Her toplumun kutsalları vardır. Bu kutsallar neticesinde yaşama anlam katılır ve gelecek inşa edilir. Bunlar unutulursa toplum olma vasfı yitirilir. Çünkü nihayetinde toplumu ‘toplayan’ ve bir araya getiren bu kutsalların kendisidir. Şehitler bu gerçeğin adıdır.
Arapça kökenli şehadet sözcüğü “tanıklık”, şehit de “tanık” anlamına gelir. Demek ki şehit olmak bir farkındalık halini ifade ediyor. Çünkü yaşamın farkındalığını sağlayan ölümdür. Ölüm olmadan yaşamı hissedemeyiz. Şehit ise hem yaşamın hem ölümün tanığıdır. Bu nedenle de anlam değeri çok yüksek bir yere sahiptir. Bu yüzden kimse onların gerçeğiyle oynayamaz, anılarına ve yattıkları yere zarar veremez. Çünkü inançları ve halkları uğruna mücadelede şehit düşmüşlerdir ve kutsaldırlar. Toplumun kutsallıklarına dokunmak lanetlenmektir. Zaten bu yüzden en güzel yerlere gömülürler, en güzel çiçekler ve en hayırlı dualar onlar için yapılır. Onlar hakikatin sırrına varmış, kendilerini kanıtlamış ve ebedileşmişlerdir. Herkese şehit sıfatının yakıştırılmaması bundan kaynaklıdır. Çünkü herkes ölüyor ama şehitleri ölümsüz kılan bir hakikat var ki o da kelimenin anlamında karşılığını buluyor.
Hakikate ermek hiç de kolay değildir. Bunun kanıtı da şehitlerin kendisidir. Çünkü hakikate ermenin bedelini kendi canlarıyla ödemişlerdir. Eğer hakikate erme aşkı olmasa en kıymetli olan candan vazgeçilerek savaşılması mümkün olur muydu? Kendi halk gerçekliğimize baktığımızda bunu daha da yakıcı bir şekilde görüyoruz. Kürtler özgürlüğe sevdalı bir halktır. Hakikat ve özgürlük arasındaki bağı düşündüğümüzde Kürtlerin tarihten bu yana özgürlük ve hakikatleri uğruna mücadele ettikleri ve bedel ödedikleri bir gerçektir. Zaten bu bedeller ve mücadeleler sayesindedir ki varlığını bugüne kadar koruyabilmiş, hafızası canlı kalmış. Gerçek şu ki, Kürdistan’da her şey şehitlerin alın terleri, kanları ve büyük fedakarlıkları temelinde kazanılmıştır. Kendimize Kürt diyebilmemizi onlar sağlamışlardır. Yine eğer günümüzde Kürt sorununun çözümünden bahsediyorsak bu onların emekleri sonucundadır. Bunu sürekli hatırlamak sadece yurtsever olmanın değil insan olmanın ve kalmanın da bir ölçüsüdür.
Son 52 yıllık mücadele aynı zamanda şehitlerin tarihi ve gerçekliğidir. Tarih, bir kez daha ama bu sefer daha örgütlü ve bilinçli olarak Kürtlerin dirilme ve özgürleşme mücadelesine tanıklık etmiştir. Tarih kendiliğinden oluşmaz. Tarihi yazanlar ve anlam katanlar vardır. Gurbetelli Ersöz tarihi yazan ve anlam katan şehitlerdendir.
Bingöllü olan Gurbetelli; Kürt kahramanlık destanlarıyla büyümüş, Kürt isyanları ve bu isyanlarda katledilenlerin sözleri, mücadeleleri üzerinde büyük bir etki yaratmıştır. 14 Temmuz direnişinin öncüsü M. Hayri Durmuş, Siverek direnişinin komutanı Mehmet Karasungur, 15 Ağustos atılımında Şemzinan grubunun öncüsü Abdullah Ekinci gibi şehitlerin mücadelesi Bingöl üzerinde etkili olduğu gibi kendisinde de giderek Kürtlük bilincini geliştirmiştir. Kardeşi Orhan da bu devrimci mücadeleye katılmış ve şehit düşmüştür. Kardeşinin şahadetiyle şehitler gerçeğini anlama ve yaşatmada daha ısrarcı oldu.
