Kocaeli Dilovası İlçesi’ndeki Ravive Kozmetik adlı parfüm atölyesinde 3’ü çocuk 6 kadın işçinin katledildiği katliamda ihmaller zincirinin ardı arkası kesilmiyor; borularda sürekli patlamalar oluyormuş, çıkılabilecek kapı hep kapalıymış
Kocaeli Dilovası İlçesi’ndeki Ravive Kozmetik adlı parfüm atölyesinde meydana gelen yangın ve patlamada 3’ü çocuk 6 kadın işçinin diri diri yanarak ölüme gönderilmesi, her iş cinayeti sonrası olduğu gibi gözleri tekrar ihmaller zincirine çevirdi.
Dolum ve paketleme yapılan atölyede iş güvenlik önlemlerinin alınmaması, çoğunlukla kadınlardan oluşan işçilerin sefalet ücretine sigortasız çalıştırılması, çocukların iş gücünün sömürülmesi, ruhsatlı olup olmadığı bilinmeyen binada yangın merdiveni ve ekipmanı bulunmaması, CİMER’e yapılan şikayetlerin dikkate alınmayıp atölyenin denetimden geçirilmemesi büyük tepkilere neden oldu.
‘Bazen borularda patlamalar oluyordu’
Uzun süre bu işyerinde çalışan, yangın esnasında fabrikada olan ve son anada kaçarak hayatını kurtaran Keriman Miskin, Mezopotamya Ajansı’na konuştu. Olay günü anlatan Keriman Miskin çalıştığı makinenin kapının yanında olduğu için hayatını kurtarabildiğini söyledi. İşyerinde hem mutfakla ilgilendiğini hem de makinede çalıştığını belirten Keriman Miskin, “Benim makinemin karşısında adam, trans paletle IBC’yi götürdü. Tam getirip yere koyduğu an patladı. Bazen işyerinde borularda patlama oluyordu, ben o sandım. Benim dönmemle alevler üstümüze geldi. Ben sadece adamın yanarken koştuğunu gördüm, onun elinde patladı” dedi.
‘Zabıtalar patronla görüşüp gidiyordu’
Keriman Miskin, hiçbir çıkış kapısı ve yangın merdiveni olmadığına vurgu yaparak, “Yangın merdiveni, cam hiçbir şey yoktu. Can havliyle çıktık, göz gözü görmedi. Çünkü hepsi kimyasal, hepsi patladı. O IBC’lerden binlerce vardı. Koruyucu hiçbir kıyafet yoktu. Ben böyle gidiyordum, terlikle çalışıyordum, normal elbiselerimizle çalışıyorduk. Hiçbir şeyimiz yoktu. Zabıtalar geliyordu ama hiçbir zaman mühürlenmedi hep çalıştı burası. Patronla görüşüp gidiyorlar, ne koşuyorlar biz bilmiyorduk bile” diye belirtti.
Sigorta yok asgari ücretin altı maaş
İşyerinde göçmen ve çocuk işçilerinde çalıştırıldığı ve sigortalarının yapılmadığı anlatan Keriman Miskin, “Benimle kaçan Suriyeli kız var, Zeynep. Benim de sigortam yoktu, ölen arkadaşlarımın hiçbirinin sigortası yoktu. Hiç kimsenin sigortası yoktu.
Tek vardiya çalışıyorduk ama hep mesai yapıyorduk. Mesela bu ay hep mesai yaptık ama kimse paralarını bile alamadı, nasip olmadı. Hep 20.00’ye kadar çalıştık, bazen 23.00’e kadar çalıştık, hafta sonu full çalıştık, hep çalıştık. Mesaimizin saati 100 liraydı. Normal asgari ücrete göre bile verilmiyordu. Genel olarak düşüktü yevmiyelerimiz ama küçük çocuklar daha az alıyordu. Biz her akşam 2 saat mesai yapıyorduk ama insanlar açtı, yemek yoktu, sadece 100 lira yemek parası veriyordu” ifadelerini kullandı.
