, atık suların doğrudan akarsulara, nehirlere veya göllere dökülmesiyle ortaya çıktığı belirtildi. 636 milyar litre, yani 636 milyon m3 su enerji üretmek adına geri kazanılamaz durumda kirletilirken yeraltı suları yani akiferler tüketildi.
Bir kuyuda 300 bin m3 su
Kaya gazı ve kaya petrolü çıkarılma sürecinde bir adet sondaj kuyusuna bir seferde 600’e yakın zehirli kimyasallar kumla birlikte yaklaşık 18.000M3 nitelikli su basılmaktadır. Bir kuyuya bu su basma işlemi 15-20 kez tekrarlanmakta ve toplamda bir kuyuda ortalama 300.000M3’e ulaşmaktadır. Kullanılan kimyasallar, çıkarılan petrol ve gazla birlikte yer altından yüzeye çıkan ağır metallerle dolu akışkanlar nedeniyle sular hiçbir biçimde geri kazanılamamaktadır. Sondaj kuyuları arttıkça yer üstü ve yer altı sularının tükenip kirleneceği, yeraltında sularını depolayan akiferlerin yok edileceği, çevrede bulunan barajların ve derelerin kuruyacağı ve tarımın yapılamayacağı ve nihayetinde tüm insan ve hayvanların bölgede yaşayamaz hale gelerek göç etmek zorunda kalacağı bir geleceğe doğru hızla yol alınıyor.
