Yüzü aşkın Afganistan, Pakistan, Bangladeş ve Suriyeli mülteci sokakta kaldı. Günlerce aç ve susuz yürüyerek Diyarbakır’a gelen mülteciler, inşaat halindeki Feqiyê Teyran Camisi’ni yaşam alanı olarak kullanıyor
Daha iyi yaşam koşulları oluşturmak için göç yolunda düşen mülteciler yaşam savaşı veriyor. Diyarbakır’ın Kayapınar ilçesinde inşaatı devam eden Feqiyê Teyran Camisi, Afganistan, İran, Pakistan, Bangladeş ve Suriye’den gelen 100’ü aşkın mültecinin yaşam alanı oldu. Kalacak yerleri olmadığı için inşaat halindeki camide kalan çoğu 18 yaşından küçük mülteciler, cami avlusuna serdikleri battaniyelerin üzerinde yatıyor. Bazı mülteciler ise, Otogar içinde bulunan ve terk edilmiş konteynırda yaşıyor. Bazı günler aç ve susuz kalan mültecilerin yemek ihtiyaçları, zaman zaman Kızılay ve Otogar esnafı tarafından karşılanıyor.
‘Savaştan kaçıyoruz’
Afganlı mülteci Muhammed Araf (21), Taliban militanları tarafından askerliğe zorlandıkları için kaçtığını belirterek 4 gün önce Diyarbakır’a geldiğini anlattı. Türkiye’ye gelirken sınır kapısında (Kapıköy-Razi Sınır Kapısı) polis tarafından darp edildiğini söyleyen “Yolda polisler bizim mülteci olduğumuzu bildiği için kimlik kontörlü yapmıyordu. Buraya çalışmak için geldim. Afganistan’da savaş var. Buradan İzmir, İstanbul ve Ankara’ya gidip çalışmak istiyoruz. Ailem Afganistan’da ve yaşlı oldukları için gelemiyorlar. Ben de çalışıp onları o savaştan kurtarmak istiyorum. Ama burada bize iş imkânları sağlamıyorlar. Ya da çok düşük ücretlerle çalıştırılıyoruz” diye konuştu.
Aç susuz 30 gün
Afganistan’dan İran’ın Urmiye kentine yürüyerek gelen Afganlı mülteci Kayyum Yari (22) de, 16 yaşındaki kardeşiyle birlikte geldiğini anlattı. Yaklaşık 2 ay önce geldiğini söyleyen Yari, 30 gün boyunca yollarda aç susuz kalarak Van’a ulaştıklarını dile getirdi. Diyarbakır’dan İstanbul’a inşaat işçiliği ya da tekstilde çalışmak için gideceğini vurgulayan Yari, mültecilerin Türkiye’de sömürüldüğünü duyduğunu ama buna mecbur olduklarını ifade etti.
İş yok
İnşaatta bir ay çalışarak bin TL aldıklarına belirten Yari, yaşadıkları zorlukları şöyle ifade etti: “Geceleri soğuk oluyor. Kardeşim küçük, ısınsın diye kendi üstümdeki kıyafetleri veriyorum. Bizim dışımızda gelecek gruplar var. Diyarbakır’da artık iş yok, büyük şehirlere gidiyoruz. Ama şunun farkına vardık. Türkiye’de iş yok. Burada da herkes aç. Zaten bizi pek sevmezler. Mülteci olduğumuz için. Bir cehennemden kaçıp bir cehenneme geldik. Gelip bakıp gidiyorlar. Ya da dışlayıp ötekileştiriyorlar. Türkiye bize vize vermiyor.”
Günlerce yürüdüler
Savaş ve yoksulluk nedeniyle ülkelerini terk eden Afganistanlı mülteciler, Pakistan üzerinden İran’a yaya olarak 30 günde gelirken, İran’dan sonra insan kaçakçıları devreye giriyor. İran’ın Urmiye kenti üzerinden gelen mülteciler, insan kaçakçılarının yol göstericiliğinde Van’a ulaşıyor. Gruplar halinde gelen mültecilerin Van’dan sonra ilk durağı Diyarbakır, ardından İstanbul, İzmir ya da Ankara oluyor.
Ruken Demir/ Diyarbakır- MA