‘Göründüğü gibi lanet bir yerdi’
Katliamda yaşamını yitiren 56 yaşındaki Şengül Yılmaz’ın kardeşi Emine Bulut Fırat Haber Ajansı’na (ANF) konuştu. Emine Bulut, iş cinayetinin göz göre göre geldiğinin altını çizerek, “Göründüğü gibi lanet bir yerdi orası. Sigorta yok, iş güvenliği yok, yangın ekipmanını bırakın, yemek, çay, masa bile yoktu. Ben geçen sene orada 1 ay çalıştım. Ücretlerde hep kesinti yapıyordu patron Kurtuluş Oransal” diye anlattı.
‘Aylık 950 TL ücret alıyordu’
Ablası Şengül’ün atölyede 3 yıl çalıştığını belirten Emine Bulut, “Ablam aylık 950 TL ücret alıyordu. Sadaka gibi bir paraydı. Burada hemen hemen herkes harçlık çıkarmak için zaman zaman atölyede geçici olarak çalışıyordu” diye konuştu.
Herhangi bir tehlikeli durumda atölyeden çıkmanın zaten zor olduğuna dikkat çeken Emine Bulut, malzemelerin alındığı büyük ambar kapısının yanında ancak bir kişinin geçebileceği dar bir çıkış olduğunu söyledi. Ambar kapısının zor açıldığını anlatan Emine Bulut, şöyle konuştu:
“O kapı çok ağır bir kapı ve ancak güçlü bir şekilde itekleyerek açılıyordu. Orada çalıştığım dönemde bir gün çıkmaya çalıştım o kapıdan ama ağır olduğu için çok zor açabildim. O kapı ancak malzemeler gelince ya da yazın çok sıcak olduğunda açılıyordu, yoksa genelde hep kapalıydı. Atölyede nefes alamıyorduk çoğu zaman. Bir havalandırma da yoktu. Ne bir yangın merdiveni ne bir acil çıkış kapısı. Dışarıdan varil tarzı merdiven altı malzemeler geliyordu, bunlar dolum makinesine konuluyordu, daha sonra şişelere doldurulup paketleniyordu. Birçok aşama vardı. Kimi işçiler şişeleri dolduruyor, kimisi kapakları takıyor, kimisi etiket yapıştırıyor, kimisi ise paketliyordu. Hiçbir işçinin sigortası yapılmıyordu”
‘Tehditle mesai yaptırılıyordu’
Emine Bulut, “Şengül, normalde sabah 08.00’da işbaşı yapıp akşam 18.00’da işten çıkıyordu ama son bir aydır haftada 7 gün ful mesai yapıyordu. Ablam ve diğer hayatını kaybeden işçiler 1 ay boyunca hiç nefes almadan sabah 08.00’dan akşam 20.00’lara kadar çalıştılar. İşten atma tehdidiyle zorla mesai yaptırıyordu onlara patron Kurtuluş Oransal. ‘Ya mesaiye kalırsınız, ya da ertesi gün işe gelmezsiniz’ diye tehdit ediyordu. O fazla mesai paralarını vermediği gibi yemek de vermiyordu. İnsanlar evlerinden kuru ekmek, peynir, zeytin götürüyordu atölyeye. Yani hem aç hem de yorgun öldüler” dedi.
‘Herkes ceza alsın’
Emine Bulut, bir kere Dilovası Belediyesi’ne bağlı iki zabıta memurunun atölyeye geldiğini ve iş yerini denetleme adı altında kendilerine hazırlanan parfüm kolilerini alıp gittiklerini gördüğüne dikkat çekti.
Göz göze göze bir cinayet işlendiğini vurgulayan Emine Bulut, görevini yapmayan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na, “Öyle kravat takarak olmuyor bu işler“ diye tepki gösterdi. Bu iş cinayetinde kim sorumluysa hepsinin cezalandırılmasını isteyen Emine Bulut, “Yangının çıkış nedeni olarak iki söylem var; bir elektrik kaçağından, bir de sigaradan bahsediliyor. Ne olduysa ortaya çıksın. Kim bu cinayete göz yummuşsa, kim burada haksızlık yaptıysa, kimin bu cinayette parmağı varsa hepsi cezasını alsın. Ben parasında pulunda değilim, kardeşim, canım, ciğerim için adaletin yerini bulmasını istiyorum” vurgusu yaptı.
HABER MERKEZİ
