Raperin’in sembol isimlerinden biri olan Xece Bawe, halka öncülük ederek Raperin sloganlarını haykırdı, Hewlêrli kadınların cesaretinin ve güçlerinin sembolü oldu
Kürdistan’ın özgürlüğü mücadelesinde Kürt kadınların öncü rol üstlenmesi, tarihin akışını değiştirecek bir güce sahip. Bu kadınlardan biri de Xece Bawe. Xece Bawe, 1991 yılının baharında gerçekleşen ve ilk kıvılcımın 5 Mart’ta Ranya’da atıldığı Federe Kürdistan Raperini’nde (ayaklanma) öncü rolüyle sembol oldu. Federe Kürdistan Raperini, 11 Mart’ta Hewlêr’e ulaştı. O tarihi günlerde, Raperin’e öncülük eden Xece Bawe, halkı mücadeleye sevk etti, bu güç ve moralle Baas Partisi Hewlêr’de yerle bir edildi.
Xece Bawe, 1945 yılında Hewlêr’in Mela Qere köyünde doğdu. Nazik, korkusuz ve cesur kişiliği ile tanındı. Osman Hemedemîn ile evlendi, 7 çocuk doğurdu. Kürt halkının özgürlük hareketine her türlü desteği veren Xece Bawe, 1968 yılında Şemak Ovası’nda biri ağır olmak yaralanan iki peşmergeyi iyileşene dek evinde tedavi etti. Xece Bawe’nin eşi Osman Hemedemîn, kiraladığı bir araca bir grup kadını ve yaralı peşmergeleri alarak yola çıktı. Kontrol noktasına vardıklarında kadınlar şarkılar, zılgıtlar eşliğinde düğüne gidiyorlarmış gibi davrandı. Bunun üzerine kontrol noktasında durdurulmadılar ve sorunsuzca geçebildiler. Uygun bir noktada yaralılar, peşmergelere teslim edildi. Ayrıca çoğu kez peşmergelere silah ve mühimmat desteği de ulaştırdılar.
Cesur ve korkusuzdu
10 Mart 1991’de Xece Bawe’nin kardeşlerinden biri şehit düştü. Herkes taziyedeyken Xece Bawe oradan ayrıldı. Döndüğünde ise tüm kadınlardan siyah elbiselerini atmalarını, ülkenin renkleriyle donatılmış elbiselerini giymelerini ve ertesi günün onların günü olduğunu söyledi. Bu sözlerinden de Raperin’in başlayacağını bildiği ortaya çıktı. 11 Mart 1991 sabahı Xece Bawe, evinin bulunduğu Birayetî mahallesinde sokak sokak, ev ev dolaşarak insanlardan meydanlara çıkıp ayaklanmaya başlamalarını istedi. Halk, Xece Bawe’nin söylediklerine kulak vererek sokaklara çıkıp Raperini başlattı. Xece, ayaklanmanın öncülüğünü yaparak, durmaksızın Raperin sloganlarını haykırdı.
Baas çeteleri halkı engellemek için ateş açtı. Xece Bawe, saldırıda elinden yaralandı ancak yarasına rağmen bir an olsun yerinde durmadı. Öfkeli halk kitlesiyle birlikte Menzume’ye ve Hewlêr valilik binasına doğru yola çıktı. Eline sürdüğü Baas kanını göstererek, ‘Bu Baas kanıdır’ sloganıyla halk kitlesinin önünde ilerleyen Xece Bawe halkın coşkusunu artırdı.
Xece Bawe varılan noktada bir Baas askeri tarafından hedef alınarak katledildi. Hewlêr halkı için cesaret ve korkusuzluğun sembolü haline geldi.
Heykeli dikildi
Baas rejimine karşı başlatılan Raperin’in Hewlêr kolunda yaşamını yitiren Xece Bawe’nin heykeli, Raperin’in 32. yıldönümünde bir törenle Hewlêr’e dikildi. Bakanlar Kurulu binasının önündeki Xece Bawe’nin heykeli, Hewlêr halkının Raperin’deki direnişi ve mücadelesinin sembolü olarak göğe yükseliyor.
HEWLÊR
