Rusya, Çin, Hindistan gibi ülkelerin yönettiği BRICS Liderler zirvesindeki bildiride İran’a saldırı kınanırken ABD ve İsrail adına yer verilmemesi dikkat çekti. Gazze, Sudan, Suriye, Ukrayna’ya dikkat çekildi
Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde 6-7 Temmuz’da 17. BRICS Liderler Zirvesi düzenlendi.
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, Rio de Janeiro’da düzenlenen zirvenin açış konuşmasında, Birleşmiş Milletler ve Uluslararası Para Fonu (IMF) gibi küresel kurumların yeniden yapılandırılması gerektiğini vurguladı. Lula da Silva, uluslararası sistemin şekillendirilmesinde Küresel Güney ülkelerinin daha etkin rol almasının önemine dikkat çekti.
Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inácio Lula da Silva, zirve sırasında, “İsrail’in Gazze’de işlediği soykırımı görmezden gelmeye devam etmememiz” çağrısında bulundu. Lula açılış konuşmasında şunları söyledi:
“Hamas’ın işlediği terör eylemlerini hiçbir şey haklı çıkaramaz. Ancak İsrail’in Gazze’de işlediği katliamları, masum sivillere yönelik katliamları ve açlığı bir savaş silahı olarak kullanmasını görmezden gelmeye devam edemeyiz.”
Rusya Başkanı gidemeyince zirveye katılan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov konuşmasında çok kutupluluk vurgusu yaptı. Lavrov “Çok kutupluluk bir tercih değil, sömürgecilik üzerine kurulu olan eski liberal modelin yerini alan bir gerçektir. BRICS, evrensellik, şeffaflık, eşitlik ilkelerine dayalı daha istikrarlı küresel ekonomiyi oluşturmaya çalışıyor. BRICS, küresel ekonominin yüzde 40’tan fazlasını oluşturuyor” dedi.
‘Endişeli’ ortak bildiri
BRICS liderleri, zirvedeki ortak bildiride ülkeler, İran’a yönelik “askeri saldırıları” kınayarak, bunların “uluslararası hukuku ihlal ettiğini” ifade etti. Uluslararası hukuk ve BM Şartı’nın ihlal edildiği, Ortadoğu’da güvenlik riskinin artmasından endişe duyulduğu belirtildi. Ancak açıklamada, İran’ın askeri ve nükleer tesisleri ile diğer tesislerine saldırı düzenleyen İsrail ve ABD’nin adı açıkça geçmedi.
Gazze Şeridi’nde 22 aydır devam eden savaşı sona erdirmek için koşulsuz ateşkes çağrısında bulunuldu. Ortak açıklamada, “Tüm tarafları, ateşkesin derhal, kalıcı ve koşulsuz olarak sağlanması ve İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nden tamamen çekilmesi için iyi niyetle ek müzakerelere katılmaya çağırıyoruz” dedi.
Suriye’de çözüm için BMGK 2254 sayılı karara atıf yapıldı, ayrıca İsrail’in Suriye’deki güçlerini geri çekmesi çağrısı yapıldı. Sudan’da yaşanan insani krizden “derin endişe” duyulduğu da kaydedildi. Bildiride, gittikçe yaygınlaşan tarife uygulamalarının küresel ticaret sistemini tehdit ettiği, tarifelerin küresel tedarik zincirlerini bozduğu, uluslararası ekonomik ve ticari faaliyetlere belirsizlik oluşturduğu ve ekonomik eşitsizlikleri arttırdığı vurgulandı. Ukrayna’nın 1 Haziran’da Bryansk, Kursk ve Voronezh bölgelerindeki köprüler ile demir yolu altyapısını ve “kasten sivilleri hedef alan” bombalı saldırıları kınandı. Rusya Başkanı Vladimir Putin, UCM’nin hakkında Ukrayna’daki savaş nedeniyle tutuklama kararı çıkarmış olması nedeniyle zirveye gidemedi. İran adına da Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi katıldı.
Haziran 2009’da kurulan BRICS; Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin, Güney Afrika Cumhuriyeti, Mısır, Etiyopya, Endonezya, İran ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden oluşuyor.
RİO DE JANEİRO