Özgürlük arayışları güçlendi ve Kürt özgürlük hareketiyle tanıştı. Özgür Basın çalışmalarına katıldı. Bu süreçte Apê Musa ve Cengiz Altun ile birlikte çalıştı. Onların yurtseverliklerinden, halkçı yanlarından çok etkilendi. Özgür Basın Gazeteciliğini onlardan öğrendi. Öğrendiklerini hızla uygulamaya koydu ve Özgür Basın çalışmalarının gelişmesinde etkili bir isim haline geldi.
Önder Apo’yu da tanıdı ve yanında kaldı. Önder Apo’nun yaşamından, Kürt halk gerçeğini ve kadını çözümleme tarzından, halkın değerlerine bağlılığından ve şehitleri yaşatma biçiminden çok etkilendi.
Bu temelde Özgür Basın çalışmalarında daha da ısrarcı oldu. Çünkü gazeteci olmanın her şeyden önce toplumsal duyarlılık gerektirdiğini, halk gerçekliğini doğru yansıtmaktan geçtiğini derinden kavramıştı. Özgür Basına güvenin gelişmesinde gerçekleri ters yüz edenlere karşı mücadelesi ve karartılan gerçekleri aydınlatması önemli bir rol oynadı. Gurbetelli, sözü ve pratiği, sözü ve yaşamı, özü ve biçimi bir olan bir kişilikti. Mütevazi, sözünü yerine getiren ve bildiğini paylaşan özellikleriyle herkesin sevgi ve saygısını kazanmıştı.
Özgür Basın çalışmalarında kadın rengini, aklını ve estetiğini yansıtmada öncülük yaptı. Her türden cinsiyetçilikle mücadele içerisinde olan bir duruş sergilediği gibi Kürt kadınının aydınlanmasında katkıları çok oldu. Kürt halkının ve kadınlarının dirilişine tanıklık ettiğinden bunu yansıtmak için kalemini son derece güçlü kullandı. Bu yüzden de birçok kez devlet baskısına maruz kaldı. Özgür Ülke gazetesinin bombalanması, zindanlara kapatılması Gurbetelliyi susturmak ve hakikati gizlemek içindi. Fakat Gurbetelli tüm bunlara karşı hep yoğun bir mücadele içerisinde oldu. Bu yüzden Önder Apo’nun ‘’Savaşan özgürleşir, Özgürleşen güzelleşir, güzelleşen sevilir’’ sözü en fazla da Gurbetelli’de ifadesini buldu.
Gurbetelli’de dile gelen hakikat Kürt halkının ve kadınlarının hakikatidir. Gurbetelli hakikate erişmenin zor olduğunu bilse de halkının ve kadınların gerçekliğini yansıtmak için mücadelesinde ısrarcı olmuştur. Çünkü kendisini de hakikat kılan halkının gerçekliğidir. O halde Gurbetelli Ersöz bir hakikat savaşçısı ve hakikate erendir. Onun gösterdiği ışıklı yolda yürüyen binlerce özgür basın şehidi de bu hakikatin izinden gitmiştir. Gülistan Tara ve Hêro Bahadin bunun son şehitleri olmuşlardır.
Barış ve Demokratik toplum çağrısı bir anlamda da şehitlerin anılarını yaşatma ve anlamlandırma çağrısıdır. Özgür yaşam için en çok mücadele edip bedel veren şehitler olduğuna göre barışı da en çok hak edenler yine kendileridir. Bizlere düşen sürekli onları yaşatarak ölümsüz kılmaktır. Bu kutsal değerlere sahip çıkılmadan hiçbir zaman özgürlüğün gelmeyeceğini ve hakikate erişemeyeceğimizi bilerek Barış ve Demokratik toplum sürecine bir de bu şekilde anlam katarak katılmamız şehitlere vereceğimiz en güzel cevaptır.
*1997’nin baharında başlayıp sonbaharda sona eren Şafak operasyonu sonucunda 8 Ekim’de Zap’tan Gare’ye geçmek isterken tank saldırısı sonucu bir grup arkadaşıyla şahadete ulaşan Gurbetelli Ersöz’ü ve tüm özgür basın şehitlerini bir kez daha sevgi, saygı ve minnetle anıyoruz.
